İzmir'in vitrini niteliğinde olan ve birçok lüks mekana ev sahipliği yapan sahil şeridindeki kafeterya ve restoranlar son dönemde yeniden patlak veren telif sıkıntısından muzdarip. Geçmişte sürdürdükleri yasal mücadeleden zaferle ayrılan işletmeciler, kapılarına dayanan sorundan dolayı sıkıntıda.

YİNE TELİF KRİZİ

Önceki yıllarda yargıdan gelen haberle rahat nefes alan ve Yargıtay tarafından da onanan kararla tamamen kapanan telif ihlalleri konusu bir kez daha gündeme taşındı. İşletmeciler karşı karşıya kaldıkları durumu fırsatçılık olarak nitelerken meslek örgütlerinden konuya ilişkin önemli uyarılar geldi.

“ÜCRET ÖDEMEYİN”

Konuya ilişkin son gelişmeleri Ege Telgraf'a değerlendiren Kordon İşadamları Derneği Başkanı Ömür Şanlı, geçtiğimiz yıl gelen yargı kararını hatırlatarak konunun tamamen kapandığını söyledi. Dernek Başkanı Şanlı, esnafın benzer bir durumla karşı karşıya kalması halinde hiçbir bedel ödemek zorunda kalmadığının altını çizerek, "Ne yazık ki son günlerde buna benzer durumlarla karşılaşıyoruz. Mekanlarımıza gelip, esnafa anlaşma yapalım, masaya oturalım diyorlar. Fakat bizim esnaf teşkilatımız tüm gelişmelerden haberdar, her şeyin farkında. Biz de gelenlere buyurun tutanağınızı tutun, gerekeni yapın diyoruz. Sonuçta biz radyo ya da televizyondan müzik yayını yapıyoruz. Bunun suç niteliği varsa, gerekeni yapın, bizi de mahkemeye sevk edin. Neticede ortada Yargıtay'ın almış olduğu bir karar var. Eğer ki bir mekanda radyo veya televizyondan müzik yayını yapılıyorsa, bundan ötürü hiçbir işletmeciden bir bedel ya da para alınamaz. Biz geçmişte bu konuyla ilgili bir mücadele verdik ve sayısız girişimde bulunduk. Nitekim açtığımız davaları da kazandık ve ödenen bu bedellerin tamamını da faizi ile birlikte geri almıştık. Ben radyo ve televizyondan yayın yapıyorum, flash diskten veya internetten müzik çalmıyorum ki. Zaten gelen avukatlar ya da şirket temsilcileri tutanak tutun dediğimizde buna yanaşmıyor ve anlaşma yapalım diyerek vazgeçiyorlar. Biz de arkadaşlarımıza bu bedelleri ödemeyin diyerek uyarılarda bulunuyoruz. Bunun bir sindirme girişimidir" diye konuştu.

HİÇBİR DAYANAĞI YOK

Dernek Başkanı Şanlı, kendilerine gelen şirket temsilcisi ve avukatların ellerinde hiçbir yasal dayanak olmadığını da söyledi ve "Esnafın bir birlikteliği var. Birbirimizle haberleşip, gerekeni yapıyoruz. Bu konuda ortak bir tavrımız var. Suçluysam kanun önünde çıkar hesabını veririm. Biz korsan cd’den yayın yapan işletmeciler değiliz ki. Biz anlaşmalı olduğumuz yayın platformlarına zaten yıllık bir bedel ödüyoruz. Şayet bir hukuksuzluk varsa, televizyondan o müzik yayınını yapan kanal suçludur. Telif örgütlerinin anlaşmayı bizimle değil, bu kanallar ya da platformlar ile yapması gerekiyor. Nasıl futbol maçları şifreliyse, o halde müzik kanallarını da bir pakete toplayıp şifreli yayın yapsınlar, biz de satın alıp işletmemizde çalalım. Ama böyle bir şey yok. Zaten bu müzikleri çalan kanal onun telifini ödüyor. Biz neden ikinci kez telif ücreti ödeyelim? Yargıtay'ın bu konudaki kararı kesindir. Temyiz aşaması bitmiş, onanmış bir mahkeme kararı var. Artık bu kararın dönüşü yok. Telif örgütlerinin bundan sonra bir itiraz şansı da yok" dedi.

YILLARCA UĞRAŞTILAR

İzmir'de çok sayıda tartışmaya yol açan ve mekan işletmecilerinin yanı sıra çeşitli kollarda iş yapan binlerce esnafı mağdur eden telif krizi ilk olarak geçtiğimiz yıllarda yapılan polis baskınları ile gündeme gelmişti. Savcılık, telif hakları kanununda yer alan bir maddeye dayanarak başvuru yapan eser sahiplerinin şikayetini değerlendirmiş, ardından da Kordon ve çok sayıda bölgede faaliyet gösteren restoran, kafeterya, bar ve lokanta gibi mekanlara baskın düzenlemişti. Polisle birlikte bilirkişiler ile yapılan operasyonlarda mekanda dinlenen müziğin mekanik ya da canlı olmasına bakılmaksızın eser sahibinin hakkının çalındığına kanaat getirilmiş, sonrasında da tutanaklar tutulmuş ve onlarca işletme sahibi hakkında davalar açılmıştı. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamındaki telif ihlali maddeleri gereği 6 ile 8 bin lira arasında değişen tutarlarda maddi para cezaları ödemek zorunda kalan esnafın yaşadığı sorun bununla da sınırlı kalmazken, mekanlarında çaldıkları müzikler için 17 farklı telif kuruluşuna ayrı ayrı ücret ödemek zorunda kalmıştı. Ankara'da çeşitli girişimlerde bulunan meslek örgütlerinin uzun süren çabaları sonucunda, işletmeciler açtıkları davalarda Yargıtay tarafından da haklı görülmüş ve ödedikleri tüm ücretleri yasal faizi ile geri almıştı. Erman Şentürk / Özel Haber