Bayram artık kapıda, ayak sesleri işitiliyor. Ekonomik kriz yüzünden artan fiyatlardan hem bayram hazırlığı yapan vatandaş hem de esnaf memnun değil. ‘Bayram alışverişi’ denildiğinde kentin vazgeçilmez durağı olan Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda esnaf, yaşanan son durumu Ege Telgraf’a değerlendirdi. Esnafın en çok şikayet ettiği konu ise ‘zam’ oldu. Bayramda misafir ağırlayacak vatandaşın ikramlıklar için en az 150 lirayı gözden çıkarması gerektiğini belirten esnaflardan Ahmet Türkmen, satışlarla ilgili bilgiler paylaştı. Bayram şekeri kavramının bitmediğini belirten Türkmen, “Evine gelecek misafiri ağırlamak için herkes gerekenleri alıyor. Fiyatlar sürekli artıyor ama zaman zaman düştüğü oluyor. Genel bir artış hakim. Şeker fiyatları çok yüksek. Bayram şekeri kavramı bitmez ama insanlar genel olarak eskisi gibi şeker dağıtamayacak. Bir bayram alışverişi şekeriyle kahvesiyle kolonyasıyla çok rahat 150 lirayı buluyor” diye konuştu. ‘ARTIK KAYIŞ KOPTU’ Vatandaşın alım gücünün çok düştüğünü “Eskiden tatlı ikram ederdik, şimdi kesme şeker” sözleriyle anlatan kuruyemişçi Levent Meddur, “Eski bayramlarda yemek yenir, üstüne tatlı yenilir, üstüne de kuruyemiş ikram edilirdi. Ülkenin durumu belli değil, kayış koptu. Fiyat pahalılığının bir etmeni de mahsul azlığı. 7 ay önce 70 liraya sattığımız antep fıstığı şu an 240 lira. 7 ayda yüzde 350’ye yakın zam almış. Sadece kuruyemiş değil, her şeyin fiyatı arttı. Esnaf yol parası vermemek için dükkanından evine yürüyerek gidiyor. Eskiden markete gittiğimizde 100 liraya 2 poşet mal alırdık, şu an 2 parça şey zor alıyoruz. Vatandaş artık düğün çerezi tarzı ucuz çerez alıyor. Antep fıstığı ve badem gibi daha pahalı kuruyemişler çok az sayıda kişi alabiliyor. Satışlar durdu desem yeridir. Toptancıyı aradığımda 5 kilo kayısı istedim. Toptancı bana kayısının kilosunun 150 lira olduğunu söyledi. Çok pahalı olduğundan o da almıyormuş. Ülkeye dolar girmesi ve satıcıya daha fazla kar kazandırdığı için kuruyemişler yurtdışına satılıyor” dedi. YÜZDE 300 ZAM Bayramların olmazsa olmazı renk renk, parlak ayakkabılar ama ayakkabıcı esnafı da bu sene dertli... Eskisi gibi kalabalık olmasa da yine de satış yaptıklarını söyleyen ayakkabı satıcısı Mustafa Çelebi, geçtiğimiz yıla oranla bu sene vatandaşın çok daha fazla pazarlık yoluna gittiğini söyledi. “Müşteriyle anlaşmak zor oluyor ama sonunda anlaşabiliyoruz” sözleriyle açıklamalarını sürdüren Çelebi, “Herkes sıkıntıda. Ucuzunu buluyor, kalite düşüyor ama yine de bir şekilde ayakkabı alınıyor. Şu an aileler “Hangi ayakkabıyı istiyorsun?” diye çocuklarına soruyorlar. Eskiden bayramlık alınırken seçme şansımız olmazdı ama gelen ayakkabıyı çok severdik. Şu an çok çeşit olduğu için çocuk ayakkabıyı beğenmiyor, beğenmeme seçeneği var. Geçen seneye göre fiyatlar aşırı arttı. Vatandaş da alabilsin diye karımızı azalttık, yoksa satış yapamayacağız” ifadelerini kullandı. “Bu pahalılıkta işler gittikçe kötüleşiyor” diyen bir diğer esnaf Melek Demir de, şunları söyledi: “Eskiden 100 liraya sattığımız ayakkabıyı şu an 300 liraya satmak zorundayız. Gelenler şaşırıyor. Asgari ücrete zam geldi ama her şeye yine zamlar gelecek, gelen zam eriyecek. Dükkanda duracak eleman bulamıyoruz, bulduğumuzda da iş fazla olmadığı için asgari ücretini karşılayamıyoruz. Talep her zaman var ama bu şartlar altında bizi tatmin etmiyor. Bir dükkanımız var, elektrik faturası 3 bin lira geldi. Vatandaşın yüzünün tekrar gülmesi ve alım gücünün artması için en az 10 yıl gerek. Bayramdan sonra düğün sezonu canlanacak, onu bekliyoruz.” ‘SÖYLERKEN UTANIYORUM’ 30 yıllık Kemeraltı esnafı olduğunu belirten giyim dükkanı sahibi Serkan Bey, “Bayramlık alanların sayısı bir sene öncekinin yanından bile geçemiyor, hatta 6 ay önce yaptığımız işle bile alakası yok. Geçen sene topladığımız cironun aynısını topluyoruz ama fiyatlar ikiye katlandı. Buradan da satışların azaldığı sonucuna ulaşıyoruz. Her şey zamlı, alım gücü düştü. Kemeraltında hareket var ama insanlar sadece bakmakla yetiniyor. Çoğu insanı içimiz cız ede ede boynu bükük göndermek zorunda kalıyoruz. Bazen tezgaha bakmaya bile çekinen oluyor, fiyatları sormaya çekiniyorlar. Biz de fiyatları söylerken utanıyoruz. Fiyatların bu kadar hızlı yükselmesine alışamadık. 30 yıllık Kemeraltı esnafıyım, işi babamdan devraldım. İşe başladığımızdaki kaliteyle şu anki kalite aynı ama fiyatlar çok yüksek. 1990’ların krizini de gördük ama hiç bu kadar kötü bir dönem yaşadığımızı hatırlamıyorum. Her gün yeni zamlar geliyor, zamların sonu yok. Tekstil ülkesiyiz, fiyatların bu denli yüksek olması gerçekten çok acı. Ortalık yangın yeri...” diye konuştu. Yağmur Daştan / Özel Haber