Geçtiğimiz yıl Milli Piyango İdaresi’nin açtığı ihaleyi kazanan İtalyan Sisal SPA ve Demirören Holding ortaklığı ile kurulan Sisal Şans firması, milli piyango bayilerini kapatma kararı almıştı. Aradan geçen bu süreçte çalışmalarını tamamlayan firma, yeni sistemi uygulamaya koymaya hazırlanıyor. Ege Telgraf’a açıklamalarda bulunan İzmir Milli Piyango ve Șans Oyunlar Bayileri Esnaf Odası Başkanı Paşa Çakmak, yeni sistem hakkında bilgiler verdi, “Henüz hazır değiliz” dedi. 1 Ağustos itibariyle milli piyangonun şirket üzerinden çalışmaya başlayacağını söyleyen Çakmak, “Tüm Türkiye’de milli piyango bayileri kapatılacak. Biletler ve kazı kazanlar bayilerin ayağına kadar gelecek. Bir kazı kazandan 10 tane ikramiye çıkabilecek. Baktığımızda bu yenilikler güzel gibi geliyor ancak detaya indiğimizde bir takım sorunlarla karşılaşıyoruz. Keşke bu yenilikler özelleştirilmeden önce yapılsaydı da devletimiz bu kadar zarar etmeseydi. Piyangoda her gün internet üzerinden çekilişler yapılıyor. İddaaların yüzde 99’u da internet üzerinden oynanıyor. Bayilerimizin çekindiği ve açıkçası bir hayli korktuğu şey internetti. İnternette oynanan oyunlar da bizi bitirdi. Şimdi yeni sisteme göre akıllı cep telefonlarına bir barkot uygulaması yüklenecek. Bayiler kazanılmış ikramiyeleri bu barkot sistemi ile ödeyecek. Kazanılan para direkt hesaba aktarılacak, siparişler de online olarak verilecek. Artık her şey internet üzerinden yapılacağı için şubeler de olmayacak” dedi.

‘GELENEK YOK OLUYOR’

“Sisteme geçiş yapılacağı için sözleşmeler yapılmaya başlandı” diyerek sözlerini sürdüren Çakmak, “Şu anda Ege Bölgesi’nin hemen her yerinden gelen bayilerimizin işlemlerini yapıyoruz. Bizim üyemiz olmak zorunda da değiller. Sonuçta hepimiz meslektaşız. İşlemler bu ay sonuna kadar devam edecek. Elimizden geldiğince üyelerimizin yanında olacağız. Bu süreçte en büyük korkumuz istifaların çok olmasıydı, aklımıza gelen de başımıza geldi. Her 5 kişiden en az 1’i istifa ediyor. Bayilerimizin çoğu yaşlı olduğu için bazılarının akıllı cep telefonu yok, olanlar da sadece arama amaçlı kullanmayı biliyor. Bunun dışında artık bankaya para yatacağı için borcu olan esnafımız da böylelikle devre dışı kalmış oluyor. Aslında yenilik çok güzel bir şey ama ayak uydurabilirsen. Çoğu bayiimiz 60 yaş üstünde. Bunlar cep telefonundan nasıl sipariş verecekler? Teknoloji ileri ama bizler çok geride kaldık. Piyango yeni bir çağ atlıyor ama atlarken piyangocular düşüyor. Meclis’te bulunan hiç kimse bize sahip çıkmadı. Herkes esnafı yalnız bıraktı. Tek başımıza mücadele ettik çok yalnız kaldık. Bu sistem sebebiyle Türkiye'de 10 bin 600 bayi işsiz kalacak. Sistem kendine gelir belki ama bir anda o kadar bayiinin kapatılması, 1939 yılından beri süren bir geleneğin yok edilmesi anlamına geliyor” diye konuştu.

"BU İŞİ KALDIRACAK KAPASİTEDE ARKADAŞIMIZ AZ"

11 yıldır İzmir’de seyyar bayilik yaptığını söyleyen Mustafa Cihaoğlu, “Sistemi incelediğimizde beğeniyoruz ama birçok arkadaşımız bu sisteme ayak uydurmakta zorlanacaktır. Bazısı ellerindeki telefonu bile kullanamıyor. Sistem üzerinden işlem yapmakta problem yaşayabilir. Her şey çok yeni neler yaşayacağımızı ilerleyen süreçte göreceğiz” dedi. Yeni sistemi henüz kimsenin bilmediğini söyleyen İbrahim Güleç, “Korona virüsle mücadele sürecinde zaten işlerimiz durma noktasına gelmişti. Akabinde böyle büyük bir değişim yaşanması açıkçası bizi biraz endişelendiriyor. Sonuç olarak bu bizim işimiz, buradan kazandığımız para ile evimize ekmek götürüyoruz. Biraz daha vakit verilseydi daha iyi olurdu diye düşünüyorum. Sermaye sıkıntımız da çok büyük. Bankalar bir kere kara listeye aldığı zaman bundan kurtulmak çok zor. Bu sistemde de her işlem banka üzerinden yapılıyor” açıklamalarında bulundu. 15 yıldır piyango bayiliği yaptığını söyleyen Hüseyin Güleç, “Bir süre hasta olduğum için borçlarım birikti, şu anda icralığım. İcralık olduğum için banka üzerinden işlem yapamayacağım. Büyük bir ihtimalle mesleğimi bırakmak zorunda kalacağım” dedi. Odanın Eğitim Müdürlüğü’nü üstlenen 78 yaşındaki Lokman Altundiş de, şu açıklamaları yaptı: “Türkiye genelinde bu işi kaldıracak kapasitede olan arkadaşımız çok az. Önce bilgilendirmemiz lazımdı daha sonra bu işe girilmeliydi. Kredi kartı bu sistemde geçmiyor en büyük sorunlarımızdan biri de bu. Bayilerimizin yüzde 50’si bu şartlar altında bilet alamaz. Eskiden 500 tane sattığımızda 82 lira kazanıyorduk. Şimdi 120 tane sattığımızda 30 lira kazanacağız. Daha avantajlı ama nakit sıkıntısı yaşadığımız için bu hiçbir şey ifade etmiyor. Akıllı telefon kullanacaksın diyorlar. Benimki tuşlu telefon… Hadi telefonu aldım ama nasıl öğreneceğim. Bu saatten sonra başka bir iş de yapamam. Bizim sesimizi duysunlar, Bakanlık, milletvekilleri bize yardım etsin…”

BEĞENEN DE VAR

Sistemden beklentilerini anlatan bayi İsmail Kanık ise, “1982 yılından beri bu işi yapıyorum. Bu sistem diğer sisteme göre biraz daha iyi. 3 çeşit kazı kazanın olması biraz daha sürümü artırabilir. Ne kadar satarsak o kadar sipariş vereceğiz. Ben yeni sistemi beğendim ama yaşı bizden büyük olan arkadaşlarımız nasıl yapacak bilemiyoruz. Sermayemiz de az olduğu için kredi kartı üzerinden yapılırsa daha iyi olur” ifadelerini kullandı. Engel tanımayarak eşiyle birlikte uzun yıllardır piyango bayiliği yaptığını söyleyen İbrahim Kırat, “Karşıyaka’da 1912 No’lu bayiiyim. Yeni sistemi beğendim. Genç kesime hitap eden bir sistem olduğu için yaşı büyük piyangocular sıkıntı yaşayabilir. Yeni bir çağ doğuyor. Yıllardan beri beklenen bir şeydi. Umarım yaşanan tüm sorunlar çözülür bizler de gönül rahatlığı ile işimizi yapmayı sürdürürüz” diye konuştu. Yağmur Gülü / Özel Haber