Korona virüs sürecinde işine ara veren ve maaşından olan milyonlarca çalışan kısa çalışma ödeneği olarak belirlenen bin 168 lira ile geçimini sağlamaya, evine ekmek götürmeye mecbur kaldı. Haziran itibarı ile hayat adım adım normale dönmeye başladı ancak, bu kez geriden gelen borçları işçiyi kara kara düşündürüyor. Ege Telgraf'a konuşan DİSK Birleşik Metal-İş Sendikası İzmir Şube Başkanı Ali Çeltek, çalışanların maaşlarından yapılan kesintiyle oluşturulan işsizlik fonundan zorlu süreçte işçiye düşen payın bin 168 lira olduğunu belirterek duruma tepki gösterdi.
‘YALAN SÖYLÜYORLAR’
Çalışanların cevaplarını merakla beklediği kısa çalışma ödeneği ile ilgili soruları yanıtlayan Birleşik Metal-İş Sendikası İzmir Şube Başkanı Ali Çeltek yaptığı açıklamada şunları kaydetti: "Yaşadığımız süreçte işsizlik fonunda biriken paranın ciddi bir miktarı işçiye değil patronlara aktarıldı. Devlet benim aylık kazancımdan her ay yüzde 1 oranında bu fon için kesinti yapıyor. Bizim gibi sendikalı ve toplu sözleşmeli işçilerin brüt ücretleri üzerinden bu kesintiler bugüne kadar yapıldı. Maaşlarımızı alacağımız zaman kesinti yaşıyoruz, haliyle bir maddi kayıp söz konusu. Eğer salgın sürecinde işsizlik fonunda gerçekten para kalmış olsaydı, en az iki ay herkes evinde kalsın çalışmasın diyerek resmi ödenekten tam maaşı ödenecek ve kimse de mağdur olmayacaktı. Aynı şekilde işçiler gibi namuslu şekilde vergisini veren, demokrasiyi özümsemiş, düzgün ticaret yapan işverenlerin de kayıpları karşılanmış olacaktı. Ama bugün baktığımızda ne yazık ki, belli başlı holdingler ve bazı holdingler pastadan esas büyük payı aldılar. Gerçekten sıkıntı yaşayan işçi, emekçi kesimi ise mağduriyet yaşadı. Hükümet bu süreci işçiyi, dar gelirliyi daha çok borçlandırarak aşmaya çalıştı ve daha olumsuz bir noktaya götürdü. Şu anda birçok fabrika halen dar kapasite ile çalışıyor. Sendika olarak gözlemlediğimiz kadarı ile bu durum aynen hizmet sektörünün diğer iş kollarında da geçerli. Gerek hükümet, gerekse bakanlık yetkilileri toplumun gözünün içine baka baka adeta yalan söylüyorlar. Biri çıkıyor her yurttaşa 10 bin lira para dağıttık, biri çıkıyor esnafa 5 bin lira destek sağladık diyor. İyi de siz daha doğru düzgün maske dağıtamadınız. İşçiler, emekçiler kime ne kadar para dağıtıldığını b u süreçte bir kez daha tam olarak gördü. İşsizlik fonu gerçek amacına uygun kullanılmıyor, çalışanlar da bu durumdan ötürü mağdur oldu. Çalışan kesim harcama yapmadığı için, borçlarını ödeyemediği için zaten ekonomi de durma noktasına geldi. Şimdi herkesin borcu katlanmış durumda."
‘ORTAK YOL HARİTASI’
Çeltek, güncel verilere göre 133 milyar 223 milyon lira biriken işsizlik fonundan işçinin yeteri kadar faydalanamadığını belirtti ve "İşçinin kara gün için biriktirdiği bu para işçiye dönmedi. Bunun böyle olduğunu ve işçinin parasının patronlara ödendiğini hem sendikamızın hem de DİSK'in araştırma merkezinin raporları ayrıntılı biçimde ortaya koymuştur. Pandemi süreci başladığından bu yana oturup sendikalarla konuşmadılar, ortak bir yol haritası belirleyemedik. Hükümet kendisi çaldı, kendisi oynadı.
Enflasyon rakamları ve ekonominin geldiği korkunç hal ortada. Bugün ekonominin durumunu ortaya koyan da, doğruları söyleyen de ne yazık ki terörist olarak yaftalanıyor. Biz doğru olanı ve işçinin hakkını korumak için doğruları savunmaya sonuna kadar devam edeceğiz. Eğer yaptığımız açıklamalara inanmayan varsa, çıksın ortaya rakamları koysun, sonuna kadar tartışmaya hazırız. Bugün kısa çalışma ödeneği altında milyonlarca
işçi mağduriyet yaşadı, hem gelirinin hem de asgari ücretin altında bir tutar olan bin 168 lira almak durumda kaldı. Devlette çalışan kronik hastalar için izin verildi. Özel sektörde çalışanlar ise bu kapsama alınmadı. Uygulamada farklılıklar vardı. Bu durumda olup 4-5 bin lira maaş alan bir çalışan kısa çalışma ödeneğinden verilen bin 168 liraya mahkum edildi. Bu sistemde kime ne kadar para verildi, kimler faydalandı net olarak bilmiyoruz. Kısa çalışmanın kıstasları neye göre belirlendi? 8-10 kişiye çalışan çok sayıda işletme, mağaza, işyeri var. Buralarda çalışan milyonlar işçi bundan faydalanamadı. Hükümet bu konuyla ilgili kararları vermeden sendikalardan görüş almış olsaydı, işçi kesiminin mağduriyeti bu noktaya gelmemiş olurdu. Hükümet yaptığı hiçbir konuda samimi değil. Bu süreçte ortak akıl işletilemedi. Gerçek hak sahibi olan insanlara ödeme yapılmadı, işsizlik fonu yine patronlara çalıştı" dedi.
Erman Şentürk / Özel Haber
