Teklif kapsamında, ecza ticarethaneleri ve zehirli kimyevi maddelerle ilgili yeni yükümlülükler getiriliyor. Ecza ticarethaneleri, beşeri tıbbi ürünler ve özel tıbbi amaçlı gıdaların tedarik zincirindeki tüm hareketlerini Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara göre takip sistemine bildirmek zorunda olacak. Bu kurala uymayanlara, ürünlerin depo satış fiyatlarının iki katı tutarında idari para cezası uygulanacak. Aynı ihlal bir yıl içinde tekrarlandığında ceza katlanarak artacak ve üçüncü ihlalde ecza ticarethanesi ruhsatı iptal edilecek. Ayrıca ecza ticarethanelerinin ürünlerin muhafaza ve dağıtımı da Bakanlık kurallarına uygun yapılacak.
Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’da yapılan değişiklikle, tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanların en fazla iki sağlık kurumunda çalışabilmesi düzenleniyor. Kamu kurumlarıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sözleşmesi olup olmadığına bakılmaksızın özel sağlık kurumları ve vakıf üniversitelerinde de sigortalı olarak çalışabilecekler.
Ayrıca, hastaların yapılacak her türlü ameliyeye ilişkin muvafakatlarının (onaylarının) elektronik ortamda da alınabilmesi sağlanıyor. Bu işlemler elektronik kimlik doğrulama yöntemleriyle güvence altına alınacak ve usul esasları Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenecek.
Yardımcı ünvanları kaldırılıyor
Sağlık meslek liselerinde bazı unvanlarda değişikliğe gidilerek, "ebe yardımcısı" ve "hemşire yardımcısı" unvanları kaldırılırken; "diş protez teknisyeni" ve "nükleer tıp teknikeri" unvanları ihdas edildi. Hemşire ve ebe yardımcıları ile öğrencilerinin mezuniyet sonrası statüleri “sağlık bakım teknisyeni” olarak birleştirilecek. Yeni düzenlemeyle, sağlık meslek liselerinde ebe ve hemşire yardımcılığı programlarına yeni öğrenci kaydı yapılmayacak.
Teklifte, aile hekimliği alanında da önemli düzenlemeler yer alıyor. 1 Ocak 2035’e kadar sözleşmeli aile hekimliği yapanlar, merkezi yerleştirmeye tabi olmadan ve uzaktan veya kısmi zamanlı eğitim metotlarıyla aile hekimliği uzmanlık eğitimi alabilecek. Bu süreçte, eğitim alan hekimlerin motivasyonunu artırmak için döner sermaye ek ödemeleri sağlanacak.
Ruhsat veya izin sahiplerinin beşeri tıbbi ürünlerin ve özel tıbbi amaçlı gıdaların tedarik zincirindeki hareketlerini takip sistemine bildirmemesi halinde de yaptırımlar artırılıyor. Aynı şekilde, kenevirden elde edilen tıbbi ve sağlık ürünlerinin ruhsatlandırma ve takip işlemleri Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülecek ve bu ürünlerin satışları sadece eczanelerde yapılacak.
Eczacılar için de ilaç takip sistemi kapsamına özel tıbbi amaçlı gıdalar da dahil edilerek, satış, iade, takas ve imha işlemlerinde sistem bildirimi zorunlu hale getiriliyor. Bildirim yükümlülüğüne uymayanlara ciddi para cezaları uygulanacak.
Organ naklinde birinci derece yakınlara öncelik
Organ bağışının artırılması amacıyla Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Kanunu’nda da değişiklik yapılıyor. Buna göre, bağışçılar e-Devlet veya Sağlık Bakanlığı sistemleri üzerinden güvenli kimlik doğrulama ile bağış iradelerini açıklayabilecek. Bağışçının iradesi, yakınlarının itirazına rağmen esas alınacak. Ayrıca organ nakli yapılan bağışçıların birinci derece yakınlarına öncelik verilecek.
İmar Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, 2 bin 500 metrekareden büyük parklarda, imar planı değişikliği olmadan acil sağlık hizmetleri istasyonu, sağlıklı hayat merkezi ve aile sağlığı merkezi kurulabilmesi için Sağlık Bakanlığı'nın talebi üzerine yer tahsisi yapılacak. Bu tesislerin büyüklük ve yapı şartları da sınırlandırılmış olup, tahsis edilen yerlerin başka amaçlarla kullanılması yasaklandı.
Özel sağlık kuruluşları için ise tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde sınırlandırmalar getirilerek, reklam niteliği taşıyan faaliyetlere ve yanıltıcı, haksız rekabet oluşturan uygulamalara yüksek idari para cezaları uygulanacak.
Tıbbi cihazlar alanında ise sahte cihaz satan ve hizmet sunanlara milyonlara varan idari para cezaları getirildi. Sağlık Bakanlığı, bağlı kuruluşları ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, denetim görevlerini güçlendirecek.
Kamu İhale Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ve bağlı şirketlerin ürettiği tıbbi ürünlerin kamu kurumlarınca doğrudan alınması ve hızlı temin süreçleri kolaylaştırılıyor.
Optisyenler için yeni cezalar
Optisyenlik Kanunu’nda da düzenleme yapılarak, optisyenlerin kayıt tutma yükümlülükleri artırıldı ve ihlallerde ağır para cezaları ile meslekten men cezaları getirildi.
Bu kapsamlı teklif, sağlık sektöründe denetim, eğitim, organ bağışı, takip sistemleri ve kamu alımları gibi pek çok alanda düzenlemeler getirerek sistemin etkinliğini artırmayı hedefliyor. Kanun teklifinin TBMM’de görüşülmesi ve yasalaşması bekleniyor.
