İzmir’e ve bölgeye kadın ortak paydasında katma değeri yüksek projeleri hayata geçirmek için yola çıkan Ege Kadın Dernekleri Federasyonu, bünyesinde barındırdığı 34 dernek ile kadınların her alanda söz hakkına sahip olması için çalışmalarını sürdürüyor. Gelecekte kurumsallaşarak daha çok kişiye ulaşmayı hedeflediklerini belirten Federasyon Başkanı Nurgül Uçar, çalışmalarını ve hedeflerini Ege Telgraf okurları için anlattı.
  • İzmir’de kadın dayanışmasına çok güzel bir örnekle yola çıktınız. Bize biraz Ege Kadın Dernekleri Federayonu’ndan bahsedebilir misiniz?
Evet, Türkiye’de ilk defa Kadın Dernekleri Federasyonu kuruldu. İzmir Konfederasyonu’na bağlı kurduğumuz federasyonumuzda 34 kadın derneğimizi bünyemizde barındırıyoruz. Kısa bir süre önce kuruluşumuzu tamamladık, şimdi son sürat çalışmalarımızı ilerletiyoruz. Sloganımız, ‘Ben, sen yok; biz varız’. Biz İzmir Konfederasyonu’na bağlıyız. Açıkçası federasyonumuzda en büyük emek verenlerden biri de Başkanımız Yalçın Kocabıyık. Onun da bir kız torunu var; duyarlı bir dede. Minik yavrumuzun yolunu açmak için çok çalışıyor. Aslında hepimiz gelecekte kadınlarımızın daha iyi standartlara sahip olması için uğraşıyoruz. Yaptığımız çalışmalar da bunun yansıması…
  • Federasyon kurarken ne amaçla yola çıktınız?
Kadının güçlenmesinden, toplumsal yaşamda ve siyasette daha etkin rol almasından yanayız. Derdimiz şu: Kadınlar var gibi ama yok… Adeta görünmüyorlar. Karar verme süreçlerinde söz haklarını etkin biçimde kullanamıyorlar. Bir yerlerde herkes kendince bir çalışma yapıyor. Çünkü kadınlar görünür olmak istiyor. Bunu kendimden yola çıkarak örneklemem gerekirse; 1930 yılında Türkiye’de kadınlar ilk defa belediye başkanı seçilebildiler. 1934 yılında da milletvekili seçilebilme hakkını aldık. Cumhuriyet, kalkınmada yerelin önemini milletvekilliğinden daha önce kadınlara kendi yereli ile ilgili söz hakkını vererek gösterdi. Yereldeki gelişmelerin kadınların varlığı ile daha da ileri gideceğine karar verildi ki ilk uygulama bu yönde oldu. O günden bu güne 90 yıl geçti… 32 bin erkek belediye başkanı olurken 150 kadın belediye başkanı oldu. Şaka gibi… Bu rakamı önümüze koyduğumuzda aslında bize çok şey anlatır. Kadınlar var mı, yok mu? Ya da tüm bunlar zihniyet sorunu mu? 32 bine karşılık 150 rakamını önümüze koyarsak hayatı daha kolay anlarız. Bu rakamlar çok çarpıcı olunca kadınların da konuşabilme, sesini duyurabilme gibi bir hakka sahip olması lazım. Derneklerde kişiler kendilerine bir miktar özgür alan yaratmaya çalışıyor. Aslında bir araya gelerek var olduklarını ve söz haklarının olduğunu anlatmak istiyorlar. Bizler de daha güçlü olmak ve ileride belki de kurumsallaşmak adına bir federasyon kurmaya karar verdik.
  • Siyasetten bahsettiniz… Sizin de bu anlattıklarınız içinde özel bir yeriniz var, değil mi?
