Dünya klasikleri arasına giren eserlere imza attı. Çizgi dışı bir hayatı vardı. Daniel Defoe gibi yazarların izinden...

Dünya klasikleri arasına giren eserlere imza attı. Çizgi dışı bir hayatı vardı. Daniel Defoe gibi yazarların izinden gitti. Macera romanı ve şiir alanında adından söz ettirdi Define Adası romanı dünyanın tüm dillerine çevrilmiş bir klasik olarak hâlâ macera tutkunu okuyucuların masasında duruyor. Zenginlik olgusunu adalarda arama ütopyasının anlatısı olarak okunan eserin yazarını anlatacağız. Robert Louis Stevenson, 13 Kasım 1850 günü Edinburgh'da Thomas ve Margaret Stevenson'ın tek çocuğu olarak dünyaya geldi. Çocukluğunda onu hayatı boyunca bırakmayacak olan bir hastalık geçirmiştir (tüberküloz olduğu düşünülmektedir). Sağlık durumundan dolayı okula devam edememiş, evde özel öğretmenler tarafından eğitilmişti. Babası Thomas'ın 17 yaşındaki oğlunu Edinburgh Üniversitesi'ne kaydettirdikten sonra ailesiyle arasında anlaşmazlıklar ortaya çıktı. Üniversite hayatına başlamasıyla Stevenson; 1870'lerden çok 1970'lere yaraşan bohem bir hayat tarzı benimsedi. Ailesinin dini inançlarını reddetti, evli kadınlarla ve hayat kadınlarıyla ilişkiler kurdu. Stevenson üniversite de hastalıklı ve romantik bir genç olarak hocalarının dikkatini çekse de derslerine pek önem vermiyordu. Zamanını Edinburgh sosyetesinin içinde geçirdi ve Montaigne, William Hazlitt ve Daniel Defoe'yu taklit etmeye çalıştı. HUKUK EĞİTİMİ Babası oğlunun nesillerden beri Stevenson ailesinin mesleği olan mühendisliği sürdürmesini istiyordu, ancak Louis Stevenson hukuk okumayı tercih etti. 1875'te sınavını geçerek diplomasını alsa da mesleğini yapmadı. Diplomasını aldıktan sonra Avrupa'yı gezmeye karar verdi. Amacı, sağlığı için elverişli bir yer bulmaktı. Bu arada yazmaya da devam etti. Fransa'dayken Oise Nehri’nde yaptığı bir gezi ona "Bir İç Gezi" (An Inland Voyage) (1870) adlı eserini yazması için ilham vermişti. Aynı zamanda burada kendisinden on yaş büyük Fanny Van de Grift Osbourne adlı evli ve iki çocuk annesi Amerikalı bir kadınla aşk yaşar. Fanny, Kaliforniya'ya döndüğünde, arkasında depresyonda ve yıkılmış bir Stevenson bırakmıştı. Stevenson, Fransa'nın dağlık ve kırsal kesiminde bir seyahate çıktı ve burada yaşadıklarını hikâyeleyerek "Bir Eşekle Seyahat" (Travels with a Donkey in the Cévennes) adlı kitabında anlattı (1878). Ailesi, onun bu yaptıklarını bir zaman kaybı olarak değerlendirse de aslında yazı stilini geliştirmek ve yaşam bilgisini artırmak için uğraş vermekteydi. 