İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Ağustos ayı olağan meclis toplantısının üçüncü oturumu Başkan Mustafa Tunç Soyer idaresinde gerçekleşti. Meclis oturumunda ulaşımda aktarma sistemi olarak bilinen 90 dakika uygulamasında düzenlemeye gidilmesinin içeren madde gündeme geldi. Madde oy çokluğuyla kabul edildi.

Böylece yeni düzenlemeye göre; 1 Eylül’den itibaren uygulama girecek düzenlemeye göre; tam tarifede ilk biniş ücretine 10 kuruşluk indirim yapıldı. 90 dakika içindeki ilk iki aktarmaya 50’şer kuruş ödenmesi kararlaştırıldı. Öğrenci, öğretmen ve 60 yaş tarifelerinde herhangi bir değişiklik yapılmadı. İlk biniş ücreti 3.56 TL’den 3.46 TL’ye çekildi. Birinci ve ikinci aktarmalarda 0.50 TL aktarma ücreti alınacak. İkiden sonraki aktarmalardan ücret alınmayacak.

Tartışmalara neden oldu

Ulaşımda 90 dakika uygulamasında yapılacak değişimi eleştiren AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, “Bu sistemi kuran İzmirliler değil, bu ulaşım sistemini kuran İzmir Büyükşehir Belediyesi. Ama bu, tüm olumsuzluklara rağmen,12 yıl boyunca, ulaşım sistemi içerisinde olumlu bir yönü vardı. Neydi bu, 90 dakika süre içerisinde aktarma ücretsiz faydalanma hakkıydı. Belki de İBB’nin bugüne kadar yapmış olduğu en güzel işlerden biriydi. O kadar ki, CHP’nin Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu her fırsatta bunu örnek gösteriyordu. Şu anda İBB Başkanı olan Sayn Soyer, adaylık sürecinde seçim vaatleri arasında, ‘Kesinlikle 90 dakika uygulamasının kaldırılmayacağı’ yönünde vaatlerde bulundu. Geçen aylarda Büyükşehir Meclisi’nde yine ESHOT ile ilgili zam görüşmeleri yapılırken savunduğunuz en temel argüman, 90 dakikalık uygulamanızdı. Biz de takdir ediyorduk, İzmirliler de takdir ediyordu. Ama bugün CHP ve İYİ Parti meclis üyelerinin oyları ile 12 yıllık saat gibi işleyen ve İzmirlilerin lehine olan ücretsiz 90 dakika uygulamasını sona erdiriyorsunuz. Hem bir taraftan İzmirlileri aktarma sistemine mahkum edeceksiniz hem de bir taraftan bu sistem üzerinden İzmirlilerin cebine göz dikeceksiniz” dedi.

'İzmir'e aşkınız bitmiş'

“Bugün yapacağınız bu uygulamayı, şirinleştirmek için de siz kalkıp, ‘Aslında biz zam yapmıyoruz, fiyat düzenlemesi yapıyoruz, 3.56 TL’yi 3.46 TL’ye düşürüyoruz. Birinci ve ikinci aktarmalarda 50’şer kuruş alıyoruz’ deyip, 50 kuruşu küçümsüyorsunuz, ‘Üçüncü aktarma ve sonrakiler için ücret almıyoruz’ deyip, İzmirlilerin aklı ile dalga geçiyorsunuz” diyerek sözlerini sürdüren Hızal, “Ve daha da ötesi zam oranları konusunda İzmirlilere yanlış bilgiler veriyorsunuz. Bugün yapılan zam, 90 dakikanın ortadan kalkması ile birlikte, ilk aktarma için yüzde 13, ikinci aktarma için yüzde 25 olacak. Yani, sabah işine gidecek bir vatandaşımız için, eğer bir aktarama kullanıyorsa yüzde 13, iki aktarma kullanıyorsa yüzde 25 zam ile ulaşım ücreti ödeyecek. Sayın Başkan, siz göreve geldiğiniz günden bugüne, ulaşımda, İzmirlilerin sırtına ortalama yüzde 40 fazladan yük yüklediniz. Martın sonu bahar dediniz, her şey çok güzel olacak dediniz, aşkla İzmir dediniz ve daha da önemlisi arka sıradakilere önem vereceğiz dediniz. Bahar henüz gelmedi, İzmir’e olan aşkınızın bittiğini çoktan görüyoruz. Çok daha kötüsü olan o arka sıradaki oturan diye tabir ettiklerinizi her geçen gün arkalara itiyorsunuz. Bugün bir açıklama yaptınız, ‘Biz uzayda değil İzmir’deyiz’ diye. Uzayda değilsiniz İzmir’de, Türkiye’de yaşıyorsunuz ama İzmirli’ye bir uzaylı gibi davranıyorsunuz” diye konuştu.