Ben de bahsettiğim 150 kadından bir tanesi olma şerefine eriştim. Türkiye’nin 150, İzmir’in de 13 kadınından bir tanesiyim. İzmir’in ilk kadın belediye başkanı, Dikili Belediye Başkanı Seniha Tınay, ikincisi Buca Belediye Başkanlığı görevi ile Işılay Saygın. Ben de ilk sosyal demokrat kadın belediye başkanı olarak Seyrek Belediye Başkanlığı görevim ile üçüncü de benim. 150 kadının içinde olma özelliğimden dolayı başka kadınların önünü açma yolunda onlara borcum var. Onun için de arkadaşlarım beni Ege Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanlığı’na uygun gördüler. Ben de onlara layık olmak için çabalıyorum. Her derneğimiz 10 temsilci ile genel kurulda kendi temsilcilerini seçmek için çalışacak. Biz laf olsun diye asla bir işe kalkışmayacağız. Matematiği önümüze koyacağız. Hayatın gerçeklerini göz önünde bulundurup ayaklarımız yere basarak giriştiğimiz yolda başarılı olmak için ilerleyeceğiz. Her dernek bence belirli bir alanda uzmanlaşmalı. Ben derneklerin üreten kuruluşlar olması gerektiği düşüncesindeyim. Herkes her şeyi yapmasın, kurumsallaşalım. Girişimlerimiz de bu yönde olacak.
  • Peki, hangi alanlarda daha çok ön plana çıkmayı amaçlıyorsunuz? İş dünyasında kadın, siyaset…
Hepsinde ayrı bir tutum sergileyeceğiz. Kadının siyasette sesinin daha gür çıkmasını sağlayacaz, ekonomi anlamında başarılarını güçlendirmek için çalışacağız. Bir araya gelirsek, el ele tutuşup ilerlersek birlikte yüceliriz. Ayaklarımız sağlam bastığında siyasette de güçleniriz, üretimde de başarılı sonuçlar alırız. Şimdi kooperatifler çok gündemde; üretim kooperatifleri… Örneğin, sağlıklı gıdaya ulaşmak bir insan hakkıdır ancak bu konuda hepimizin bir takım kuşkuları var. Ne yediğimizi biliyor muyuz, bilmiyoruz. Bunda da elimizden geleni yapabiliriz. Çünkü kadınlar en çok üretimi, mutfağı biliyorlar. Bildikleri mutfağı herkesle paylaşabiliriz. Derneklerimizi uzmanlaştıkları alanlarda destekleyeceğiz. Foça Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanlığı’nı yürütüyorum. Buradaki çalışmalarımız da yolumuza ışık tutuyor. Kooperatifimizde şunu görüyorum; bizler aslında ne kadar sahte şeyleri yiyecek gibi tüketiyoruz. Herkesin kaygısı yaşanılabilir bir çevre. Birlikte yaşadığımızın farkına varalım. Bizim federasyonumuz kadınların bu dünyada var olduğunu birkez daha haykıracak. Görmeyen gözler, duymayan kulaklar duyacak…
  • Biraz da kadın istihdamından bahsedelim. Evet, siz de dikkati çektiğiniz konularla kadınların iş dünyasında daha güçlü bir yere sahip olmasından bahsediyorsunuz. Ancak şu anda baktığımızda hala kadın istihdamının eksikliğini konuşuyoruz. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Bir araya gelmeyi başarmak aslında imece usulünün yaşamda tekrar karşılık bulması. Örneğin, Foça Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nde 170 ortağımız var. Bu ortaklarımızın da çoğu kadın. Foça Belediyesi’nin desteği ile yaklaşık 1 buçuk aydır bir mutfağımız var. Burada o kadar çok şey yapıyoruz ki… İmkanlar kısıtlı ancak gönüllülükle zorlukların üstesinden geliyoruz. Herkesi belediyeye personel olarak alamazsınız, herkese üst düzeyde bir iş ayarlayamazsınız ancak insanlara ufak dokunuşlarla katkı koyabilirsiniz. Önümüzdeki ay itibariyle neredeyse 20 kişiye asgari ücrete yakın bir katkı sağlıyor olacağız. Onları hayatın içine alacak, kendilerinin en iyi oldukları alana doğru yönlendirip kadınlarımıza ufak da olsa özgürlük alanı açacağız. Urla’da da bunun çok güzel bir örneğini görüyoruz. Herkes kendi kapısının önünü süpürse dünya güzelleşir… Sonuçta aç insan düşünemez, ekmek derdi olan konuşamaz.