1879 Ağustos'unda Kaliforniya'ya Fanny Osbourne'u görmeye gitti. New York'tan Kaliforniya'ya trenle seyahat etmesi onu çok yıpratmıştı, akciğerindeki bir enfeksiyon onu ölümün eşiğine getirdi, kendisine yardımcı olan çiftlik sahipleri tarafından iyileştirildi ve Fanny'nin yaşadığı San Fransisco şehrine devam etti. San Fransisco'da çok zor şartlar altında parasız günler geçirdikten sonra tekrar sağlığı bozulduğunda eşinden boşanmış olan Fanny onunla ilgilendi ve iyileştirdi. Çift 1880'de evlendi ve birlikte Edinburgh'a döndüler. Bundan sonraki dört yılda Stevenson'un sağlığı el verdiğince Güney Fransa ve İsviçre'de gezdi. Bu dönemde en bilinen eserlerini yazdı. DEFİNE ADASI Stevenson üvey oğlu Llyod Osbourne ile yaptığı bir haritadan aldığı ilhamla, ünlü eseri Define Adası (Treasure Island)'nı yazdı. Oğlunun "bir harita, bir define ve terk edilmiş bir gemiyle ilgili olsun, içinde kadın olmasın" şeklinde kitabı, kendisine ısmarladığı için kitapta kadınlara yer verilmediği söylenir. Eser 1881-1882 yıllarında bir çocuk dergisinde dizi olarak yayımlanmış, 1883 yılında kitap olarak basılmıştır. Tropikal adalarda "x" işaretli hazine haritalarıyla hazine arayan eli kancalı-omzu papağanlı olarak canlandırılan korsan kavramının yaygınlaşmasında bu kitabın çok rolü olmuştur. Güney Fransa'da gezerlerken Stevenson'ın tekrar hastalanması üzerine eşi ve üvey oğlu ile birlikte tekrar İngiltere'ye döndüler ve Bournemouth'a yerleştiler (1884). Yaşadıkları yere, Skerryvore adını vermişlerdi. Skerryvıre, Stevonson'un amcası Alan Stevenson'un büyük güçlerle inşa ettiği İskoçya'nın en uzun deniz feneri olan yapının adıydı. KAÇIRILAN ÇOCUK Stevenson döneminin birçok ünlü edebiyatçısıyla yakın arkadaştı. Leslie Stephen, W. E. Henley, Edmund Gosse ve Henry James gibi isimlerle Bournemouth'da oldukça fazla vakit geçirdiği bilinmektedir. Stevenson bu dönemde ünlü tarihi romanı "Kaçırılan Çocuk" (Kidnapped) ve "Dr Jekyll ve Mr Hyde" (The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde) adlı eserlerini (1886) yayınladı. 1887 Mayıs'ında babasının ölümünden sonra doktorunun tamamen değişik bir iklime gitmesi tavsiyesi üzerine annesi, eşi ve üvey oğlunu alarak Amerika'ya gitti. New York'ta ünlü bir yazar olarak karşılandı ancak yönünü Batı'ya çevirerek yolculuğuna devam etti. "Anılar ve Portreler" (Memories and Portraits) adlı eserini bu dönemde kaleme aldı. 1888'de Stevenson bir yat satın aldı ve San Fransisco'dan güney kıyılara doğru yola çıktı. Samoa'ya gelmeden önce Markiz Adaları, Tahiti, Honolulu ve Gilbert Adaları duraklarından birkaçıdır. Aynı yıl Kara Ok isimli tarihi macera romanında Güller Savaşı'nı anlattı. Bu arada The Master of Ballantrae 1889'da yayımlandı. Aynı yıl Ekvador'da ikinci bir yolculuk yaptı ve üvey oğlu Lloyd da kendisine eşlik etti. MASALCI İSMİ Stevenson cüzzamlı hastaların karantina altında yaşadığı Molokai'de (Hawai Adaları'ndan birisi), Peder Damien'in misyonerlik ettiği bir koloniyi incelemek için ziyaret etti. Bir akciğer kanaması onu Samoa'da durmaya zorlayana kadar Doğu Pasifik'te dolandı. "Güney Kıyılarında" (In the South Seas) ve "Peder Damien" (Father Damien) adlı eserleri 1890'da yayımlandı. Seyahat edemez olunca Samoa'da bir arazi aldı ve yerleşti. Yerli dilde "Masalcı" anlamına gelen "Tusitala" ismini benimsedi ve yerel siyasete bulaştı. 