Öğrencilere yeni uygulama

Konuşmaların ardından sözü alan CHP Grup Başkanvekili Mustafa Özuslu ise, şu açıklamalarda bulundu: ““Uzayda mı yaşıyoruz?” sorusu aslında şuna tekabül ediyor: Biz bu ülke içindeyiz ve olup biten her şey burada olan herkesi etkiliyor. Türkiye’nin gerçekleri neyse İzmir’in de gerçeği odur. Enflasyon devletin enflasyonu. Eğri oturup doğru konuşalım. Neden sistemin bütününü konuşmuyoruz? Siz rakamlara nereden bakıyorsanız oradan görürsünüz. İzmir’de ortalama her gün 1 milyon 800 bin biniş oluyor. ESHOT’a biniyor, İZDENİZ’e biliyor, İZBAN’a biniyor. İZBAN yüzde elli bakanlık yüzde 50 belediye. Ya da aktarmanın farkını bana ödüyor. Biz yapmıyoruz direniyoruz, direneceğiz. Bu işin içinde öğrenciler yok. Onlara yarım kuruş dahi zam yapmadık. Hatta onlar için abonman kartı ile fiyatları daha ucuz yapacağız.”

‘CİDDİ BİR YÜK VAR’

Yapılan zam tarifesinden öğrenciler, öğretmenler ve 60 yaş üstünün etkilenmediğinin de altını çizen Özuslu, “Tam dediğimiz kitle etkileniyor. Savundukları sistem yürümüyor. Ciddi bir yük var. Bütün bu oluş bitenlerin üstüne pandeminin etkisinin olduğunu söylemek mümkün mü? Biz bu süreçte cezaevinden insanları, sağlık personellerini taşıdık. 40 kişilik araçlarda 10 ila 12 kişi taşıdı. İnsanları toplu taşımadan uzaklaştırdık ama bizim şoför sayımız değişmedi. Tekerlekler yıprandı, mazot kullanıldı. Kamu yararına kullanıldı. Halk bunu hak ediyor ama herhangi bir olayla karşılaştığında ‘ey vatandaşlar gelin bu yükü birlikte taşıyalım’ diyerek yardım kampanyaları başlattılar. Biz İBB karınca kararınca 33 binden fazla vatandaşa 400 lira para verdik azdı ama bütçemiz buna yetiyordu. Eğer bir sistem bu yükü taşıyamıyorsa bunu değerlendirmek gerekir. 10 kuruş indirim yaparak 90 dakikayı 120’ye çıkarıp birinci ve ikinci binişlerde 50 kuruş zamma gitmiştir. Hayırlı uğurlu olsun” diye konuştu.

‘KADİFEKALE’ HATIRLATMASI

Özuslu’nun ardından sözü alan AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, “Pandemi döneminde yapılan harcamalardan bahsediyor, merkezi hükümeti yaptığı çalışmaları eleştiriyor. Belediye vatandaşından para istemiyor ama bağış istiyor. Askıda fatura deniliyor. Bunu eleştirmiyorum hatta buna katılanlardan biriyim. Ancak keşke CHP’li üye arkadaşımız da merkezi hükümetin yaptığı bu çalışmaya katılmış olsa. Pandemi döneminde ESHOT’un yaptığı faaliyetlerden bahsedildi. Cezaevlerinden, yurtlardan kaldırılan otobüslerden bahsedildi. Elbette ki bunlar belediye üzerinde bir yüktür. Tüm bunların içinde bazı şeylerden de bahsetmek zorundayız. Asıl sorun şudur: Üretici pazarı kuruldu ama bunu kurarken mantıklı yerlerde kurmak lazım. Bunu reklam olsun diye Kadifekale’de kurarsanız oraya gidecek insanlara da ücretsiz otobüs kaldırmak zorunda kalırsınız” açıklamalarında bulundu.

ŞAHİN’DEN ‘YILBAŞI ÖNERİSİ’

MHP Grup Başkanvekili Selahattin Şahin ise, pandemi döneminde sıkıntı yaşayan vatandaşları korumak adına bu zammın yıl sonunda yapılmasının daha doğru olacağı görüşünü savundu. Şahin, “Geçtiğimiz günlerde İZSU zammını konuştuk, şimdi ESHOT… Şunu söylemek isterim ki bu pandemi döneminde insanlarımız çok zor duruma düştü. Bilhassa arka sıradakiler çok etkilendi, etkilemeye devam ediliyor. Belli ailelere ve insanlara yardımlar yapıldı ama bunlar ne kadar yeterli. Zorda olan insanlar var. Bu zam yılbaşından itibaren yapılsa, biraz ötelenseydi olmaz mıydı? Belediyemiz de çok zor durumda ama belediyemiz de bir kamu. İnsanlarımız zorda, küçük esnaf yok oluyor. Bu hastalık sürer ve normalleşme süreci sürmezse küçük esnaf yok olma noktasında. Onun için insanlara destek olmak adına bu zamlar yılbaşından itibaren yapılsa iyi olmaz mıydı?” diye konuştu.

