İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı 8’inci olağan meclis oturumu Kültürpark İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde Başkan Tunç Soyer’in yönetiminde gerçekleşti. Meclis’te ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2021 yılı bütçe ve performans programı görüşüldü. Kurumun 2021 yılı tahmini gider bütçesi 1 milyar 817 milyon 146 bin lira, geliri 1 milyar 176 milyon 196 bin lira, açık fazlanın finansmanı ise 640 milyon 950 bin lira olarak oy çokluğu ile kabul edildi. Raylı sistemler konusunda İzmir Büyükşehir Belediyesi geçen 1 buçuk yıl içerisinde çok önemli bir sınav verdiğini belirterek konuşmasına başlayan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, “Birincisi pandemiye, krize rağmen Narlıdere Metrosu takviminde işlemeye devam etti. Çiğli Tramvayı için ihale yapıldı, tamamlanma aşamasına geldi. Ama en önemlisi Buca Metrosu. Yaklaşık 1 milyar dolarlık bütçesi olan Buca Metrosu ile ilgili oluşturduğumuz konsorsiyumla 450 milyon dolarlık bir mutabakat sağlandı ve büyük bir aksilik çıkmazsa ocak ayında uluslararası ihaleyi gerçekleştirme noktasında geleceğiz. Hedefimiz lastik tekerleklerden kurtulmak ve raylı sistemlerin daha yaygın kullanılmasını sağlamak. Önümüzdeki yıllarla ilgili çok daha projeksiyonumuz var. Gaziemir Karabağlar Metrosu ile ilgili proje ihalesine çıkıldı, uzatılması gereken hatlarla ilgili fizibilite çalışmaları devam ediyor. Kısacası konsantrasyonumuz orada. Ama burada bizim seçim öncesinde vaat ettiğimiz 5 yılda 500 otobüs hedefimizi 2 buçuk yıl bitmeden tamamlamış olacağız. Yüz elektrikli otobüsün önümüzdeki yıl alınması için süreci de başlatıyoruz. Burada da arkadaşlarımız çok başarılı bir performans ortaya çıkardı. Bu otobüslerin alımı 60 ay ve 570 milyonluk bir bütçeye tekabül ediyor, şu anda devlet malzeme ofisinden bunları peşin olarak almaya kalksanız 800 milyon. Bu olağanüstü bir başarı hikayesidir. Türkiye’de parmakla gösterilecek bir başarıdır. Tebrik ediyorum. İzmir için çok büyük bir kazanç…” dedi.

‘SEFERLERDE AZALMA OLMADI’

Otobüslerde sıkışıklık yaşandığına ilişkin yapılan eleştirilere de rakamlarla yanıt veren Başkan Soyer, “18 Mart 2020 tarihinde 1 milyon 800 binin üzerinde biniş varken serviste olan otobüs sayımız bin 315, bugün itibariyle 800 bine düşen yolcu sayımızda çalışan otobüs sayımız bin 388. Bu herkesin bilmesi gereken bir realite. Her şeye rağmen, tüm bu krize rağmen sefer sayısında bir azaltmaya gitmedik. Bunu da takdirinize sunuyorum” diye konuştu.

‘TEŞEKKÜR EDİYORUM!’

“Şu an 65 durağımız güneş enerjili çalışıyor, bunu 225’e çıkarıyoruz” diyerek açıklamalarını sürdüren Soyer, şu ifadeleri kullandı: “Her yıl 200 olmak üzere önümüzdeki yıllarda 1000 durağı yenilemeyi hedefliyoruz. Akıllı duraklarımız hayata geçiyor. ESHOT’un güneş enerjisi çalışmalarıyla 1 milyon 600 bin liralık bir tasarruf öngörülüyor. Elektrik otobüs alımı noktasında çok daha alma irademiz var, bunun içinde yüzde 10’luk bir pay ayırdık. Bunu büyütmek istiyoruz. Duraksamamızın nedeni biraz teknolojideki değişiklikler oldu, teknolojide o kadar farklı uygulamalar geliştiriliyor ki karar vermek zor. Bu süreçler hızlanır hale gelmeye başladı. Akıllı ve elektrikli otobüsler için olan süreci başlatmış olacağız. Kadın şoförler ile ilgili istidam hedefimiz 100’dü, 55’i işe başladı, hedefi tamamlayacağız. Kadın şoför sistemde çok anlamlı bir değişiklik yarattı. Filomuzun yaş ortalaması 5.2’ye düşmüş olacak. Son olarak tüm çalışma arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum, ağır bir sınav verdiler. Salgın sırasında tüm arkadaşlarımız canla başla çalışmaya devam ettiler. Hepsine teşekkür ediyorum.”