1892'de güçlü Batı devletlerine karşı Samoa haklarını korumak için bir kampanya başlattı ve "A Footnote to History: Eight Years of Trouble in Samoa" adlı eserini yayımladı. 1893'te Samoalı bir kabile şefini destekleyince isyancı ilan edilmiş ve Samoa'dan atılmanın eşiğine gelmiştir. Sağlığının bir daha İskoçya'ya dönmesine olanak vermeyeceğini bildiği için bu dönemde ülkesini oldukça özler. Aynı yıl, "Kaçırılmış Çocuk" (Kidnapped) adlı eserine bir devam kitabı olan "Catriona"yı yazar. 1894'te Samoa'ya barış gelir, Stevenson bir kahraman ilan edilir, "The Ebb-Tide" yayımlanır ve "Weir of Hermiston" adlı eseri üzerinde çalışırken 3 Aralık 1894 günü 44 yaşında beyin kanamasından hayatını kaybeder. Samoa'daki Vaea Tepesi’ne gömülüdür. DEFİNE ADASI Define Adası, İskoç yazar Robert Louis Stevenson'un bir macera romanıdır. Tüm romanların belki de en çok işlenenidir. Tropikal adalar, x işaretli hazine haritaları ile tek gözü kör ve bantlı, bir eli kancalı, omuzunda papağanı ile belleğimizde canlandırdığımız korsan kavramları üzerinde Define Adası'nın büyük etkisi olmuştur. Kitapta, İngiltere'de bir hancının oğlu olan Jim Hawkins'in eline geçen bir define haritası üzerine çıktığı define avı konu edinilir. Yazar, eseri 30 yaşında iken yazmaya başlamış ve romancı olarak ilk başarısını bu kitapla elde etmiştir. İlk on beş bölüm 1881'de, yazarın eşi ve üvey oğlu ile birlikte yaşadığı İskoçya yaylalarında bulunan Braemar'da yazıldı. Kitabı yazara üvey oğlu sipariş etmişti. Ayrı bir kitap olarak 1883 senesinde çıkan bu yapıt, daha önce 1881-1882 yıllarında bir çocuk dergisinde diziler halinde yayınlanmıştır. Eser birçok kez sinemaya aktarılmıştır. Ayrıca Define Adası’na Dönüş adındaki İngiliz televizyon dizisine esin kaynağı olmuştur.1950 yılında Disney romanın ilk renkli uyarlamasını çekmiş, Boby Driscoll Jim Hawkins rolünü, Robert Newton ise Long(Uzun) John Silver rolünü üstlenmiştir. Define Adası (film,1950).1971 yılında anime ustası Hayao Miyazaki, romanın Dobutsu Takarajima (Hayvanlı Define Adası) isimli anime uyarlamasını çekmiştir. Hikayeye bu fimde yeni bir karakter, Kaptan Flint'in torunu Kathy Flint eklenmiştir. Miyazaki,yalnızca ana iki karakteri (Jim ve Kathy) insan olarak gösterip geri kalanlarını konuşan hayvanlar olarak sunmuştur. Yedi yıl sonra bir başka Japon animeci Osamu Dezaki yönetmenliğinde romanınTakarajima isimli 26 bölümlük anime Tv dizisi uyarlaması yapıldı. (1996 yılında dizi Türkiye'de Show Tv'de yayınlandı) Aslına en sadık uyarlaması 1989 yılında yapılan televizyon filmi olan uyarlamasıdır. Bu meşhur filmde Jim Hawkins rolünü Christian Bale, Long John Silver rolünü Charlton Heston üstlenmiştir. Define Adası (film 1990). Disney 2002'de çektiği Define Gezegeni animasyonuyla hikâyeyi uzaya taşımıştır. 2014 yılında romanın öncülü niteliğinde, romandan 20 yıl öncesini Kaptan Flint ve Long John Silver'ın maceralarını anlatan Black Sails adlı yeni bir dizi çekilmeye başlanmıştır.