İzmir’in Çeşme ilçesindeki Bağlararası bölgesinde, 2009-2019 yılları arasında yapılan kazılarda, yaklaşık 3500 yıl önce Santorini Volkanının yarattığı felakete dair önemli bulgulara rastlandı. Santorini'deki dev patlamanın oluşturduğu tsunami, Ege kıyılarında büyük yıkıma neden olmuş ve bu yıkımın izleri, Bağlararası'ndaki kalıntılarda gün yüzüne çıkmış durumda.
Bağlararası, Batı Anadolu'nun Tunç Çağı’na ait en eski yerleşimlerinden biri olarak dikkat çekiyor. 2001’de başlayan kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Vasıf Şahoğlu’nun öncülüğünde 2019 yılına kadar devam etti. Bu kazılar, arkeolojik alanlar arasında, volkanik patlamanın ve tsunami etkilerinin tespit edildiği ilk bölge olma özelliği taşıyor.
TSUNAMİ VE VOLKANİK KÜLLER İLK KEZ BİR ARADA BULUNDU
Bağlararası kazılarında, Santorini Volkanı'nın patlaması sonucu oluşan volkanik küle 2012 yılında ulaşılırken, 2013’te tsunami kalıntıları ve 2017'de tsunami kalıntıları arasındaki iskelet de ortaya çıktı. Prof. Dr. Şahoğlu, bu bulguların, 3500 yıl önceki büyük doğal afetin izlerini ortaya koyduğunu ve bu olayın Ege kıyılarındaki yerleşimlerde büyük bir yıkıma yol açtığını belirtti. Ayrıca, ilk kez tsunami kalıntıları arasında bir insan iskeletine rastlandığı vurgulandı. Bu iskeletin 17 yaşlarındaki bir erkeğe ait olduğu tespit edildi.
TARİHSEL BİR FELAKETİN İZLERİ
Santorini Volkanının patlaması, sadece yerel değil, bölgesel bir felakete yol açmıştı. Patlama, Akdeniz havzasındaki en yoğun yerleşim bölgelerinden birinde meydana geldi ve Minos Uygarlığı’nın zirveye çıktığı döneme denk geldi. Prof. Dr. Şahoğlu, Santorini Volkanının patlamasının, tarihin en büyük doğal felaketlerinden biri olarak kabul edilebileceğini ve patlamanın, o dönemdeki denizcilik ve ticaret faaliyetlerini büyük ölçüde etkilediğini ifade etti.
Bağlararası’ndaki bulgular, bölgedeki büyük felaketi anlatan bir arkeolojik parka dönüştürülmesi için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan çalışmalarla, bu alanda yapılacak arkeolojik park, ziyaretçilere antik dünyanın büyük felaketlerinden birini daha yakından görme fırsatı sunmayı amaçlıyor.