Göz kayması bir diğer adı ile şaşılık, yaşamın her döneminde gelişebilen, çoğu zaman bebeklik döneminde görülmeye başlayan bir göz problemidir. Yeni doğan bir bebeğin ilk 4 ay boyunca gözlerinde ara sıra olan kaymalar genellikle normal kabul edilir. Göz kaslarının gelişmesi ile gözlerin hizalanma kabiliyeti artar. Ancak dördüncü aydan itibaren göz kaymalarının ara sıra bile olsa devam etmesi halinde gerçek şaşılıktan söz ediliyor olabilir. Bu tür durumlarda çocuğun göz hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilmesi önerilir. Bebeğin 4 ve 6 aylık süreci içerisinde göz gelişimi yakından takip edilmelidir. Altıncı ayla beraber göz kaymasının devam ettiği durumlarda ise gerçek şaşılık teşhisi konulabilir. Gerçek şaşılık tedavi edilmesi gereken bir göz hastalığıdır.

Bebeklerde Göz Kayması Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde göz kayması tedavisi şaşılığın derecesine ve türüne göre belirlenir. Yalancı şaşılık olması halinde herhangi bir tedavi sürecine başlanmaz. Göz kayması probleminin kalıcı olduğunun tespit edilmesi halinde genellikle ilk olarak gözlük tedavisine başlanır. Gözlük tedavisine ek olarak kapama tedavisi de uygulanabilir. Kapama tedavisi dahilinde sağlam olan göz bir göz bandı ile kapatılır. Bu sayede diğer gözün de etkili bir şekilde çalışması teşvik edilir. Kapama egzersizlerinin uygulama sıklığı doktor tarafından belirlenir. Gözlük ve kapama tedavisine yanıt alınamadığı noktada cerrahi müdahale gündeme gelir.

Göz kayması problemine göz tembelliğinin de eşlik ettiği vakalarda göz tembelliğinin seviyesi değerlendirilir. İleri seviyelerde bir tembellik tespit edilmesi halinde bu durum aksatılmadan cerrahi müdahaleye başvurulur. Aksi takdirde gözün görme becerisi ciddi ölçüde azalabilir.

Göz kayması ameliyatı, bebeklik döneminden itibaren sağlık durumu elverişli her hastaya uygulanabilir. Yetişkinlerde lokal anestezi altında gerçekleştirilen ameliyat bebekler için genel anestezi altında uygulanır. Ameliyathane ortamında gerçekleştirilen göz kayması ameliyatı sırasında göz çevresinde herhangi bir kesi açılmaz. Göz kaslarını çeşitli müdahaleler gerçekleştirilmesi ile gözler arasındaki paralelliğin sağlanması hedeflenir. Bu sayede şaşılık nedeniyle gelişebilecek olan görme problemlerinin önüne geçilebilir.

Bebeklerde Göz Kayması Neden Olur?

Bebeklerde göz kayması çeşitli sebepler sonucunda açığa çıkabilir. En sık karşılaşılan nedenlerden biri genetik faktörlerdir. Aile üyelerinde şaşılık problemi olması halinde yeni doğan bebekte de bu problem ile karşılaşma olasılığı daha yüksektir. Şaşılığa genetik yatkınlığı olan bebeklerin şaşılık belirtisi göstermesi halinde mutlaka bir göz doktoruna danışılması önerilir.

Bebeklerde göz kaslarının dengesizliği sonucu şaşılık görülebilir. Gözlerin aynı paralellikte bulunabilmesi için göz kaslarının eşit şekilde çalışması gerekir. Bazı bebeklerde kas kuvvetleri arasında farklılıklar olabileceğinden gözler aynı paralellikte bulunamayabilir. Bu durum ilk 4 ayda kendiliğinden geçebilirken gerçek şaşılık söz konusu olması halinde geçmeyebilir ve müdahaleye ihtiyaç duyulabilir.

Doğuştan gelen göz bozuklukları nedeniyle de göz kayması gelişebilir. Göz bozuklukları göz kaslarının veya gözün ideal şekilde gelişmesini önleyebilir. Doğuştan kırma problemiyle gelişim gösteren bir göz beraberinde göz kaymasını da getirebilir.

Bebeklik döneminde geçirilen hastalıklar da şaşılık ile sonuçlanabilir. Bazı göz enfeksiyonları, göz kaslarını ve göz yapısını olumsuz yönde etkileyerek gözde kayma geliştirebilir. Hastalığın iyileşmesiyle kayma geçebilirken bazı durumlarda kayma problemi kalıcı olabilir.

Bebeklik döneminde göz veya göz çevresinde bir travma gelişmesi sonucunda da kayma gelişebilir. Özellikle göz kasları üzerinde oluşan bir travma sonucunda şaşılık görülebilir ve genellikle bu tür durumlarda cerrahi müdahaleye başvurulur.

Beyin tümörü veya beyinde hasara neden olabilecek herhangi bir enfeksiyonel hastalığın atlatılması halinde de gözlerde kayma görülebilir. Beyin hasarı sonucu beyin ve göz arasındaki sinir sinyallerinin iletiminde sorun çıkabilir ve her iki göz arasındaki paralellik bozulabilir.

Editör: Kader Ergin