Pandemi dönemi işçisi, işvereni, çalışanı çalışmayanı hepimiz için maddi manevi zor dönemler olarak beynimize kazındı. Umut fakirin ekmeği derler büyüklerimiz şu günlerde umut edip dua etmek dışında y...
Pandemi dönemi işçisi, işvereni, çalışanı çalışmayanı hepimiz için maddi manevi zor dönemler olarak beynimize kazındı. Umut fakirin ekmeği derler büyüklerimiz şu günlerde umut edip dua etmek dışında yapacağımız bir şey var ki o da kısıtlı da olsa sağlanan yardımları, teşvikleri doğru uygulamaktır.
Her şey normale ne zaman döner hiç birimiz bilmiyoruz. Bir yandan işletmelerin tam kapasite ile çalışamaması, diğer yandan işletme sabit giderlerinin ileri tarihe ertelenmesi hem bugünü hem gelecek günleri belirsiz hale getiriyor. Umut fakirin ekmeği derler büyüklerimiz şu günlerde umut edip dua etmek dışında yapacağımız bir şey var ki o da kısıtlı da olsa sağlanan yardımları, teşvikleri doğru uygulamaktır. Uzunca bir süredir, çıkarılan yasalarla işverenlere prim teşviki ve desteği sağlanmaktadır.
A)İŞVERENE YÜZDE 5 PRİM TEŞVİKİ
Öncelikle istisnasız tüm işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecek olduğu sigorta işveren payı olan yüzde 11 işveren hissesinin yüzde 5’lik kısmı hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu indirimden faydalanmak için;
*İşverenin kesinleşmiş idari prim ve idari para cezasının olmaması
*MUHSGK belgeleri zamanın da verilmiş olmalı,
*Kayıt dışı sigortalı çalıştırmamalıdır.
Sadece zamanında MUHSGK belgeleri verilmiş ve borçsuz olan tüm işletmelere yüzde 5 indirim hemen uygulanmaktadır. İşveren başka teşviklerden yararlanacak şartları taşısa da önce bu yüzde 5’lik prim teşvikinden faydalanmalı ardından diğer teşviklerden faydalanabilmektedir. Bu teşvikten yararlanmak için sigortalı sayısı ilave işçi çalıştırılması gibi bir şart da bulunmamaktadır.
B)6111 SAYILI YASA /4447 SAYILI YASANIN GEÇİCİ 10. MADDESİ
Bu teşvikten yararlanacak işverende aranacak şartlara göz atacak olursak;
*Kesinleşmiş idari prim ve idari para cezasının olmaması,
*MUHSGK belgeleri zamanın da verilmiş olmalı ve 6111 kodu ile SGK gönderilmelidir.
*Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmamalıdır.
*İşe alınan işçi 18 yaşından büyük olmalıdır.
* Teşvikten yararlanılan sigortalı işçinin yararlandığı sürelerde fiili çalışması esastır, istirahatlı süreler de teşvikten yararlandırılmaz.
*İşverenin son altı aylık ortalama işçi sayısına ilave işçi olmalıdır.
*İşverenin son altı aylık dönemde SGK ‘na vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinde adı bulunan işçisi için bu teşvikten faydalanması mümkün değildir.
*Prime Esas Kazanç üst sınırına kadar işveren hissesinin tamamı teşvikten yararlandırılmaktadır.
*Teşvikten yararlanma süresi 6 ay ile 54 ay arasında değişmektedir. Çalışanın eğitim durumu, yaşı, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olması, mesleki yeterlilik belgesinin olmasına kadar birçok faktör teşvikten yararlanma süresini etkilemektedir.
Örneğin asgari ücretle işe aldığınız bir işçi için ödeyeceğiniz aylık sigorta primi bin 104 lira iken bu teşvikten faydalandığınızda 501 lira olacaktır. Yine tavandan ücret ödediğiniz çalışan için teşviksiz 8 bin 278 lira öderken teşvikten yararlandığınızda bu tutar 3 bin 753 liraya düşmektedir.
Eğer işleriniz iyiyse, çalışan sayınız artıyorsa bu dönem sizin için mükemmel bir dönem devlet sigorta teşviki ile neredeyse hiç prim almıyor.
C)7103 SAYILI KANUNLA SAĞLANAN PRİM TEŞVİKİ
Bu teşvikten yararlanacak işverende aranacak şartlara göz atacak olursak;
*İşveren şartları taşıyorsa ilave alınacak çalışanlar 12 ay süreyle bu teşvikten faydalanır.
*Eğer 18 yaşından büyük kadın,18 ile 25 yaş arası erkekler ve İş-Kur ‘ a kayıtlı engelli çalışanlar işe alınırsa 18 ay boyunca bu teşvikten yararlanılabilecektir.
