İREM KAYA-EGE TELGRAF/ Deri üzerinde beyaz lekelerle kendini gösteren vitiligo, pigment kaybına neden olan kronik bir cilt hastalığıdır. Toplumda her 100 kişiden yaklaşık 1-2’sinde görülen bu durum, hem estetik kaygılara hem de psikolojik sorunlara yol açabilir. Peki, vitiligo neden olur, bulaşıcı mıdır ve tedavisi mümkün müdür? İşte detaylar...
Vitiligo Nedir?
Vitiligo, cilde rengini veren melanin pigmentini üreten melanosit hücrelerinin işlevini kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Bu hücrelerin yok olması veya zarar görmesi, ciltte farklı boyutlarda beyaz lekeler oluşmasına neden olur. Yüz, eller, dirsekler, dizler ve genital bölge en sık etkilenen alanlardır.
Vitiligo Neden Olur?
Kesin nedeni tam olarak bilinmese de vitiligonun gelişiminde birden fazla faktörün etkili olduğu düşünülmektedir. Bu faktörler arasında:
Otoimmün hastalıklar (bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması),
Genetik yatkınlık (ailesinde vitiligo olanlarda risk artar),
Stres, travma ya da cilt yaralanmaları,
Tiroid bozuklukları gibi hormonal dengesizlikler sayılabilir.
Vitiligo bulaşıcı değildir, kişiden kişiye temasla geçmez.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Ciltte süt beyazı renkte lekeler
Leke çevresindeki tüylerin de beyazlaşması
Göz çevresi, burun, dudak gibi bölgelerde renk kaybı
Güneşe maruz kaldıkça lekelerin daha belirgin hale gelmesi
Vitiligo zamanla ilerleyebilir; lekeler birleşerek daha geniş alanları kaplayabilir.
Vitiligo Tedavisi Mümkün mü?
Vitiligo’nun kesin bir tedavisi henüz bulunmamakla birlikte, renk eşitliği sağlamak ve estetik görünümü düzeltmek için çeşitli yöntemler uygulanmaktadır:
İlaç Tedavisi
Kortikosteroid kremler: Erken evre vitiligoda ciltteki pigment kaybını yavaşlatabilir.
Takrolimus veya pimekrolimus: Bağışıklık sistemini düzenleyici topikal tedavilerdir.
Işık (Fototerapi) Tedavisi
UVB (dar bant) ışık tedavisi, ciltte melanin üretimini teşvik edebilir.
Genellikle haftada 2-3 seans önerilir ve sonuçlar birkaç ayda görülür.
Cerrahi Yöntemler
Melanosit nakli veya cilt grefti uygulamaları, küçük ve dirençli alanlarda tercih edilebilir.
Kamuflaj Ürünleri
Özel makyaj ürünleri ve otobronzanlarla geçici kapama sağlanabilir.
Doğal Yöntemler ve Destekleyici Uygulamalar
Antioksidan zengini beslenme (C ve E vitamini, çinko, beta-karoten)
Stres yönetimi (yoga, meditasyon)
Güneşten korunma (güneş kremi kullanımı) tedavi sürecini olumlu etkileyebilir.
Psikolojik Destek Önemli
Vitiligo, sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik etkiler de yaratabilir. Özellikle genç yaşta başlayan vakalarda özgüven kaybı ve sosyal izolasyon görülebilir. Bu nedenle psikolojik destek ve bilinçlendirme çalışmaları, tedavinin önemli bir parçasıdır.