‘KAR AMACI GÜTMEYEN…’

İzmirliler için ESHOT’un yaptığı ulaşım faaliyetlerinin önemini vurgulayan İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi ve CHP Grup Başkanvekili Mustafa Özuslu, “ESHOT hizmet yaparken kar amacı güden bir şirket değil. Hizmet yapacak ve İzmirli’nin ulaşım ihtiyacını karşılayacak. Bütün stratejik planı, misyonu, hedefi bunun üzerine. Madem ki böyle bir kamu hizmetinden bahsediyoruz, zarardan söz edebilir miyiz? Edersek bunun haklı vicdani sonuçları olabilir. Birtakım süspansiyonlarla hayat idame ettiriliyor. Sonuçta ekonominin rasyonel sonuçlarıyla karşı karşıya. Yedek parça, bakım, onarım, akaryakıt… Aslında ülkede ne olursa doğal olarak ESHOT’u yöneten arkadaşlarımız da bunları gözeterek bütçeler hazırlıyor. Ülkede yakın zamanda ihtiyaç hasıl olduğu için önemli bir bakanlıkta değişiklik oldu. Bir ülkede ekonomi bakanı değiştiğinde ciddi şeyler oluyor. Merkez bankası başkanı değişti, dolar düştü… Onlar da gerekli gördükleri için birtakım tedbirler alıyorlar. ESHOT’u da bundan bağımsız düşünmemeli” dedi.

‘ALIRKEN KAZANIYOR’

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 500 otobüs alımı hedefi olduğunu hatırlatan Özuslu, “Bu ülke genelinde tek seferde yapılan otobüs alımını ESHOT gerçekleştirdi. Bu saydığım araçlar haziran ayında sefere katılacak. Bunlarla birlikte filo gençleştirmesi olacak. Teslimi beklenen araçlar filoya dahil olduktan sonra yaş ortalamamız 6.2’ye düşecek. 100 adet otobüs alımı hedefimiz de var. Onlar da eklenince bu sayı 5.2’ye düşecek. Böyle olunca da daha hijyenik, daha kaliteli otobüslerle vatandaşlarımız daha keyifli yolculuk yapabilecek. Geride kalan araçlar kırsal kesimlerimizde ve ülkemizdeki birçok şehrimizin hizmetine sunuluyor. Yani onlar da işe yarıyor. İzmir’in otobüs alımında ulaştığı zirvenin şapka çıkarılacak bir iş olduğunu söylemeliyim. Üstelik kendi finansmanını yaratarak… Alırken de kazanıyor. İzmir’in bütçesini doğru kullanıyorlar ve halkın ulaşımını kolaylaştırıyorlar. Ne yaparsak yapalım ulaşım içinde tekerleklinin payı yüksek. Evet, ideal olan metro ve raylı sistemlerin artırılması ama vatandaş kullanmak istiyor. Buca Metrosu bitecek, Narlıdere Metrosu bitecek. O zaman tekerlekli ulaşım kullanılması azalabilir” diye konuştu.

‘120 DAKİKA İYİ GELDİ’

Geçtiğimiz meclislerde sıklıkla eleştirilen 120 dakika uygulaması hakkında da bilgiler veren Özuslu, uygulamanın İzmir’e iyi geldiğini belirtti. Biniş kaybı olmadığının altını çizen Özuslu, “İlk binişlerde bir puanlık artış olmuş. Vatandaş kendisini daha doğru otobüslere binmesi konusunda yönlendirmiş. İkinci binişlerde herkes ‘Neden 50 kuruş aldınız’ diye eleştirmişti, kimse neden birincisinde 10 kuruş indirim yapılması nedense konuşulmadı. Üçüncü binişlerin de arttığını görüyoruz. İztaşıt çok önemli bir hizmet. Büyükşehir yasası ile sınırlar genişleyince ESHOT’un oraya ulaşmasının çok önemli bir hizmet olduğunu gördük. Biz bu uygulamanın daha iyi olması için teşviklerimizi yapmaya sürdüreceğiz” açıklamalarında bulundu. Son olarak devletten bir talepleri olduğunu da sözlerine ekleyen Özuslu, “ESHOT’un 600 milyon lira desteğe ihtiyacı var. Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak bunu veriyoruz. Ancak ÖTV payı kaldırılırsa 135 milyon liralık bir tasarruf söz konusu olacak. Bu ciddi bir girdidir. Akaryakıt’ı neden ÖTV ve KDV ile ESHOT’a veriyoruz. Madem kamu hizmeti veriliyor, böyle de bir destek yapılabilir. Biz CHP olarak bu bütçeyi destekliyoruz” diye konuştu.