BOZTEPE: O KADAR ZOR DURUMDA Kİ

AK Partili Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe belediyenin battığını iddia ederek, “Yılbaşında yapılması için bir öneri de bulunuldu. Ama arkadaşlar belediye o kadar zor durumda ki. Bu önerge çarşamba günü geldi ve acil denildi. Grup başkan vekili söyledi. Öğretmene, 65 yaş üstü ne zam yok dedi.  Ama geçen sene bunlara yüzde 60 zam yapıldı. Bunu neden söylemiyorsunuz? Belediyemiz batmış. Yoksa bir günde bu kararı acilen geçirin demezler. Şu an Seferihisar’da işçilere para ödenmiyor. Seferihisar battı şimdi İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde. Biz çekilen kredilere neden onay verdik. Pandemi dönemi geçsin zamlar gelmesi diye verdik. Başkan bir mirasın üzerine kondu. Başkan 90 dakikayı dolaylı yoldan iptal ediyor. İzmir bu kadar borçlanmayı bu kadar kötü yönetilmeyi hak etmiyor. Sizin İzmir aşkınız bitmiş. Hatta hiç yokmuş demek ki. Mustafa kardeşim çıksın desin ki bu projeyi sıfırdan başladık. Konuştuğum CHP’li meclis üyelerinin yaklaşık 15 tanesi Süt Kuzusu Projesi kapsamında dağıtılan sütlerin tadının değiştiğini söyledi” şeklinde konuştu.

O SÖZ GERİLİME YOL AÇTI

CHP’li Meclis Üyesi Bülent Sözüpek konuyla ilgili söz hakkı aldı. Sözüpek, “Bu kadar ülkeyi borçlanmayı ülke hak etmediniz. Bu ülkeyi yediniz bitirdiniz. TL’nin ne kadar değer düştüğünü görmekteniz” dedi. Hüsnü Boztepe’nin Sözüpek’in sözlerine keserek “terbiyesiz” demesiyle birlikte mecliste uğultular yükseldi. Bunu üzerine Başkan Soyer, “Hüsnü Bey lütfen. Siz bu mecliste kimseyi terbiyesiz diyemezsiniz. Dikkat edin” çıkışında bulundu.

CHP’li Meclis üyesi İlhan Dal ise, “Niçin otoyollara, köprülere vergi veriyoruz? Kullanmadığım havaalanına, köprüye, yola vergi veriyorum. 50 kuruşu bu kadar kıymetli kılanlara hesap sormak lazım” açıklamasında bulundu.

‘HER LAFA ATLIYORLAR’

CHP’li Meclis Üyesi Kazım Çam, “Burada tartışmalar oluyor. Ön sırada arkadaşlardan konuşana sözüne kesiyorlar. Özellikle Hüsnü Bey olmak üzere, ön sıradaki arkadaşlara rica ediyorum. Sözlerimizi kesmesinler. Her söze atlamasınlar” sözleri AK Parti meclis üyelerinden sert tepki geldi. AK Partili Hızal ve Yıldız oturduğu yerden ayağa kalkarak Başkan Soyer’e itiraz etti. AK Partili Hızal, “Hiç kimse AK Partili meclis üyelerine ‘her söze atlıyor’ diyemez. Geri alsın” dedi. Başkan Soyer AK Partilileri uyararak “Oturun yerinize lütfen” dedi. CHP’li Çam’dan ise sözünü düzeltmesini istedi.

Geçerli Mevcut Toplu Ulaşım Fiyat Tarifesinin incelenerek, 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeni tarifenin belirlenmesinin, Plan ve Bütçe Komisyonunca; Adalet ve Kalkınma Partisi mensubu Meclis Üyelerinin muhalefet şerhine karşılık “90 dakika uygulamasının 120 dakika şeklinde güncellenmesi ve tarifenin uygulanması” şeklindeki görüş doğrultusunda oy çokluğu ile uygun bulunduğuna, Tüketiciyi Koruma Komisyonunca; Plan ve Bütçe Komisyonunun görüşü doğrultusunda oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Müşterek Rapor sonrası meclis gündemine gelen madde oy çokluğu ile kabul edildi.

Yağmur GÜLÜ