Dünya Sağlık Örgütü tarafından
"küresel pandemi" olarak tanımlanan kovid-19 salgını nedeniyle; sağlık sisteminin tüm fertleri topyekün zorlu bir mücadele veriyor. Bu süreçte; bilhassa sağlık çalışanları cansiperane çalışıyor.
Türkiye’nin dünya ile birlikte bu salgının üstesinden gelebilmesi için hayatlarını riske atan doktorundan hemşiresine, temizlik görevlisinden hastabakıcısına, teknisyenine kadar herkese destek vermek, Türk insanını birincil görevi. Bu çerçevede Sağlık Sen 2 Nolu Şube Başkanı Ekrem Özdemir ile mücadelenin nasıl gittiğini ve yaşananları konuştuk.
Korona virüsle amansız mücadele nasıl gidiyor?
Sağlık çalışanları hastanede uğraşırken, Sağlık Bakanlığı ve Hükümet virüse karşı önlemler alıyor. Vatandaşlarımıza bu dönemde önerimiz gereksiz yere hastane acillerini, hastane poliklinikleri ve aile hekimlerini gereksiz yere meşgul etmemeleri ve evde kalarak bu sürece destek olmalarını bekliyoruz. Hastanelerimiz kovid pozitif hastalarla mücadele ederken, bir yanda da filyasyon uygulması ile solunum sıkıntısı olmayan virüslü hastaların evlerinde ziyaret ederek takiplerini gerçekleştiriyor. Korona hastalarının yakınlarına gidip ya da aile hekimi ya da ilçe sağlık personelinin oluşturduğu filyasyon (saha incelemesi) ekibi bu kişileri takip ediyor. Bu ekipler evde karantina altında olan kişilerde hastalık belirtileri olup olmadığını takip ediyor.
Sağlık Bakanı Sayın Bakan Fahrettin Koca, ek ödemelerinin tavandan yapılacağını açıkladı. Bu sağlık çalışanlarının motivasyonuna nasıl etki edecek?
Sağlık çalışanlarının yaptığı işin ekonomik karşılığı yoktur. Öncelikle onu belirtmek isterim. Kovid-19 sebebiyle herkesin evde kaldığı dönemlerde sağlık çalışanları bu hastalara ilacını vermekle kalmayıp, yemeğini kendi yiyemiyorsa yemeklerini dahi yedirmektedir. Bu kadar özverili çalışan kişilere ek ödeme ile gündeme gelinmesi milletin gözünde sağlık çalışanları da bak çok para alacak imajının yaratılması yanlış oldu. Sağlık çalışanları zaten bu ücreti alıyordu ancak bu salgın nedeniyle kurumlara hasta ve muayene sayıları azaldığından her ay alınan ücretler neredeyse alınamayacaktı. Bu sebeple tavandan ödeme kararı alındı. Burada genel idari hizmetler sınıfına az bir ödeme, yardımcı hizmetler sınıfına ödeme neredeyse düşmemektedir. 4/d diye tabir edilen temizlik veri kayıt ve güvenlik personelimizde mağdur edilmeden alamayan çalışanlara da ortalama bir ücret üzerinden bir miktar ödeme yapılması da gerekiyor. Çünkü bu salgın hepimiz açısından bir risk ve sağlık bir ekip işi. Ayrıca aile hekimliği sisteminde çalışan aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarına tüm personele iyileştirme yapılırken bu dönemde koruyucu sağlık hizmeti veren ve hastalarla ilk görüşmeyi yapan kişiler de unutulmamalıdır.
Peki, İzmir’de ne kadar sağlık personeli alınacak?
18 bin sağlık personeli alımları için son başvuru tarihi 01.04.2020'dir. KPSS-2020/5: Sağlık Bakanlığının Sözleşmeli Pozisyonlarına Yerleştirmesi ile İzmir ilimize 975 sağlık personeli alınacaktır. Bu sayı kovid yüzünden hastanelerde çok fazla ihtiyacı olan birimleri çok rahatlatacak. İzmir’de binden fazla hemşire ihtiyacı vardı. Bu alımla birlikte personel ihtiyacı bir nebze rahatlatılacaktır.
Hastanelerde yeterince koruyucu önlem alınıyor mu? Bu yönde şikayet var mı?
Sağlık çalışanlarının sağlığını koruyamazsak hiç kimse korunamaz! Türkiye'de de sağlık çalışanları arasında vakalar olduğu haberlerini büyük üzüntüyle öğreniyoruz. Arkadaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Başkalarının sağlığı için kendi sağlığını tehlikeye atan sağlık çalışanları için yetkililer bütün imkanlarını seferber etmelidir. Her türlü korunma ekipmanı ve diğer talepleri konusunda maksimum hassasiyet gösterilmeli ve her türlü tedbir alınmalıdır. Salgının ilk çıktığı dönemlerde ekipman yönünden bazı hastanelerde şikayetler alıyorduk. Daha sonra ekipman problemleri çözüldü. Şuan itibariyle çok fazla sıkıntı yok. Tabi ki burada yine aile hekimleri ve aile sağlığı elamanlarını unutulmamalı. Salgında birinci basamak çalışanlarımız da unutulmamalıdır. Onlara da tam techizatlı koruyucu ekipmanlar verilmelidir. Çünkü bu arkadaşlarımız hastaların kovidli mi değil mi bilemiyorlar. Onların da hastalığı kapmaması açısından ekipmanları tam verilmelidir.
