Asya'da fenerlerin gökyüzünü aydınlattığı, ailelerin bir araya geldiği ve ay çöreklerinin paylaşıldığı Orta Sonbahar Festivali zamanı geldi. Doğu ve Güneydoğu Asya'da geniş çapta kutlanan bu festival, 2024 yılında 17 Eylül'de gerçekleşiyor. Dolunayın en parlak olduğu sekizinci ayın 15'inci gününe denk gelen bu özel gün, hem kültürel bir şölen hem de hasat zamanı olarak bilinir. Fenerler, meyveler ve ayın büyüsüne kapılan aileler, bu geleneksel bayramda bir araya geliyor.
Aya adaklar sunuldu
Festivalin kökeni Tang Hanedanlığı'na (MS 618-907) kadar uzansa da, Orta Sonbahar Festivali'nin tam olarak ne zaman başladığına dair kesin bir bilgi bulunmuyor. Eski Çin'de imparatorlar, hasat dönemini onurlandırmak için aya adaklar sunar ve büyük kutlamalar düzenlerdi. Bugün ise bu gelenekler, ay çöreği paylaşmak ve fener yakmak gibi modern kutlama biçimleriyle sürdürülüyor. Eski bir deyişle, "insanlar ve ay bir araya gelerek tam bir daire oluştururlar," bu da festivalin aile bağlarını güçlendiren anlamını vurgular.
Çin mitolojisi yeniden hayat buldu
Orta Sonbahar Festivali yalnızca mitlerle değil, aynı zamanda hikayelerle de zenginleşmiştir. En ünlü efsanelerden biri, Çin mitolojisinin ay tanrıçası Chang'e'yi konu alır. Hikayeye göre, mitolojik kahraman Hou Yi, dokuz fazla güneşi vurarak dünyayı kavrulmadan kurtardıktan sonra, kendisine ölümsüzlük iksiri verilir. Ancak iksiri karısı Chang'e içer ve gökyüzüne uçar, ayın sonsuz sakini olur. Her yıl, Hou Yi'nin dolunay zamanı karısını görebileceğine olan inançla düzenlenen şenlikler bugün de aynı ruhla devam ediyor.
Çocuk bayramı olarak da kutlanıyor
Asya'da farklı ülkelerde bu festival, çeşitli geleneklerle kutlanıyor. Güney Kore'de "Chuseok" adıyla bilinen festivalde, üç gün boyunca ataların mezarları ziyaret edilip geleneksel yemekler hazırlanırken, Japonya'da ise insanlar ay izlerken tsukimi dango adı verilen yapışkan pirinç toplarını yiyorlar. Vietnam'da ise bu gün "çocuk bayramı" olarak kutlanıyor ve rengarenk kağıt fenerler, sokakları süslüyor.
Festivalin en sembolik yiyeceği olan ay keki, kutlamaların vazgeçilmez bir parçası. Lotus çekirdeği ezmesi, tuzlu yumurta sarısı ve domuz yağı gibi malzemelerle hazırlanan Kanton usulü ay kekleri, zengin kalori içeriğiyle dikkat çekiyor. Modern zamanlarda ise çikolata kaplı veya dondurmalı çeşitler gibi yenilikçi ay kekleri de popüler hale geldi.
Orta Sonbahar Festivali, sadece Asya'da değil, dünyanın dört bir yanındaki Asyalı topluluklar tarafından coşkuyla kutlanmaya devam ediyor. Fenerlerin altında toplanan aileler, ayın parlak ışığı altında hem eski hem de modern gelenekleri bir arada yaşatıyorlar.