Emeklilerin en çok aralarında konuştukları konuların başında intibak beklentisi olup 2000'den sonra emekli olanları o...

Emeklilerin en çok aralarında konuştukları konuların başında intibak beklentisi olup 2000'den sonra emekli olanları oldukça ilgilendiriyor. Türkiye Emekliler Derneği de bu konuyu gündeme taşımasına rağmen henüz sonuç alamamıştır. 2000'den sonra emekli olanlara intibak uygulanmasını yıllardır talep ettiklerini anımsatan Türkiye Emekliler Derneği Başkanı Kazım Ergün, “2000 yılı öncesi ile 2000 sonrası emeklilerin aylıkları arasında ortalama 300 lira fark söz konusu. 2000 öncesinde emekli olanlar için yapılan intibakın yeni yılda 2000'den sonra emekli olanlara da uygulanmasını istiyoruz. Bu talebimizi içeren bir mektup yazıp, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a gönderdik." dedi. Bazı dönemlerde aylıklara yapılan seyyanen zamların emeklileri kısmen rahatlattığını dile getiren Başkan Ergün, sosyal güvenlik mevzuatındaki değişiklikler ve aylık hesaplama yöntemleri nedeniyle aylıklarda istenilen düzeyde eşitliğin sağlanamadığını, Ekim 2008 itibarıyla çalışma süresi uzadıkça emekli aylıklarında kayıpların arttığını anlattı. “Çalışılan dönemlerdeki sigorta mevzuat hükümleri esas alınarak, karma sisteme göre hesaplanan emekli aylıkları arasında oluşan eşitsizliklerin giderilmesi amacıyla prim kazançları ve prim ödeme gün sayıları aynı olanlara eşit aylık ödenmesi için intibak yapılmalıdır. Bu talebimiz yerine getirilmeli ve bundan sonra bağlanacak aylıklara da aynı kriterler uygulanmalıdır. Bu şekilde, gelecekte emekli olacakların hakları da korunmuş olacaktır. Sayın Cumhurbaşkanımızın sesimize kulak vereceğine canı gönülden inanıyoruz.” (TÜED alıntı) Düşük emekli aylıklarına 2019 yılında düzenleme ile birlikte 2020 yapılan yeni düzenleme makası açtı mı daraltı mı? 2008 yılında 5510 sayılı Kanunla getirilen emekli maaşı hesaplamalarında düşük emekli aylıklarına karşı tartışma programlarında özellikle SGK uzmanları tarafından dile getirilen, ''Ne ka ekmek, o ka köfte'' deyimi ile kayıtlı sigortalının ileride yüksek emekli aylığı için primine sahip çıkması öğütlenmiştir. Primine sahip çıkanlar, emekli aylıklarında hesaplama tekniği ile belirlenen alt sınır aylığının oldukça üstünde emekli aylığı alarak emekli aylığının önemi ortaya çıktığı gibi düşük emekli aylıklarından dolayı mağdur olanlar hizmet tespit davalarıyla emekli aylıklarını yükseltme çabasına giriyordu. ''Ne ka ekmek, o ka köfte'' deyimi 'emeğin kadar karşılığını alırsın'' düşük primler karşılığında düşük maaş yüksek primler karşılığında yüksek emekli aylıkları olarak dikkat çekilmesi primlerine sahip çıkanların ise yüksek emekli aylığı hayali korunmamıştır. 2019 öncesi en düşük emekli aylıklarının 650-700 lira kadar gerilemesi karşısında 5.000 lira emekli aylığı bağlanan kişiler ortalama 7 katı yüksek emekli ayılığı alırken 2019 yılında yapılan düzenleme ile birlikte 1.000 liradan düşük emekli aylığı olmaz denilerek,5 katına kadar gerilemiştir. Oysa birçok çalışan asgari ücretli gösterilmiş yetersiz denetim ve asgari işçilik, işçinin emsal işçilik ve hizmet tespit davaları açmayarak kaderci yaklaşımı, diğer taraftan işverenin prim ve vergi kaçağı yapmayarak gerçek ücreti göstermesi ödül gibi ileride yüksek emekli aylığını getirmiş, yapılan düzenleme ile gerçek ücret ve primlerden maaş alanlar, diğer taraftan asgariden ödeme yapanlar karşısında mağdur edilmiştir. Korana ile birlikte Nisan 2020’de 1.500 lira yapılan emekli aylıklarında alt sınır aylığı korumasıyla birlikte makas yüksek emekli aylıklarında daralmış, adeta primine sahip çıkan çalışanların mağduriyeti katlanarak büyümüştür. Bir taraf sevinirken diğer taraf ise adeta cezalandırılmıştır. Örnek: 2019 Öncesi 5.000 lira emekli aylığı olan 800 lira gibi taban aylığının ortalama 5 katından fazla emekli maaşı iken, bu rakam,2019 yılında 4,5 katı, 2020 yılında ise 4 katı gibi oranlamada aşağıya doğru inişe geçilmiştir. Örnek: 2020 yılında 1.500 lira taban aylığı olan sigortalıya karşılık, 25 yıla yakın tavandan prim ödeyen 8.000 lira emekli aylığı alıyorsa en az 8 katı oranında olması gerekir idi. Bu durumda 5,5 katında kalacaktır. Kısaca tavandan prim ödeyenler, tabandan prim ödeyenler karşısında düşük emekli aylığı ile karşı karşıya kalmıştır. Taban aylığa karşı adil olunması halinde, aynı adalette tavandan prim ödeyenlerin maaşlarında adil olunması gerekir. Deyimde böylece usulüne uygun kullanılır. ''Ne ka ekmek,o ka köfte''