Egemen Sayın / EGE TELGRAF- Üretiminde Türkiye’nin dünya lideri olduğu ve ülke ihracatının da altın oyuncuları arasında yer alan kirazda bu dönem sıkıntılı bir süreç hakim. İzmir’de ‘kiraz’ denildiğinde akla ilk gelen yer olan Kemalpaşa’da üreticinin zorlu bir dönemden geçtiğini aktaran Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Bülent Oray, “Kirazda bu sene durum içler acısı” diyerek üreticinin zor günlerden geçtiğini söyledi. Fiyatların beklentinin çok altında ve maliyetlerin çok yüksek olduğunu belirten Oray, “İlaçlama, gübreleme, mazot gibi girdi maliyetleri çok yüksek; aynı zamanda işçilik ücretleri yüksek. Buna rağmen pazara çıktığımızda kirazın fiyatları çok düşük kalıyor. Bugün en iyi kiraz 70 ila 80 lira bandında. 20 liraya yakın toplama maliyeti var. İlaçlama ve gübreleme maliyetlerini de eklediğimiz de maliyetimiz 30 lirayı geçiyor” dedi. Rekoltenin durumu olarak ise geçen sene 52 bin ton olan durumun yüzde 5 ile yüzde 10 arasında bir rekolte düşümü beklediklerini söyledi.

ÜRETİCİLER BAŞKA ÜRÜNLERE YÖNELİYOR

Kemalpaşa bölgesinde üretimin yüzde 25’i ve yüzde 30’unun erkenci kirazlardan oluştuğunu belirten Oray, yağan yağmurdan dolayı erkenci kirazların yüzde 70’inde bir çatlama olduğunu ve ürünün pazar değerini kaybettiğini ifade etti. Bunun sonucunda bazı üreticilerin ürünü toplamayı bıraktığını bazı üreticilerin ise topladıkları kirazları dereye döktüğünü aktaran Oray, kiraza uzun yıllardır hayli yatırım yapan üreticinin geleceğini kara kara düşündüğünü söyledi. Oray, bölgede yaşananları şu sözlerle anlattı: “Üreticilerin bir kısmı ürünü değiştirme yönünde bir düşünceye sahip bir kısmı ise araziyi satmayı düşünüyor. Tarımla uğraşan çiftçi yaş ortalaması 50-55 civarında ve genç nesillerden tarımla uğraşanlar yok. Bu gibi olumsuzluklar da tarımla uğraşan işçileri tarımdan uzaklaştırıyor. Son iki üç yıldır imkanı olan çiftçiler kiraz yerine kayısı, erik gibi farklı ürünlere yönelmeye başladı. Bunların en büyük sebebi girdi maliyetlerinin yüksekleri ve ürünün fiyatının düşük gelmesi.”

ÜRETİCİ KARA KARA HAVAYA BAKIYOR

Bugünlerde ise ihracat için üretilen kiraz hasatının başlamak üzere olduğunu belirten ve buna yönelik ihracatçı firmaların geldiğini söyleyen Oray, hava raporlarının kendilerini olumsuz etkilediğini ve yağmur yağma durumunda kirazın çatladığını bunun sonucunda da kirazın pazar değerinin düştüğünü söyledi. Olumsuz hava koşullarıyla karşılaşmamayı umduğunu söyleyen Oray, “Umarız hava durumu olumsuz olmaz ve erkenci kirazdan kazanamayan çiftçi bu dönemde ihracat satışlarıyla açığını kapatabilir” dedi.

‘BİZ BİLE ALIŞVERİŞ YAPARKEN SIKINTI YAŞIYORUZ’

“Üreticilerin desteklenmesi için ne gibi adımlar atılmalı?” diye sorduğumuzda ise Oray, “Şu anda verilen mevcut mazot ve gübre desteğinin yetersiz olduğunu düşünüyorum. Fiyatlar belli, bu doğrultuda destekler artırılmalı. Mazotun çiftçinin kullanabileceği seviyeye gelmesi gerekiyor, tarımsal sulamada kullanılan elektrik birim fiyatının sanayi tarifesinden değil çiftçiye özel bir tarifede ücretlendirilmesi gerekiyor. Kemalpaşa’da bahçelerin sulanması için gölet veya hazır sulama yok yer altından elektrik ile sulama işlemini gerçekleştiriyoruz. Elektrik fiyatlarının yüksekliğinden dolayı üretici bahçe sulamasından kaçıyor. Üreticiden yirmi liraya alınan kiraz markette 150 liraya satılıyor. Ne kadar kiraz üretiyor olsak da bizler de birer tüketiciyiz ve bu konuda bizler de diğer tarımsal ürünlerin alışverişini yaparken bu sıkıntıyı çekiyoruz. Bunun denetimlerinin devlet tarafından kontrolünün sıkı bir şekilde yapılması gerekiyor ki hem üretici hem tüketici kazanabilsin” diyerek hem üretici hem tüketici olduklarını ve bu satış fiyatlarının kontrol altına alınması gerektiğini söyledi.