Memorial Kayseri Hastanesi Çocuk Endokrinoloji ve Neonatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Selim Kurtoğlu, hamileler ve bebeklerde sıkça karşılaşılan D vitamini eksikliğine dair önemli uyarılarda bulundu. Vücudun sağlıklı işleyişi için kritik öneme sahip olan D vitamininin, özellikle gebelik döneminde hem anne hem de bebek sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği belirtildi.
D Vitamini: Kemik Sağlığından Beyin Fonksiyonlarına Kadar Hayati Rol
D vitamini, kalsiyumun kemiklerde kullanımı için elzem bir vitamin olmakla birlikte, bağışıklık sistemini destekleyerek kasların ve beyin hücrelerinin sağlıklı çalışmasına da katkı sağlıyor. Aynı zamanda hormon benzeri etkileriyle DNA’ya doğrudan bağlanabilen D vitamini, vücuttaki miktarı kişiden kişiye cilt rengi, yaşanılan coğrafya ve yaşam tarzına göre farklılık gösteriyor. Prof. Dr. Kurtoğlu, D vitamininin en önemli kaynağının güneş olduğunu vurgularken, kış aylarında veya güneş ışığının yetersiz olduğu bölgelerde eksikliğin artabileceğini ifade etti.
Hamilelikte D Vitamini Eksikliği Anne ve Bebekte Hayati Riskler Taşıyor
Gebelik sürecinde D vitamini eksikliği, maternal inflamasyonun artmasına neden olarak tansiyon yükselmesi ve proteinüri gibi preeklampsi riskini artırıyor. Bu durum hem anne hem de bebek için hayati riskler doğurabiliyor. Ayrıca gebelik diyabeti gelişimi ve bebeğin erken doğum ile intrauterin büyüme kısıtlanması gibi ciddi komplikasyonlar da D vitamini yetersizliğine bağlanıyor. Prof. Dr. Kurtoğlu, özellikle gebelerde obezitenin D vitamini seviyesini düşüren önemli bir faktör olduğunu ve bunun da anne-bebek sağlığını olumsuz etkilediğini belirtti.
Anne karnındaki bebekte D vitamini eksikliği, prematürite, düşük doğum ağırlığı ve nöral tüp defektleri gibi ciddi gelişim sorunlarına yol açabiliyor. Ayrıca eksikliğe bağlı gelişen inflamasyon, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkiliyor. Bebeklerde serebral palsi, otizm, dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi nörolojik rahatsızlıkların yanı sıra ilerleyen yaşlarda şizofreni, demans ve Parkinson gibi dejeneratif beyin hastalıklarının riskinin arttığı gözlemleniyor. Kemik sağlığı açısından ise raşitizm, osteomalazi ve kırık risklerinde artış D vitamini eksikliği ile bağlantılı bulunuyor.
D Vitamini Eksikliğine Karşı Beslenme ve Güneş Maruziyeti Önemli
Türkiye’de yapılan araştırmalara göre gebelerin yaklaşık yüzde 82’sinde D vitamini eksikliği tespit edilmiştir. Prof. Dr. Kurtoğlu, gebelik öncesi ve süresince D vitamini desteğinin kritik olduğunu, Sağlık Bakanlığı’nın da 12 haftadan sonra ve doğumdan itibaren 6 ay boyunca günlük 1200 ünite D vitamini takviyesi önerdiğini belirtti. Anne adaylarının D vitamini bakımından zengin olan yumurta, süt, yoğurt, karaciğer ve özellikle somon, sardalya gibi balıkları tüketmelerinin yanı sıra düzenli güneşlenmenin de gerekliliği vurgulandı. Cildin hafif pembeleşmesi sağlanacak şekilde yapılan 15-30 dakikalık güneşlenme, vücudun doğal olarak yeterli D vitamini üretmesini destekliyor.