Balık yağı takviyeleri ve Omega-3 yağ asitleri, uzun süredir kalp sağlığı ve iltihapla savaşan mucizevi yağlar olarak biliniyor. Ancak son yapılan bilimsel araştırmalar, bu genel kabulün her zaman doğru olmadığını gösteriyor.
İngiltere’de Bristol Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen kapsamlı bir çalışma, Omega-3’ün herkes için aynı faydayı sağlamadığını ortaya koydu. Hatta bazı bireylerde Omega-3 seviyelerindeki artışın, iltihaplanmayı tetikleyebileceği belirlendi.
Tanıdık dost yanıltabilir
Uzun zamandır iltihapla mücadelede önemli bir unsur olarak görülen Omega-3’ün, aslında vücutta farklı etkiler yaratabileceği anlaşıldı. Araştırmacılar, kandaki Omega-3 seviyesi yükseldikçe bazı iltihap belirteçlerinin de arttığını tespit etti. Bu durum, Omega-3’ün etkisinin kişiden kişiye değiştiğini gösteriyor.
Üç neslin sağlık verileri incelendi
Çalışmada, 1990’ların başında doğan bireylerin yanı sıra ebeveynleri, kardeşleri ve çocuklarının sağlık bilgileri “Avon Ebeveynler ve Çocuklar Uzunlamasına Çalışması” kapsamında detaylıca analiz edildi. Ayrıca, yüz binlerce kişiye ait verilerin bulunduğu UK Biobank veri tabanı da araştırmaya dahil edildi.
Omega-3 ve Omega-6 dengesi kritik
Uzmanlar, Omega-3’ün tek başına miktarından çok, vücutta Omega-6 ile kurduğu dengenin önemli olduğunu belirtiyor. Çünkü aşırı Omega-6 alımı, Omega-3’ün olumlu etkilerini azaltarak iltihap seviyelerinin yükselmesine neden olabiliyor. Bu nedenle yağ asitlerinin birlikte dengeli tüketilmesi gerekiyor.
Genetik boyutta neden-sonuç ilişkisi araştırıldı
Araştırmacılar, Omega-3 ile iltihap belirteçleri arasındaki ilişkiyi sadece istatistiksel değil, genetik düzeyde de değerlendirdi. Mendel rastgeleleştirme analiziyle, bu ilişkinin gerçek bir neden-sonuç bağlantısı olup olmadığına odaklandılar.
Omega-3 etkileri kişisel ve karmaşık
Bilim insanları, elde edilen sonuçlara rağmen Omega-3 takviyelerinin tamamen bırakılmasını tavsiye etmiyor. Ancak şu uyarıyı yapıyorlar:
“Omega-3 vücutta sanıldığından çok daha karmaşık etkiler yaratabiliyor. Etkisi dozaja, kişinin genetik yapısına ve genel sağlık durumuna göre değişebilir.”
Herkes için aynı etki beklenmemeli
Bu çalışma, yaygın olarak sağlıklı kabul edilen gıda takviyelerinin etkilerinin kişiden kişiye farklılık gösterebileceğini bir kez daha ortaya koyuyor. Uzmanlar, beslenme ve takviye konularında tek tip yaklaşımlar yerine, bireysel farklılıkların göz önünde bulundurulduğu dengeli ve kişiye özel stratejiler geliştirilmesini öneriyor.
(Sözcü)
