Bartın Üniversitesi (BARÜ) akademisyenlerinden Doç. Dr. Bilge Tunçkol ve ekibi, uzun soluklu bilimsel araştırmalar neticesinde, yalnızca Küre Dağları'nda yetiştiği tespit edilen yeni bir bitki türünü keşfetti. “Paflagonya Belumotu” ismi verilen bu tür, uluslararası bilimsel dergilerden Phytotaxa’da yayımlanarak bilim dünyasında yerini aldı.
Antik Bir İsimden İlhamla: Paflagonya Belumotu
Kökboyasıgiller (Rubiaceae) familyasına ait olan ve sarı renkli çiçekleriyle dikkat çeken bu yeni tür, adını keşfedildiği bölgenin antik çağdaki ismi olan “Paflagonya”dan aldı. Latince adıyla Cynanchica paphlagonica olarak kayda geçen bitki, gösterişli çiçek yapısı ve odunsu kökleriyle botanik açıdan da önemli bir özellik taşıyor.
Sadece 2 Hektarlık Alanda Yetişiyor
Horma Kanyonu’nda bulunan bu nadir bitki, yalnızca yaklaşık 2 hektarlık bir alanda ve 80 kökten oluşan sınırlı bir popülasyonla varlığını sürdürüyor. Bu nedenle, eko turizm ve ormancılık gibi dış etkenlere karşı oldukça hassas bir yapıya sahip. Bitki, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) kriterlerine göre “Tehlikede” (EN) kategorisine alındı.
Koruma ve Kullanım Alanları İçin Yeni Hedefler
Bitkinin korunması adına Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile tür eylem planı çalışmalarının kısa sürede başlatılması hedefleniyor. Aynı zamanda bu bitkinin kaya bahçeleri ve süs bitkisi olarak kullanım potansiyeli de araştırılıyor. Tunçkol, gelecekte bitkinin tıbbi, kozmetik ve peyzaj alanındaki potansiyel faydalarının da değerlendirileceğini belirtti.
“Biyolojik Çeşitliliğe Katkı Sunmanın Gururunu Yaşıyoruz”
Doç. Dr. Bilge Tunçkol, bitkiyi ilk olarak 2020 yılında Küre Dağları Milli Parkı’nın Kastamonu bölümünde yaptıkları floristik arazi çalışmaları sırasında tespit ettiklerini ve Türk-Yunan bilim insanlarıyla birlikte yapılan detaylı analizlerin ardından türün yeni olduğunun kanıtlandığını aktardı. Tunçkol, “Ülkemizin biyolojik zenginliğine katkıda bulunmak bizler için büyük bir gurur” dedi.
Milli Parkın Tanıtımına Bilimsel Destek
Küre Dağları Milli Parkı'nın, Karadeniz'in nemli ve karstik orman ekosistemleri içinde önemli bir yer tuttuğunu vurgulayan Tunçkol, bu türün bilim dünyasına kazandırılmasının bölgenin tanıtımı ve korunması açısından da büyük önem taşıdığına dikkat çekti.
Rektör Akkaya’dan Tebrik
Bartın Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Akkaya da, coğrafyaya özgü türlerin keşfi ve korunmasına yönelik bilimsel çalışmaların önemine değinerek, “Sürdürülebilir gelişim anlayışı doğrultusunda yürüttüğümüz çalışmalar meyvelerini veriyor. Bu kıymetli keşfi gerçekleştiren Bilge Tunçkol hocamızı ve ekibini kutluyorum” ifadelerini kullandı.