*Bu teşvikte de MUHSGK zamanında verilmeli ve SGK ‘na borç bulunmamalıdır.
*İşverenin yararlanıldığı aydan önceki yılın çalışan ortalamasının üzerinde alınacak işçilerde yararlanılmaktadır. Buna özellikle dikkat edilmelidir.
*İşçinin işe alındığı aydan önceki üç aylık sürede en fazla on gün sigortası bulunmalıdır.
*İşçinin İş-Kur ‘ a kaydı olmalıdır.
Teşvik tutarı imalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için brüt asgari ücret rakamı üzerinden işçi-işveren hissesi primlerinin tamamı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Diğer İşyerleri için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan işçi işveren hissesinin tamamı İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanır.
Şartları taşıyan işveren ilave aldığı çalışan için en az 12 ay sigorta primi ödemeyecektir.
D)ENGELLİLERE TEŞVİK
Biliyorsunuz aynı il içinde işyerinizde elli kişiden fazla çalışan bulunuyorsa işçi sayınızın yüzde 3 oranında engelli çalıştırmak zorundasınız.
Engelli çalışan için asgari ücret üzerinden işveren hissenin tamamı hazineden ödenmektedir. Kontenjan fazlası engelli çalıştıranlarda her engelli için işveren bu teşvikten faydalanmaktadır. Engelli çalışan işe başlamadan önce mutlaka İş-Kur ‘a kayıt yapmalıdır.
E)4447 SAYILI KANUNUN 50.MADDESİ İLE SAĞLANAN TEŞVİK
Bu teşvikten yararlanacak işverende aranacak şartlara göz atacak olursak;
*Teşvikten yararlanacak işçi işe girişi yapılmadan önce işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması gerekiyor.
*İşçinin işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son 6 aylık dönemde işyerinde ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması gerekiyor.
*Teşvikten sadece asgari ücrete kadar olan matrah kadar yararlanılmaktadır.
* İşveren sigortalıya ait işsizlik süresini gösterir belgeyi SGK ‘na vermelidir.
- F) 7256 SAYILI TORBA YASA İLE SAĞLANAN PRİM TEŞVİKLERİ
Bu teşvik 1/12/2020 tarihi itibariyle uygulanmaya başlanacaktır. Bu teşvikten yararlanacak işverende aranacak şartlara göz atacak olursak;
*Bu teşvikle 01/01/2019 tarihi ile 17/04/2020 tarihi arasında iş akdi fesih edilenler ve sigortasız çalışan işçiler için yararlanılacaktır.
*İşçiler çalıştıkları işyerine 30 gün içinde başvurmaları halinde işveren işe başlatırsa SGK ‘ya ödenecek tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 44,15 destek verilecektir.
*İşveren işe alır ücretsiz izne çıkarırsa 39,24 lira nakdi ücret desteği verilecektir.
*Verilecek destek fesih yapılamayacak süre içinde kalacaktır.
*Nakdi ücret desteği alıp fiilen çalıştırılan sigortalı işçinin çalıştırıldığı her ay için işverene bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası verilecektir.
*Nakdi ücret desteği de faizi ile işverenden geri alınacaktır.
*Bu teşvikten yararlanarak işe alınan sigortalı sayısının yarısı, fesih yasağı sonrasında prim teşvikinden yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılmaları gerekmektedir.
*Bu teşvikten ev hizmetlerinde, yurt dışında çalışanlar, emekli çalışanlar ve yabancı uyruklular faydalanamaz.
*Bu teşvikten faydalanıp kayıt dışı çalıştırdıkları işçiyi işe alan işverenlere idari para cezası, geçmiş döneme ait prim tahakkuku yapılmayacaktır.
*7256 sayılı teşvikle Ocak /2019 ile Nisan/2020 tarihleri arasında işyerinde en az bildirim yapılan aydaki çalışan sayısına ilave olarak işe alınacak sigortalılar, bu tarihten sonra tescil edilen işyerlerinde ise yeni işe alınacak sigortalıların tamamı faydalandırılacaktır.
Pandemi döneminde maddi kayıplar yaşayan başta küçük esnaf ve küçük işletmeler olmak üzere istihdama katkı sağlayacak prim teşvikleri her ne kadar can suyu olmasa da kötünün iyisidir diye düşünerek yararlanılmaya çalışılmalıdır. Bu nedenle özellikle işe alım yapmadan sigortalının İş-Kur kaydı ve işyerinin ortalama çalışan sayısı kontrol edilmelidir. Gerekirse işe alım birkaç ay ertelenmelidir. Her konuda olduğu gibi bu konuda da mutlaka kontrol gerekmektedir.
