Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda yılbaşı öncesi eski heyecan yok. İşlerin iyi gitmediğini dile getiren esnaf, bir yandan borçlarla bir yandan zamlarla sorun yaşadığını dile getirdi. Pandeminin yaralarının hala sarılamadığını ve borçlu kalındığını belirten Kemeraltı Esnafı Derneği Başkanı Semih Girgin, “Pandemiden sonraki dönemde hem kış şartları hem dolar euronun uzun zamandır oynaması, TL’nin düşüşe geçmesi herkesi mutsuz etti. Esnaf mal almak istemiyor. Diğer malı almaya gittiğinde rakam ciddi bir artışta. Stok yapma yada güncel olarak satışı destekleyecek bir kar değil. Gıda işletmecisi içinde geçerli. Aldığı Ayçiçek yağından aldığı besine kadar büyük bir problem var.Bugün aldığını yarın aynı fiyata alamıyor. Tekstil fiyatını yüklüyor müşteriye. 30 liralık fiyat farkını koymak zorunda. Pandemiden zaten borçlu çıktı herkes. Yapılandırmalar var. Yılbaşı önü birde zorluk kira zamları. İlk adımını Vakıflar attı. Bu anlamda yüzde 17’leri bulan bir artış oldu. Esnaf bu durumu kaldıracak güçte değil. Kimse dükkanına yatırım yapamıyor. Kirasını mı düşünsün? Alacağı mal kaça gelir onu mu düşünsün? Alacağı mal kaça gelir onu mu düşünsün? Mevsimsel desek oda değil. İnsanlar boş çıkıyor. Çarşının ayakta kalması için ciddi bir sıkıntı” ifadelerini kullandı.
‘ETRAFIMIZ KUŞATILMIŞ’
Yapılandırmaların geciktiği anda iptal edilmesinin ve kira zamlarının büyük oranda bel büktüğüne de değinen Girgin, “Yapılandırma yapan esnaf için büyük sorunlar var. Ödemeye giden esnaf iki gün sonra parasını yatırmaya çalışıyor. Öğreniyor ki yapılandırması bozulmuş. Faiz oranlarımız Türkiye’de çok yüksek. Esnaf evini satmış, arabasını satmış ve ayakta kalmak için dükkana sokmuş. Yılbaşının ardından büyük zorluklar yaşayacağız. Yılbaşı öncesi animasyonlar gibi sürprizler yapmaya çalışılıyor . Belediyemiz çalışıyor ama asıl sorun AVM’ler. İnternet satışı ciddi ivme kazanırken AVM şartları bizde yok. İnsanların her aradığı ürünü bulabilme şansı var. Bu sokağın enerjisi ve ruhu var. İnsanlar buraya mutlu olmaya geliyor. Kimseye AVM’ye gitme diyemezsin. Ama esafı korumadılar dibimize kadar AVM geldi. İzmir’in parasını şehir içinde tutanlar bizleriz. Yatırımcının İstanbul merkezde vergi vermiyor, yatırım yapıyor. Bizim etrafımız kuşatılmış, ben çoğulcuyum, esnafım…” dedi.
‘DOLAR ÇOK ETKİLEDİ’
İşlerin dolar kuru nedeniyle büyük anlamda zorlandığını belirten gelinlikçi Halit Sarıkaya, “25 senedir bu sektördeyim. 11 yıldır Kemeraltı’nda işimizi devam ettiriyoruz. 2 sene korona virüs sürecinden çok fazla etkilendik. Bundan sonra ne olur bilemeyiz. Faizlerin durumu ortada. Dolar fiyatları bizi aşırı olumsuz etkiliyor. Her gün farklı bir zamla karşılaşıyoruz. Şu an endişeli herkes; ne alım var ne satım var. Kriz değil kıtlık gibi bir şey. Daha önce 1992, 1999 ve 2001 krizlerini gördük ama böylesi olmadı. Ciddi anlamda kaybımız var. Çalışmayan işyeri kiramızı ödedik, çalışmayan personelin kirasını ödedik. Kendi imkanı olan cebinden yiyen kendini bir şekilde yukarı çıkarıyor. Ama bunun dışında ufak çaplı teşvikler oldu, krediler verildi ama ne derece kurtarıcı oldu bilemiyorum. Yurtdışından mal gelmiyor. Alan alsam geri kaça satarım diye düşünüyor. Her şey bire iki katında nasıl olacak inanın bilemiyoruz” dedi.
Pandemi sürecinde kapanma yaşadık ama şimdi daha kötü diyen tuhafiyeci esnafı Ayşe Çanlı, “İç kısımda arkadaşlardan biri malzeme almaya gitti. Arkadaşın aldığı malzeme ile adam siftah yaptı. Bu dükkanlar elektrik, su harcıyor. Mal sahipleri kiramı verme demiyor. Büyük zorluklar var. Fiyatlar nedeniyle mal alıp satmak dahada zor hale geldi. Tüm gün siftah yapmayan esnaf kardeşlerimiz var. Bu anlamda nasıl bir süreç bizi bekliyor bizde sadece bekliyoruz. Her gün giderlerimiz artıyor” diye konuştu.