  • Kadın denilince maalesef ki içimizi yakan bir diğer konu da ‘Şiddet’. Bu konuda ne gibi çalışmalar yapmayı planlıyorsunuz?
Ekonomik zorluk varsa bunun sonucu en çok kadın çekiyor. İş yoksa ilk önce kadına zarar… Kadın çoğu zaman yoku pişirmek zorunda… İş yerinde daralma mı var, ilk önce kadın işten çıkarılır. Bu büyük bir zihniyet sorunu. Ben kadınların söz haklarını kullanamamasını da bir zihniyet sorunu olduğunu düşünüyorum ve kadın cinayeti kadar tehlikeli buluyorum. Kadınların sesleri daha çok çıkarsa kadın cinayetleri de şiddet olayları da azalacaktır. Mesela, Büyükşehir Yasası’nın en büyük medelini kadınlar ödedi. Belediye binamızda kadınlar kurslara, etkinliklere katılırdı. Kadın eve tıkılıp kalmazdı. Bu olaylar da bu kadar çok yaşanmazdı… Bu kadınların sorunu değil, insanlığın sorunu. Hep birlikte çözmemiz gerekir.
  • Son olarak, Ege Kadın Dernekleri Federasyonu olarak bir çağrınız var mı?
‘Ben’ egosunu terk edersek ‘Biz’ çok daha kolay gelişir. Eğer ‘biz’ olursak önümüzde kimse duramaz. Kör zihniyetleri de yıkar, kötü oyunları da bozar… Hepimiz, emeğimiz, sesimiz de görünür kılınır. Yeni bir şey yapalım; klasik, bilindik hikayeleri bırakalım. Ve diyelim ki: Senin adına üzüleyim, gerçekten. Sen benim adıma sevin, gerçekten. Arka arkaya değil el el olalım, gerçekten. Hep birlikte kardeş, abla, anne… Yaşanılabilir dünyayı hepimiz için isteyelim…   34 dernek, tek bir çatı! Ege Kadın Dernekleri Federasyonu’na bağlı kurucu dernekler: Foça Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, İzmir Büyükşehir Muhtarlar Derneği, Sarızeybek Kültür Sanat Derneği, Ege Bölgesi Karadenizli Kadınlar Derneği, Kadınların Gücü Kültür Eğitim Yardım Derneği, Karşıyaka Kadın Gücü Derneği, Düşevim Bakıma Muhtaç Yaşlıları Koruma Ve Yaşatma Derneği, Hasta Hakları Derneği, Bayraklı İzmirli Kadınlar Derneği, Demokratik Anneler Dayanışma Derneği, Müstakil İş Kadınları Derneği, İzmir Kadın Bürokrat Ve Yöneticiler Derneği, Engelli Genç Ve Kadınları Destekleme Kültür Derneği, Bornova Kadınlar Sosyal Kültürel Derneği, Demokrat Kadınlar Sosyal Yardım Derneği, Selluka Kültür Sanat Ve Edebiyat Derneği, Bedensel Engelliler Derneği, Korunmaya Muhtaç Çocukları Topluma Kazandırma Derneği, Çevre Kurtarma Derneği, Torbalı İş Kadınları Derneği, Manisalı Kadınlar Derneği, Karşıyakalılar Yardımlaşma Güçbirliği Derneği, Şevkateli Çağdaş Engelliler Yardımlaşma Ve Kültür Derneği, Yörük Türkmen Kadınları Derneği, Meme Kanseri İle Savaşım Derneği, Karşıyaka Yardım Severler Derneği, Evde Bakım Hemşirecilik Derneği, Kadgüç, İzmir Rumeli Kadınlar Derneği, Ege Girişimciliği Destekleme Eğitim Proje Derneği, İzmir Balkan Kadınları Derneği, Karşıyaka Balkan Kadınları Derneği, Buca Balkan Kadınları Derneği, İzmir Roman Kadınları Derneği…