İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası’nı kutladığımız bugünlerde, bu enstitünün varlığından okurlarımıza söz edelim dedik. 15.07.2015 tarihli RG İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ B...

İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası’nı kutladığımız bugünlerde, bu enstitünün varlığından okurlarımıza söz edelim dedik. 15.07.2015 tarihli RG İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI HAKKINDA YÖNETMELİK yayınlanmıştır. Başlıca görevleri nedir? a) İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında milli ve milletlerarası düzeyde faaliyette bulunmak, b) İşe bağlı tehlikelerin olumsuz etkilerini önlemek veya işe bağlı tehlikeler önlenemiyor ise en aza indirmek amacıyla araştırmalar yapmak ve çalışanların fiziki bütünlüklerini ve sağlıklarını koruyucu tedbirler geliştirmek, c) Çalışma ortamı ve üretim süreçlerinin çalışanların özel durumları ve yeteneklerine uygun duruma getirilmesi amacıyla çalışmalar yürütmek, ç) İşyerlerine yönelik ortam ölçüm, analiz, test ve risk değerlendirmesi çalışmaları yapmak, d) Faaliyet alanında eğitim faaliyetleri düzenlemek, e) Mevzuat, standart ve normların hazırlanması ve geliştirilmesi amacıyla araştırma yaparak öneriler geliştirmek, f) Sektörel düzeyde projeler geliştirmek ve rehberler hazırlamak, g) Toplum düzeyinde güvenlik kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla yapılacak çalışmalar kapsamında seminer, konferans, toplantılar düzenlemek, afiş, broşür, kitap, kısa film, kamu spotları gibi yazılı ve görüntülü yayın çalışmaları yapmak, ğ) Faaliyet alanları ile ilgili istatistiki verileri toplamak, düzenlemek ve ilgili kurum ve kuruluşların bu bilgileri kullanabilmesi amacıyla gerekli altyapıyı hazırlamak, h) Strateji, hedef ve faaliyetlerin belirlenmesi için gerekli çalışmaları yapmak ve gerçekleşmesini izlemektir. İSGÜM 6331 Sayılı Kanun anlamında önemli enstitü olarak karşımıza çıkıyor. İş kazaları ve meslek hastalıkları 2023 yılında ilk üç ayı rakamları: 463 işçi ölümlü iş kazasıyla hayatını kaybetmiştir. İnşaat iş kolunda bu kazalar la birlikte, konaklama,taşımacılık, tarım ve orman, kimya ve lastik iş kolları izlemiştir. Bundan dolayı İSGÜM özellikle sahada önemli görevi üstlenmiş oluyor. a.) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitim ve araştırma-geliştirme projeleri yapmak b.) Proje yürütücüsü olarak yer aldığı faaliyetlerde kurum dışı yerli ve yabancı uzmanlardan gerekli durumlarda destek almak c.) İş hijyeni ölçüm, test ve analizi alanında hizmet verecek laboratuvarları yetkilendirmek, kontrol ve denetimini sağlamak, ç.) Milli ve milletlerarası kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, d.) İş sağlığı ve güvenliği alanında milli politikaları oluşturmak amacıyla, istatistiki verileri toplamak ve düzenlemek, e.) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili uygunluk şartlarının devam etmediğinin tespiti halinde verilen belgeyi iptal etmek, f.) Gezici sağlık araçları ile çalışanlara yönelik muayene ve tıbbi laboratuvar tetkiklerini yapmak, bulguları değerlendirmek, g.) Kişisel koruyucu donanımların uygunluk değerlendirme testlerini yapmaktır. Her yıl olduğu gibi bu yılda özellikle ILO standartlarında İSG Kültürü işlenecektir. 6331 sayılı Kanun eleştirel yaklaşımlar yapılırken, ikincil mevzuat dediğimiz yönetmeliklerde eleştirilerden payını düşeni alacağı gibi, bağımsız iş güvenliği uzmanlığı, mühendisliği ve işyeri hekimliği gündeme taşınacaktır. OSGB bağımsızlığı tartışılacaktır. İş güvenliliği ihlalleri sonucu kaybedilen hayatlar, engelli duruma geldiği gibi, sürekli iş göremezlik halleri de gündemi meşgul edecek, hukuki anlamadan ceza, iş hukuku ve iş sağlığı ve güvenliği hukukunda yaptırımlarda tartışma konularında yer alacaktır. Yazımıza son verdiğimizde güncel YHG kararıyla noktayı koyacağım.

İŞ KAZASI • İŞ GÜVENLİĞİ Y. HGK E: 2021/15 K: 2022/1276 T: 11.10.2022

Geniş anlamıyla sorumluluk kavramı, bir kişinin başka bir kişiye verdiği zararları giderme yükümlülüğü olarak açıklanmıştır. Hukuki anlamda sorumluluk ise, taraflar arasındaki borç ilişkisinin zedelenmesi sonucu doğan zararların giderilmesi (tazmin edilmesi) yükümlülüğünü içerir. İşçi ve işverenin hizmet sözleşmesinden kaynaklanan sıkı iş ilişkisi, işçi yönünden işverene içten bağlılık (sadakat borcu), işveren yönünden işçiyi korumak ve gözetmek borcu şeklinde ortaya çıkar. Gerçekten işçi, işverenin işi ve iş yeri ile ilgili çıkarlarını korumak, çıkarlarına zarar verebilecek davranışlardan kaçınmak, buna karşı işveren de, işçinin kişiliğine saygı göstermek, işçiyi korumak, iş yeri tehlikelerinden zarar görmemesi için iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak, işçinin özlük hakları ve diğer maddi çıkarlarının gerektirdiği uygun bildirimlerde ve davranışlarda bulunmak, işçinin çıkarına aykırı davranışlardan kaçınmakla yükümlüdür. Sanayi ve teknolojideki gelişmeler, yeni işletmelerin açılması, fabrikaların kurulması iş yerlerindeki makinalaşmanın artmasına yol açmış, bu durum iş kazaları ile meslek hastalıklarında artışlara neden olmuştur. Bu gelişme, iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin daha etkili şekilde alınması gereğini ortaya çıkarmıştır. İşveren, gözetme borcu gereği, çalıştırdığı işçileri, iş yerinde meydana gelen tehlikelerden korumak, onların yaşam, bedensel ve ruhsal sağlık bütünlüklerini korumak için iş yerinde teknik ve tıbbi önlemler dahil olmak üzere bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gerekli kıldığı tüm önlemleri almak zorundadır.