Dünyadaki çam balının neredeyse yüzde 90'ı Türkiye'de üretiliyor. Türkiye, aynı zamanda dünyanın 25 arı alt türünün beşte birine ev sahipliği yapıyor. Öte yandan korona virüs salgınıyla birlikte vatandaşın tüketimine yöneldiği çam balının üretimi, yaşanan kuraklık ve iklim dengesizlikleri nedeniyle zor günler yaşıyor. Son dönemlerde risk altında olan çam balı için zam haberleri yolda. Bergama’da fıstık çamının 15 senedir aşağı yönlü bir seyir izlediğini ve köylünün ekonomik nedenlerden ağaçlarını kesmeye başladığını söyleyen Bergama Göbeller Köyü Muhtarı Ertan Sağlam, “15 yıldır var olan bir süreç çam fıstığının azalması. Ara ara yapay yükselişler olsa dahi genelde rekolte düşerek ilerledi. Araştırma ekipleri dahi nedenini bulamadı. Bu durum hem çam fıstığı fiyatına hem arılara hem de ihracata etki ediyor. Ayrıca üretemeyen insanlar burada ekonomik sıkıntılarından dolayı ağaçları kesiyor. Ağaçlarımız azalıyor” açıklamalarında bulundu. İklim dengesizlikleri böylesine problemler doğururken, İzmir İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hüseyin Şengül, “Sizlerle süreci paylaştık. Kuraklık arılarımızı öldürdü. Bu nedenle yaz başında dediğim gibi bal zora düştü. Üretici ise gergin. Rekoltenin düşük olacağını düşünüyoruz bu nedenle Ağustos sonunda çam balının tenekesinin bin lirayı bulacağını öngörüyoruz. Bunun tüketiciye yansıması ise çok daha olumsuz olacak” ifadelerini kullandı.

 ‘BAL YOK, ZAM VAR’

Kuraklık nedeniyle arıların yüzde 70 kayba uğradığını aktaran Şengül, “ Arıcılık yapanlar büyük oranda azaldı. 2019 yılının Ekim ayında bir kilo çam balının üreticiden çıkış fiyatı 14 liraydı. Bu sene Ağustos’a gelmeden 32 lira oldu. Yüzde 120'lik artış gerçekleşti bile. İklim dengesizliği böyle giderse arıcılığı daha çok zor günler bekliyor. Arıcılıkta büyük önem arz eden koşnili böceklerinin büyük çoğunluğunu ise kaybettik. Üretici üretimi terk ediyor ve gergin " dedi.

‘GİRDİ MALİYETİ’

Üreticinin girdi maliyetleri nedeniyle zorlandığını aktaran Şengül, “Trakya’dan bal fiyatlarının açıklanmasını bekliyoruz. Akaryakıt, ilaçlar ve diğer girdiler neredeyse tamamı üretici için yüzde yüz bir zamma tabi oldu. Üreticinin kazanması da gerekiyor. Zaten üretici sayısında azalma var. Mazot geçen yıl 5 liraydı şu an 7,5 lira. Trakya’da geçen sene 400 liraydı, bu yıl en az 600 lira açıklamalı ki alım fiyatını üretici zorda kalmasın. Üreticinin maliyetlerine çok zam geldi. Piyasada bir dengesizlik var. Tecrübemize göre yüksek fiyat olmalı. Çiçek balı oranı çok iyi. Çam balı çok vahim. Yurtdışına en çok verdiğimiz ürün ise çam balı. Çamda rekolte beklenmiyor. 15 Ağustos’ta net rakamlara erişeceğiz ama daha gelmeden zamlandı. Arı öldüğü için bir yılda eski rekolteyi yakalamamız ise imkansız” diye konuştu. Rana Beyza Öztürk / Özel Haber