İrem KAYA- EGE TELGRAF/ Bademler Köyü, İzmir’in Urla ilçesinde, sanat, kültür ve doğayı harmanlayan özel bir mahalle olarak öne çıkıyor. 19. yüzyılda Tahtacı Türkmenleri tarafından kurulan bu köy, Türkiye’nin ilk köy tiyatrosuna ev sahipliği yapmasıyla kültür tarihine önemli bir katkı sağladı. Tarihi dokusunu koruyan Bademler, doğal güzellikleri ve temiz yaşam anlayışıyla da bölgenin en dikkat çeken yerleşimlerinden biri. İzmir şehir merkezine sadece 40 kilometre uzaklıkta bulunan Bademler, hem kültürel hem de doğa turizmi açısından ziyaretçilerin ilgi odağı olmaya devam ediyor.
İzmir’in Urla ilçesine bağlı Bademler Köyü, doğayla iç içe yaşamak isteyenlerin ve kültürel zenginlik arayanların mutlaka ziyaret etmesi gereken özel bir yer. Şehir merkezine yaklaşık 40 km, Urla’ya ise sadece 10 km uzaklıkta bulunan Bademler, hem tarihi mirası hem de çağdaş yaşam tarzıyla bölgenin dikkat çeken köylerinden biri olarak öne çıkıyor.
Tarihçe: Tahtacı Türkmenlerinin İzleri
Bademler Köyü, 19. yüzyılda göçebe hayatı süren Tahtacı Türkmenleri tarafından kurulmuştur. Köyün ismi, ilk yerleşimcilerin çevresinde bulunan birkaç badem ağacından gelmektedir. 1923 yılına kadar çadır ve birkaç evden oluşan küçük bir yerleşim olan Bademler, zamanla gelişerek günümüzde mahalle statüsüne ulaşmıştır. 2014 yılına kadar köy olan Bademler, sonrasında mahalle statüsüne geçmiştir.
Sanatın ve Kültürün Kalbi: Türkiye’nin İlk Köy Tiyatrosu
1933 yılında Mustafa Anarat öncülüğünde kurulan Bademler Köy Tiyatrosu, Türkiye’nin ilk köy tiyatrosu olma özelliği taşımaktadır. Köylüler, gün boyunca tarlada çalıştıktan sonra akşamları sahneye çıkarak tiyatro geleneklerini yaşatmaya devam etmektedir. Bu eşsiz kültürel miras, köyün sanatla iç içe yaşamının en önemli göstergelerinden biridir.
“Susuz Yaz” Filminin Çekim Mekanı
1963 Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı ödülünü kazanan “Susuz Yaz” filmi, Necati Cumalı’nın eserinden uyarlanarak Bademler Köyü’nde çekilmiştir. Filmdeki figüranlar ve yardımcı oyuncular, köy sakinlerinden oluşmuş, böylece Bademler kültürel anlamda uluslararası arenada da tanınmıştır.
Bademler Çocuk Oyuncakları Müzesi ile Nostalji Yolculuğu
Köyde bulunan Çocuk Oyuncakları Müzesi, geleneksel oyuncaklar ve eski tarım aletleriyle ziyaretçilere nostaljik bir atmosfer sunmaktadır. Bu müze, hem yerel kültürü yaşatmak hem de geçmişe ışık tutmak açısından büyük önem taşımaktadır.
Temizliğiyle Örnek Köy: Türkiye’nin En Temiz Köyü
2012 yılında Türkiye’nin en temiz köyü seçilen Bademler, düzenli temizlik ve geri dönüşüm uygulamalarıyla da fark yaratıyor. Çöpler günlük olarak toplanıyor, ayrıştırılıyor ve sokaklar düzenli şekilde yıkanıyor. Bu özverili çalışmalar, köyün doğal güzelliklerinin korunmasına büyük katkı sağlıyor.
Ekonomide Çiçekçilik ve Tarımsal Kalkınma
1962 yılında kurulan Tarımsal Kalkınma Kooperatifi sayesinde Bademler halkı, özellikle çiçekçilikle geçimini sağlamaktadır. Almanya’ya olan işçi göçü sonrası ekonomik yapıda değişim yaşanmış ve sulama sistemleriyle sulu tarıma geçiş hız kazanmıştır.
Bademler’de Gezilecek Özel Mekanlar
Bademler Köy Tiyatrosu: Yerel halkın sahnelediği oyunlarla köyün kültürel mirasını yansıtan önemli bir mekan.
Bademler Pazarı: Her pazar kurulan pazarda, doğal ve organik ürünler ile el yapımı yiyecekler ziyaretçileri bekliyor.
Bademler Halk Kütüphanesi: 76 yıldır hizmet veren kütüphane, köydeki okuma kültürünün sembolü.
Köy Kahvesi: Sosyal yaşamın kalbi olan kahvede köylüler bir araya gelerek sohbet ediyor.
Yöresel Lezzetler: Bademler Mutfağından Tatlar
Köyde mutlaka tadılması gereken yöresel yemekler arasında kuzu kol sarma, çalkama, gelincik şurubu ve damat helvası bulunuyor. Bu lezzetler, Bademler’in zengin mutfak kültürünü yansıtan eşsiz tatlar olarak öne çıkıyor.
Bademler’e Ulaşım Kolaylığı
İzmir’den Bademler Köyü’ne ulaşmak isteyenler için çeşitli seçenekler mevcut. Kendi araçlarıyla gelenler, İzmir-Çeşme otobanını kullanarak yaklaşık 25-30 dakikada köye varabilirler. Toplu taşıma ile ulaşım ise Fahrettin Altay’dan kalkan 983 numaralı ESHOT otobüsü ile sağlanmaktadır.