Çocuğun gelişim

Çocuğun gelişiminde önemli yer tutan 2-3 yaş dönemi, bebeklikten çocukluğa geçiş dönemidir. Bu dönem yaşanan ve yeni nesil annelerin aşina olduğu iki yaş sendromunu hepimiz duymuşuzdur. Ben kızımda yaşadım ve şimdi de oğlumda yaşıyorum bu sendrom olayını. 16-42 ay arasında görülen, “2 yaş sendromu” olarak da isimlendirilen bu dönem, çocuk psikolojisinde çok önemli olup, anne babalar ve çocuk için zorlu bir süreçtir. Yürümeye ve konuşmaya başlayan çocuk için bireyselleşmenin ilk adımlarıdır 2 yaş dönemi. Motor gelişimi arttıkça hareketlenen bebek, bağımsızlığının farkına varmıştır. Kendisini, çevresini keşfedecek, sınırlarını zorlayacaktır.

Anne ve çocuk arasında çekişmenin başladığı dönemdir 2 yaş dönemi. Bağımsız davranabildiğini keşfeden bebek gemileri yakmış, kırılma noktasını aşmıştır. Bireyselleşme çabası içinde, anne babaya ait olmak yerine onlardan uzaklaşmak isterken, annenin yardımına muhtaç olduğunun da farkındadır. Bundan dolayı başkaldırma, isyan ile boyun eğme arasında bocalar durur.

Çocuk için bocalama ve kararsızlığın doruğa çıktığı dönemdir 2-3 yaş arası. İnatlaşma, ısrarcı davranma, huysuzlaşma, isteklerini zorla kabul ettirme gayreti öne çıkmaktadır. Ebeveynler 2 yaş dönemi çocuk psikolojisi özelliklerini iyi bilmeli, bu süreci doğru yönetmelidirler. Tersi durumda çocuk derinden etkilenecek, anne babanın sinirleri alt üst olacaktır.

2 yaş sendromunun en büyük çatışmalarından biri de beslenme konusudur. Yemek konusunda ısrarcı olmak, döküp saçacak endişesiyle çocuğun kendi yemesine izin vermemek, zorla ağzını açtırıp yedirmek çocuğun bağımsızlaşma çabalarına darbedir. Bu durumda çocuklar inatlaşarak, tepki olarak yemeyi reddedebilir. Yemeği ağzında tutma, tükürme sık gözlenen durumlardır. Çocuklarda 2 yaş döneminin tipik davranış değişiklikleri şunlardır.Aşırı inatçılık, ağlama, isteklerini ağlayarak, tepinerek yaptırmaya çalışma, öfke nöbetleri, iştah azalması, uyku düzeninde değişme, huysuzluk, elindeki oyuncak veya ev eşyalarını yere atma, fırlatma. Çocuk gün içinde enerjisini boşaltacak aktivitelerde bulunmuyorsa, kardeş kıskançlığı söz konusuysa, beslenme, temizlik ve tuvalet eğitimi konusunda baskı uygulanıyorsa, anne baba sürekli “kırarsın”, “dökersin”, “kirletirsin”, “düşersin” gibi söylemlerle aşırı koruyucu ve engelleyici tutum sergiliyorsa, aile içi huzursuzluk ve şiddet varsa, anne baba çocuğa karşı ilgisiz ise 2-3 yaş dönemi oldukça sıkıntılı geçer. Anne baba olarak bu dönemin psikososyal gelişimde önemli bir basamak ve doğal bir süreç olduğunu bilin, çocuğun davranışlarını normal karşılayın. Çocuğunuz ahlaki ve toplumsal kuralları öğrenmeye henüz hazır değildir. Çok katı kurallarla eğitim ve terbiyeden kaçının. Çocukla inatlaşmayın.

Çocuk ısrarla bir şeyi almak ya da yapmak için tutturursa, işin kolayına kaçarak istediğini yapıp, krizi önlemeye çalışmayın. İlginizi ona yoğunlaştırmadan, sakince bekleyin. Olumsuz davranışı bittiğinde ilginizi gösterin, anlayacağı dille neden istediğini yapmadığınızı belirtin. Ağlayarak ya da tepinerek istediği şeyi almasına ya da yaptırmasına asla izin vermeyin.

Çocuğa bağırmak, cezalandırmak ya da şiddet uygulamaktan kesinlikle kaçının. İnatlaşan, tutturan, huysuzluk yapan çocuğa temel yaklaşım ilgisini, dikkatini başka yöne çekmektir. 2-3 yaş çocuğunun dikkatini başka yöne çekmek çok kolaydır. Çocuğun tuvalet eğitimi için en uygun zamanı kollayın. Çocuk bunu sözel olarak ve hareketleriyle ifade ediyorsa tuvalet eğitimine başlanabilir.

Bütün annelere kolay gelsin...