Çinli araştırmacıların verilerine göre, hazır kahve tüketen bireylerin AMD geliştirme olasılığı, diğer kahve türlerini tercih edenlere kıyasla yaklaşık yüzde 692 yani 7 kat daha yüksek. Araştırmanın başındaki göz doktoru Dr. Qi Jia, “Hazır kahve, makula dejenerasyonu riskini artırıyor. Özellikle risk grubundaki bireylerin bu kahve türünden uzak durması hayati önem taşıyor” dedi.

Bu yüksek riskin kaynağı ise hazır kahvenin üretim sürecinde ortaya çıkan ‘akrilamid’ adlı kimyasal madde. Akrilamid, yüksek sıcaklıkta pişirme ve işleme sırasında oluşan, insan sağlığına zarar verebilen bir bileşik. Vücuda girdikten sonra kan yoluyla retinaya ulaşan bu madde, gözde oksidatif stres yaratarak makulanın yapısını bozuyor ve hastalık sürecini hızlandırıyor.

Makula dejenerasyonu özellikle belli risk faktörlerine sahip bireylerde daha sık görülüyor. Ailesinde AMD öyküsü olanlar, sigara kullananlar, yüksek tansiyon hastaları, aşırı kilolu bireyler ve açık renk gözlü kişiler (mavi veya yeşil gözlüler) daha yüksek risk taşıyor.

Çünkü açık renkli gözlerde pigment miktarı az olduğu için güneş ışığının zararlı etkilerine karşı daha hassasiyet bulunuyor.

Ayrıca, genetik faktörler de hastalık gelişiminde önemli rol oynuyor. İngiltere Biyobankası ve FinnGen verileri incelendiğinde, genetik olarak hazır kahve tüketimine yatkın olan bireylerde kuru tip AMD riskinde 7 kat, ıslak tip AMD’de ise yaklaşık yüzde 159 artış görüldü.

Kafeinsiz kahve tüketenlerde de kuru tip AMD riski artışı gözlemlense de bu fark istatistiksel anlamda güçlü bulunmadı.

Makula dejenerasyonu genellikle 50 yaş üzeri bireylerde ortaya çıkıyor ve dünya genelinde milyonlarca insanı etkiliyor. Hastalık ilerledikçe okuma zorluğu, yüzleri tanımada güçlük, renklerin solması ve görme alanında karanlık lekeler gibi belirtiler görülüyor.

Erken dönemde fark edilmesi ve tedaviye başlanması, görme kaybını önemli ölçüde yavaşlatabiliyor.

Bu araştırma, kahve tüketimi konusunda bilinçli davranmanın önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Hazır kahvenin üretimindeki yüksek sıcaklık işlemleri sonucu oluşan akrilamid maddesi, sadece göz sağlığını değil, genel vücut sağlığını da tehdit eden bir unsur olarak değerlendiriliyor.

Uzmanlar, özellikle risk grubundaki kişilerin hazır kahveden uzak durmasını, kahve tüketiminde filtre kahve, Türk kahvesi veya taze çekilmiş kahve gibi daha az işlenmiş seçeneklere yönelmelerini öneriyor.