Sağlık çalışanları misafirhanelerden nasıl yararlanacak?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından "küresel pandemi" olarak tanımlanan kovid-19 salgını nedeniyle; sağlık sisteminin topyekün bütün fertlerinin zorlu mücadelede verdiği bu süreçte; sağlık personelinin mesai kaybını önlemek, zaman tasarrufu sağlamak ve yapılacak çağrılara süratle icabet etmek amacıyla görevli olduğu sağlık kuruluşlarına yakın bulunan kamu sosyal tesislerinden yararlanmak isteyenler için ücretsiz olarak yararlanması noktasında Cumhurbaşkanlığı kararı yayınlamıştır.
Bu sebeple öncelikle geçici görevli personeller başta olmak üzere, hastanelerin kovid servisinde çalışanların acil çağrılmaları ve zaman kaybına uğramamaları sebebiyle ve akabinde risk nedeniyle evine virüs bulaşma riski olan sağlık personelleri bu haktan yararlanacak. Misafirhanelerin doğru kullanılması açısından kalmak isteyen personeller kendi kurumuna başvuru yaparak, hangi misafirhanede kalacağını belirten üst yazıyla kuruma başvurması halinde ücretsiz kalabilecekler. Bu anlamda İl Sağlık Müdürlüğü de kurumlara yazı göndererek kalmak isteyen personel planlamasını hazırlandı. Misafirhanelerin yetmemesi durumunda, Kredi Yurtlar Kurumu da devreye girebilir. Ayrıca otel sahipleri ile de görüşülerek kontenjanlarının belirli bir kısmını sağlık çalışanlarına ayırmaları sağlanabilir.
Alınacak 32 bin personel korona ile mücadele eden sağlık camiasını rahatlatacak mı?
Sağlık Bakanlığı 18 bini sözleşmeli sağlık personeli, 14 bini sürekli işçi (güvenlik ve temizlik) olmak üzere 32 bin personel alımı için ilana çıkıldı. OECD ülkelerine göre personel sayımız 3 kat düşüktü. Yani bu da demek oluyor ki ülkemizdeki sağlık çalışanları 3 kat daha fazla çalışmaktadırlar. Sağlık sistemine bu yıl içerisinde 20 bin alım yapılmıştı. Kovid salgını ile sağlık personeline daha fazla ihtiyaç olması nedeniyle, bu alımın yapılması son derece önemli. Yine hastane ve kurumlarımızda temizlik ve güvenlik personeli çok eksikti. Bu alımda eksikliğin giderilmesi için son derece önemli görüyoruz. Alımlar konusunda tercihler başladı.
Kamu ve özelde sağlık çalışanlarının istifaları yasaklandı. Bu konuda ne diyeceksiniz?
Kovid-19 salgını nedeniyle devlet, üniversite ve özel hastanelerde çalışan doktor, hemşire ve personeller istifaya başlamışlardı. Bakan Fahrettin Koca yayımlamış olduğu bir genelgeyle, kamu, özel, üniversitelerden hiç bir çalışanın istifasının kabul edilmeyeceğini bildirdi. Tayin işlemleri ise 3 ay ertelendi. Bu dönemde engellenmeleri normal, olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Bu süreçte herkes bir birine destek olacak. Üniversitelerde çalışan kişiler 4/b sözleşmeli devlet memuru zaten. Bu kişilerin engellenmesi normal, zaten daha önceki alımlarda da başvuramıyorlardı. Özelde çalışan kişiler bu alımlara başvurabilir, onların başvuru yapmasında her hangi bir sakınca yoktur. Belki özelde çalışan kişiler 3 ay geç başlayabilir. Bu konuda da hiç bir mali kayıpları olmaz.
Kovid-19'dan hayatını kaybeden sağlık çalışanları görev şehidi sayılmalı dediniz?
Geçtiğimiz günlerde özel hastanede çalışan bir hasta karşılama personeli, bugünde aldığımız habere göre İstanbul’da bir hastanede personel şef olarak görev yapan bir kardeşimizin kovid 19 sebebiyle vefat etti. Bu virüsü kapan birçok doktor ve sağlık personeli arkadaşımız kovid pozitif olup yoğun bakımlarda karantina altında tedavi edildiğini de duyuyoruz. Bu sebeple Sağlık Bakanlığı’na çağrımız; ilgili yasalarda değişiklik yapılarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından "küresel pandemi" olarak tanımlanan kovid-19 salgını nedeniyle hayatını kaybedenler "Görev Şehidi" sayılmalıdır. Görevi başında hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının yakınlarının da, şehit yakınlarının yararlandığı tüm imkanlardan yararlanması sağlanmalıdır.
Sağlık çalışanları bu süreçte en çok neden korkuyor?
Sağlık çalışanları en çok bu virüsü kapıp sevdiklerine bulaştırmaktan korkuyor. Birçok kişinin evinde en sevdikleri bekliyor. Bu kimi zaman küçük bir bebeği, kimi zaman yaşlı anne ve babaları. Bu nedenle misafirhaneler önemli. Yine geleceğe yönelik korkuları var, hayatını kaybedersem arkamda kalanlar için gözü arkada kalmamaları adına şehitlik hakkı verilmesi de bu anlamda çok önemli. Onun dışında sağlık çalışanları ettikleri yemine bağlı kalarak, kendi hayatlarından korkmadan hayat kurtarmak için elinden gelenin fazlasını da yapıyor. Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonrada yapmaya devam edecek.
KAZIM ERKMEN / ÖZEL
