Araştırmalara göre, bir çocuğun ilkokul maliyeti 12 bin 500 liraya kadar çıkmış durumda. Kurşun kalemin fiyatı 2, defterin fiyatı en az 3 kat arttı. Zam şampiyonu da en çok ihtiyaç duyduğumuz A4 kağıdı oldu; yüzde 500 zamlandı. Bunlar sadece okula başlamadan önce kırtasiyeden alacakları temel araç gereçler...

Okul forması fiyatı 2 kat, ayakkabı yine aynı şekilde 3-4 arttı. Servis ücretleri ise aldı başını gitti. Servis ücretleri, velilerin en çok zorlandığı gider kalemleri arasında yer aldı. Diğer yandan üniversite öğrencileri için barınma ciddi bir sorun. Eğitim-İş Sendikası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Orhan Yıldırım, “Bu yıl büyük kentlerdeki üniversitelere yapılan tercihlerde düşüş olacağını öngörüyoruz. Özellikle dar gelirli ailelerin çocukları için geçerli bu durum. Çocuğunun yurt sorununu çözemeyen, para gönderme imkanı olamayan aile, tercihini il dışında puanı tutsa dahi kendi ilindeki üniversiteye kayıt yaptıracak” ifadelerini kullandı. Bir yurdun yıllık ortalama 60 bin liraya geldiğini ve özellikle ortalama ev kiralarının en az 5 bin lira olduğunu söyleyen Eğitim-Sen İzmir 1 Nolu Şube Başkanı Necip Vardal, “Ülkedeki ekonomik kriz, enflasyonun üç haneli rakamlara yakın olması gerçeği ile karşılaşıyoruz. Doğal olarak okul ihtiyaçları için gerekli olan birçok malzemeye servis, kırtasiye, öğrencinin kişisel masrafı eklendiğinde inanılmaz boyutlara yükseliyor. Yoksul halk ve orta gelirlilerin öğrencileri okutmakta çekeceği güçlüğü görebilmek mümkün” dedi.

'TERCİHLERİ ETKİLEYECEK'

Türkiye genelinde üniversite öğrencilerinin yüzde 75’inin barınma sorunu yaşadığını açıklayan Eğitim İş Genel Başkanı Orhan Yıldırım, “Son iki yılda yaşanılan ekonomik kriz, bu yıl yapılacak üniversite kayıt tercihlerinde öğrencileri ve aileleri çok etkileyecek. Eskiden başarılı öğrenciler Türkiye’nin en başarılı üniversitelerini tercih ediyor, büyükşehirlere giderek kayıt yaptırıyordu. Hiçbir aile, öğrenci giderken karşılanır mı diye düşünmüyordu, çünkü bütçesi yetiyordu. Ama bu yıl böyle olmayacak” ifadelerini kullandı.

 'KDV İNDİRİLEBİLİR'

Özellikle kırtasiye ürünlerinde KDV’nin indirilmesi gerektiğine değinen Vardal, “Doğal olarak bu süreçte ‘kırtasiye malzemesinde KDV indirilsin talepleri’ var. Bu çözümler bile harcamaların üstlenilebilmesi için çok büyük bir artısı olmayacak. Özellikle orta gelirli ve yoksul halka ciddi desteğe ihtiyaç var. Bu öğrencilerin desteklenmesi gerekiyor. Kaynak aktarımı gerekiyor. Anayasada yazılı olan eğitim hakkında tüm öğrencilerimiz yararlanabilsin istiyoruz. Çeşitli barınma sorunları mevcut. Barınma sorunu nedeniyle birçok öğrencinin memlekete döndüklerini görüyoruz. Okul öncesinden yükseköğretime kadarki süreçte bu yıl ciddi bir sorunla karşı karşıyayız. Devletin kaynak aktarımı desteklemesi dışında diğer önerilerin çok etkili olmayacağı gözüküyor. Asgari ücretle geçinen ve sorun yaşayan ailelerin devlet tarafından desteklenmesi gerekiyor. Okul giderleri için çalışma gerekiyor” açıklamalarında bulundu.

'YURT 60, EV 5 BİN LİRA'

Üniversite öğrencilerinin barınma sorununun önemine vurgu yapan Vardal, öğrencilerin bu nedenle memleketlerine geri döndüğünü ifade etti. Vardal, “İl dışından gelen gençler için barınma konusunda talepleri oluyor. Gördük ki en ucuz yurt yıllık 60 bin lira, en ucuz ev 5 bin lira. En azından oturulabilir bir ev olarak baktığımızda. Bir öğrencinin aylık maliyeti 10 bin liraya geliyor. Yoksulluk sınırı altında yaşayan ve 20 bin lira gelir altındaki ailelerin çocuklarının üniversiteye devam edebilmesi çok zor. Birçok öğrencinin memleketine döneceğinin emareleri var. Eğitim ekonomik kriz sonuçlarından çok ciddi etkilendi” dedi.

'MALİYET ÇOK FAZLA'

İzmir Otobüsçüler ve Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Erdem Mert ise, “Biz fiyatları yüksek tutup hizmet vermek istemiyoruz. Keşke maliyetlerimiz az olsa. Herkesi yararlandırabilsek. Maliyetler saymakla bitmiyor. Akaryakıt fiyatları ortada. Bir de birçok kalem giderimiz var. Bağ-Kur, sigorta, asgari ücretler, yağ, bakım masrafları, bandrol, vergi ve araç fiyatları gibi... Zamlardan dolayı fiyatlarımız bu şekilde. Kazancımız ile maliyeti ancak çıkarabiliyoruz. Arabalarımızı KDV’siz alsak biz de düşürürdük” diye konuştu.

RANA BEYZA ÖZTÜRK/ ÖZEL HABER