Erzurum’un Olur ilçesine bağlı Ormanağzı köyünde yüzyıllardır süregelen tandır ekmeği geleneği, hem lezzeti hem de doğallığıyla dikkat çekiyor. Köy halkı, ata tohumundan elde ettikleri unu, odun ateşinde yaktıkları tandırda pişirerek eşsiz bir lezzete dönüştürüyor. Uzun süre bayatlamayan bu ekmekler, hem geleneksel hem de sağlıklı bir alternatifi temsil ediyor.
Tarladan Tandıra: Doğal ve Zahmetli Bir Süreç
Ormanağzı köyünde ekmek yapımı, toprağın işlenmesiyle başlıyor. Köylüler, dedelerinden kalma ata tohumlarını kullanarak kendi tarlalarında buğday yetiştiriyor. Bu buğday, yine köyde öğütülerek una dönüştürülüyor. Hamur ise sabah erken saatlerde yoğruluyor ve doğal yollarla mayalanmaya bırakılıyor. Tandırda pişirilecek kıvama gelen hamur, geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor.
Tandır, odunlarla yakılarak yüksek ısıya ulaştırılıyor. İçindeki ateş kömürleşene kadar bekleniyor ve ardından “patat” adı verilen özel bir aparat yardımıyla hamurlar tandırın iç yüzeyine yapıştırılarak pişiriliyor. Ekmekler piştikten sonra tahta bir aparatla tandırdan çıkarılıyor. Bu süreç hem zaman hem de emek isteyen bir gelenek olarak yaşatılmaya devam ediyor.
Köy sakinlerinden Gülistan Kurt, yıllardır sürdürdükleri bu geleneğin sadece bir yemek değil, aynı zamanda kültürel bir miras olduğunu belirtiyor. Ekmeklerin ortasının delindiğini ve bunun daha iyi pişmesini sağladığını anlatan Kurt, “Her tandırda 15-20 günlük ekmeğimizi pişiriyoruz. Fırın ekmekleri kısa sürede bayatlar, ama bizim ekmeklerimiz uzun süre tazeliğini korur,” diyerek bu geleneğe olan bağlılığını dile getiriyor.
Eşi Ahmet Kurt ise tandır ekmeğine olan sevgisini daha da içten anlatıyor. Şehirde satılan ekmeklerin maya yapısının farklı olduğunu, bu yüzden evde pişirdikleri ekmeklerin damaklarına daha çok hitap ettiğini söylüyor. “Sıcak sıcak çıkan ekmeği çeçil peyniriyle yediğinizde, bir de yanınızda çay varsa, bundan büyük bir mutluluk yok,” sözleriyle tandır ekmeğinin köy yaşamındaki yerini özetliyor.
Doğallığın ve Sadeliğin Simgesi
Ormanağzı köyünde yapılan tandır ekmeği, hem malzemeleri hem de pişirme şekliyle tamamen doğal. Katkı maddesi içermeyen bu ekmekler, köy kültürünün, emeğin ve sabrın bir yansıması olarak öne çıkıyor. Bu lezzetli miras, hem yerli halk hem de bölgeyi ziyaret edenler tarafından büyük ilgi görüyor.