4632 Sayılı Kanun’la Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 7/04/2001 tarihinde Resmi Gazete’de yayın...

4632 Sayılı Kanun’la Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 7/04/2001 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. Kanunun amacı, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi olarak öngörülmüştür. O halde emeklilik değil, ek gelir temin edilmesi hedef alınmış, bu arada yapılan birikimlerin değerlendirme esasları ile ekonomiye can suyu pompalanması istenmiştir. Sisteme katılmak için şirket ile emeklilik sözleşmesi akdedilir. Bireysel emeklilikte esas süre a) 10 yıl sistemde kalacak, b) 56 yaşında olacak BES hakları elde etmiş olur. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, a) Bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir program dahilinde ödenmesini, b) Birikimin tamamının defaten ödenmesini ya da yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde kendisine maaş bağlanmasını talep edebilir. Katılımcının bu madde kapsamında birikimlerin ödenmesini talep etmesi veya başka bir şirket veya hayat sigorta şirketi ile yıllık gelir sigortası sözleşmesi yapması halinde şirket, katılımcının hesabındaki birikimleri bildirimin ulaşmasından itibaren en geç 10 iş günü içinde katılımcıya öder veya ilgili şirkete aktarır. Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre sigortalının yaşaması halinde hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehdarlarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir. Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı, aylık, üçer aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödenebilir. Yıllık gelir sigortası sözleşmelerinde, yıllık gelir sigortası genel şartları çerçevesinde ilgili şirketin üstlenmiş olduğu rizikonun, tazminat yükümlülüğünün türü ve kapsamının, tarafların hak ve yükümlülüklerinin, ödeme dönemlerinin, sözleşme süresi ve sözleşmeyi sona erdiren hallerin ve ilgili diğer hususların belirtilmesi zorunludur. Emeklilik sözleşmesi süresi içinde, katılımcının vefat etmesi halinde lehdarı, malûliyet durumunun ortaya çıkması halinde ise katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerin kendisine ödenmesini talep edebilir. Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılma talebinde bulunması halinde şirket, bildirimin ulaşmasından itibaren 20 iş günü içinde katılımcının birikimlerini tamamen öder. Son düzenleme ile avans verme: Kurumca belirlenen hallerde ve koşullarda katılımcıya sistemden ayrılmadan, devlet katkısı hesabındaki tutarlar hariç hesabındaki birikim tutarının yüzde 50'sine kadar kısmen ödeme yapılabilir. Bu durumda kısmen yapılan ödeme tutarının yüzde yüzde 25'ini aşmamak üzere devlet katkısı hesabındaki tutardan da ödeme yapılabilir. ZORUNLU BES Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28’inci maddesi kapsamında olup 45 yaşını doldurmamış olanlardan (45 yaşını doldurmuş çalışanlar, talep etmeleri halinde anılan planlara dahil edilebilir); 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre çalışmaya başlayanlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıkların iştirakçisi olarak çalışmaya başlayanlar, işverenin bu Kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dâhil edilir. Çalışan katkı payı, çalışanın 5510 Sayılı Kanun’un 80’inci maddesi çerçevesinde belirlenen prime esas kazancının yüzde 3’e karşılık gelen tutardır. Bu tutar, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü, bu Kanun hükümleri uyarınca işveren tarafından şirkete aktarılır. Çalışan, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilir. İşverenler bu madde kapsamındaki yükümlülükleri bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir. 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında çalışanlarını bireysel emeklilik planına dahil etmeyen işverenlere, her çalışan bakımından dahil edilmeyen her ay için 222 Türk lirası (2022 yılı için) idari para cezası yaptırımı düzenlenmiştir.