<strong>Nihat AK/EGE TELGRAF- </strong>Baharın ayak seslerinin duyulduğu bugünlerde örtü altında yetiştirilen <strong>turfanda</strong> <strong>meyveler</strong> tezgahlara çıkmaya başladı. Erkenci meyveleri bekleyen tüketicileri tezgah fiyatları mutlu etmedi. Dudak uçuklatan fiyatlar nedeniyle turfanda meyveler gramla satılır oldu. Erkenci erik <strong>bin</strong>, şeftali <strong>250</strong>, çağla bademin ise kilogram fiyatı <strong>150 TL</strong>. Tezgahlarda yerini alan karpuzun kilosu<strong> 30</strong> TL’den satılırken, dilimi ise <strong>60</strong> TL’den talep görüyor. <img class="alignnone size-large wp-image-239230" src="https://egetelgrafcom.teimg.com/egetelgraf-com/wp/uploads/2023/03/Erik3-1024x683.jpg" alt="" width="662" height="442" /> Örtü altı meyve ve sebze fiyatlarının bulundukları coğrafyanın hava durumuna göre değişim gösterdiğine dikkati çeken İzmir Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği (<strong>İZKOMDER</strong>) Başkanı <strong>Orhan Doğan</strong>, “Örtü altı meyve sebze üretimi maliyetlerle doğru orantılı. <strong>Maliyet</strong>leri de coğrafi koşullar etkiliyor. Bugünlerde örtü altı üreticileri don tehlikesinden korkuyor. İklim krizi onları tedirgin ediyor. Ancak kurak giden havalar nedeniyle genel anlamda fiyatlarda bir düşüş başladı. Domates 35 liraydı, şu anda 15 liraya düştü. Örtü altı sebzeler çoğalmaya başladı” diye konuştu. <img class="alignnone size-full wp-image-239232" src="https://egetelgrafcom.teimg.com/egetelgraf-com/wp/uploads/2023/03/Orhan-Dogan-1.jpg" alt="" width="847" height="564" /> <h2>‘DOYUMLUK DEĞİL’</h2> Başkan Orhan Doğan, “Turfanda dediğimiz grup yeni çıktı. Az sayıda piyasaya arz edildiği için fiyatları da yüksek. Havalar düzeldiğinde üretimi artacak, fiyatları düşecek. Erik, çağla, şeftali ve nektar şu anda popüler. Cam seralarda üretiliyorlar. Erik genellikle Mersin’den geliyor. Datça’da üretilen erekler erken piyasaya giriş yapıyor. Bu saydığımız turfanda ürünlerin erken yetişmesi için özel bir çalışma yapılıyor. Mevsiminde önce yetiştirmek için gerekli ortamı sağlıyor. Masraf ediyor. Fiyatları da o nedenle yüksek. Turfanda erkenci meyveler eğlenceliktir. Doyumluk değildir” dedi. Soğandaki fiyat artışının nedeninin piyasada ürün olmamasından kaynaklandığını bildiren Doğan, “Çiftçinin elinde şu an soğan kalmadı. Bazı tüccar ve depocuların elinde var. Bazıları depolarını bitirdi, bazıları d piyasaya sürmek istemiyor. Soğan fiyatı bir ay önce 7,5 liraydı. Fiyatı bu saatten sonra düşmez. Adana’da yeni hasat çıkarsa belki 7,5 liraya geriler, onun dışında düşmesi zor görünüyor. Eğer Adana’da yağış olursa soğanın fiyatı artabilir” diye konuştu. <img class="alignnone size-large wp-image-239233" src="https://egetelgrafcom.teimg.com/egetelgraf-com/wp/uploads/2023/03/Karpuz2-1024x575.jpg" alt="" width="662" height="372" /> <h2>MALİYET YÜKSELİYOR</h2> Erkenci meyve ve sebzelerin gerek iç piyasada gerekse ihracatta önemli ölçüde talep gördüğünü vurgulayan <strong>Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak</strong>, “Yeterli olursa ihracata gidiyor. Turfanda ürünlerin ihracata gidecek kadar rekoltesi yok. Bir TIR dolduracak kadar olmuyor. Uçak ile ihracatı yapılabiliyor veya TIR’da ürünün yan tarafına konulabiliyor. Çok talep gördüğü için üretimi artırma yönünde bir eğilim var. Özellikle sert çekirdekli meyveler, erkenci turfanda meyveler, egzotik meyveler bunların üretimi gün geçtikçe çoğalıyor. Eskiden çok ithal edilen muzun ithalatı yerli üretimin artmasıyla tonaj bazında yarı yarıya düşmüştür. Erkenci ürünler için İzmir’in mevsimi biraz sert. İzmir’de turfanda üretimi diğer yerlere göre daha maliyetli olur. <strong>Mersin, Anamur, Silifke, Alanya</strong> ve <strong>Gazipaşa</strong>’nın mevsimsel şartları daha uygun. Hava şartları etkili oluyor ama şu anda gördüğümüz hava şartlarındaki olumsuzluklar uzun sürmezse çok etkili olmaz. Ama soğuklar uzun sürerse ister istemez üretimi durduruyor veya olumsuz etkiliyor. Yaş sebze ve meyvelerin büyümesi ve gelişmesi sıcaklarla doğru orantılı olarak gerçekleşiyor” ifadelerini kullandı.