‘AMACIMIZ BAĞCI DÖVMEK DEĞİL’

ESHOT’ta yaşanan problemlerin temel sebebinin hala raylı sistemlerin yeteri kadar gelişmemiş olduğunu belirterek konuşmasına başlayan AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, “Lastik tekerlekli araçlarla bu taşıma işini yaparsak zarar görürüz. Dünyanın her yerinde bu böyledir. ESHOT Genel Müdürlüğü ticari işletme değil, kamusal hizmet veriyor. Ticari işletme olmaması nedeniyle elbette ki kar elde etme amacı gütmediğini biliyoruz. ESHOT’un tek gelirinin biniş ücretlerinden aldığı gelir olduğunu da biliyoruz. ESHOT’un ya da İZSU’nun pazarlarda patates soğan satmasını da beklemiyoruz. ESHOT’un gerçi bu dönemde ciddi bir reklam geliri olduğunu da biliyoruz. Otobüs ve duraklardaki renk cümbüşünü hepimiz görüyoruz. Asıl meselesi ESHOT’un neden kar ya da zarar elde ettiği meselesi değil. Bizler doğru yatırımlarla bu zararın bir miktar daha indirilmesini önerdik. ESHOT’un araç yaşının yüksek olduğunu söyledik. Yaşın yüksek olması akaryakıtın ve yedek parçanın da yüksek olması demek. Amacımız hiçbir zaman bağcıyı dövmek olmadı, üzüm yemek oldu. Böylece ESHOT araç alımı yaptı. Evet, araç yaşı inmiyor gelecek araçlarla birlikte bu yaşın ineceğini biliyoruz. Bu İzmirli’nin, bizlerin lehine olacak. Bizler de ESHOT yetkililerini tebrik edeceğiz” dedi.

‘NÖBET DEĞİŞİMİDİR’

Özuslu’nun ekonomide yaşanan gelişmelerden bahsederken Hazine ve Maliye eski Bakanı Berat Albayrak’ın istifası ve Merkez Bankası’ndaki değişimi örnek vermesiyle ilgili açıklamalarda da bulunan Hızal, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde de dönem dönem olduğu gibi nöbet değişimi olur. Bakanımız ve Merkez Bankası Başkanı değişti ama bunun arkasından gerekçe arayamayız. Yarın bir gün İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde de bir nöbet değişimi olursa o zaman bunun da arkasından bir gerekçe aranır” ifadelerini kullandı.

‘90 DAKİKAMA DOKUNMA’

Konuşmasına ESHOT’un hala tam manasıyla istenilen seviyede olmadığını belirterek konuşmasını sürdüren Hızal, “Her yıl yapıldığı gibi bu yıl da İBB tarafından ESHOT’a yardım yapılacak. Bu yıl yapılması öngörülen yardım miktarı 600 milyon ama bu muhtemelen yıl sonuna kadar 700 milyonu bulacaktır. Buna rağmen bütçe açığı var bu da kredilerle kapatılıyor. Evet, ESHOT zarar ediyor. Bizim eleştirdiğimiz mesele bunu 90 dakikayı kaldırarak vatandaşa yansıtması. Son günlerde en çok konuşulan konu bu. İzmirli hemşerilerimizin tabiriyle ’90 dakikama dokunma’ diyorum. Vatandaş sizden 90 dakikanın eski haliyle ücretsiz olarak devam etmesini bekliyor. Binişle ilgili bilgiler verdik. Hiçbir vatandaş keyfi olsun diye ‘Bu otobüsten sıkıldım arkadaki otobüse bineyim’ demez. Üçüncü ve dördüncü binişlerde bu olabilir ama ikinci binişlere bunu söyleyemezsiniz. Biz AK Parti grubu olarak yine bu konuyla ilgili bir öneri verdik ama reddedildi” açıklamalarında bulundu.

90 dakikayı geri getirelim

“Dünyada kimsenin öngörmediği, geçen yılın başında başlayan Kovid 19 salgını nedeniyle birtakım sıkıntılar yaşandı” diyen AK Partili Hızal, “İzmir Büyükşehir Belediyesi içinde belki de en büyük mağdurlardan biridir ESHOT. Çünkü yolcu binişlerinde azalma oldu. Buna rağmen araç ve sefer sayısını indirmedik gibi bir iddia ile karşılaştık. Biz salgına rağmen ESHOT’taki yığılmaları da gördük. Bununla azalmaları da görüyoruz. İzmirli bir hemşerimiz fotoğraf çekip “ESHOT’ta koronaya bile yer yok” demiş. 600 milyon değil 700 milyon yardım yapalım, 90 dakikayı geri getirelim ve bunu çözelim. O otobüse binen İzmirli hemşerilerimizin sağlığından hepimiz sorumluyuz. O sorumlulukla gereği yapılır diye düşünüyorum” dedi.

‘ÖZEL KART HAYATA GEÇSİN’

İzmir’de toplu ulaşımı kullananların, paso tipi peşin ödeme yaparak alacakları özel kartlarla seyahat edebilmelerini sağlayacak AK Parti önerisi, geçmişte İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisinde kabul görmemişti. Bu öneriyi hatırlatarak açıklamalarını sonlandıran Hızal, “Öğrenci yıllarımda paso olarak tabir ettiğimiz bir uygulama vardı. Biz bununla ilgili bir önerge vermiştik kabul olmadı ve bu uygulama hayata geçirilmedi. Hem vatandaşın hem de kurumun lehine olan bu uygulamanın hayata geçirilmesini bekliyoruz” diye konuştu. Yağmur Gülü