Berna SEVER- EGE TELGRAF/ Şizofreni, bireyin gerçeklikle bağlantısının kesilmesiyle gerçekte var olmayan sesler, görüntüler veya duyular algılaması ve bu doğrultuda anormal davranışlar sergilemesiyle tanınan kronik bir hastalıktır. Tedavisi mümkün olan bu hastalıkta, erken teşhis ve sürekli tedavi büyük önem taşır. Şizofreni, erken teşhis ve sürekli tedavi ile yönetilebilen bir hastalıktır. Semptomların azaltılması ve hastaların kaliteli bir yaşam sürdürebilmesi için antipsikotik ilaçlar ve terapi büyük önem taşır. Sağlıklı beslenme ve destekleyici tedaviler, hastaların durumlarını iyileştirmede önemli rol oynar.
ŞİZOFRENİ NEDİR?
Şizofreni, etkilenen kişinin gerçeklikle bağlantısının belirli bir seviyede kesilmesiyle gerçekte var olmayan ses, görüntü veya duyuları algılaması; gerçek olmayan olgulara inanması ve bu doğrultuda anormal ve bazen tehlikeli davranışlar sergilemesiyle tanınan, kronik bir hastalıktır.
ŞİZOFRENİ TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Evet, şizofreni tedavi edilebilir. Antipsikotik ilaçlar, terapi (psikoterapi), destekleyici hizmetler ve rehabilitasyon programları tedavi yöntemleri arasında yer alır. Şizofreni hastalığı, semptomlar azaldığında bile ömür boyu tedavi gerektirir. İlaçla veya psikososyal terapi, bireyin durumu yönetmesine yardımcı olabilir.
ŞİZOFRENİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bir kişinin şizofren olduğunu anlamak, belirtilerin gözlemlenmesiyle mümkündür. Şizofreni hastalarında düzensiz motor hareketler ve davranışlar görülebilir. Çocuksu hareketler, ajitasyon, hedefe odaklanmakta zorlanma, gereksiz ve abartılı hareketler, talimatlara direnç gösterme, uygunsuz ve tuhaf duruş şekli gibi belirtiler bunlara örnek olarak verilebilir. Şizofreni atağı, belirtilerin net şekilde görüldüğü dönemdir ve kişi bu dönemde gerçeklik algısında kayıp yaşar, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede zorluk çeker ve sosyal ortamlardan uzaklaşabilir.
ŞİZOFRENİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Şizofreni, muayene ile tanısı konulan bir hastalıktır. Direkt şizofreni tanısı için yapılmış bir laboratuvar testi veya psikolojik test bulunmamaktadır. Bununla beraber, tanı sürecinde birçok psikolojik test, biyokimya tahlilleri veya görüntüleme çalışmaları yapılabilir. Tanı, uzmanların çocuğun gözlemi, gelişim testleri yapılması ve aileden alınan bilgilerle konur.
ŞİZOFRENİNİN NEDENLERİ
Şizofreniye neden olan faktörler arasında ailede şizofreni öyküsü olması, yetersiz beslenme veya beyin gelişimini etkileyebilecek toksinlere, virüslere maruz kalma gibi hamilelik ve doğum komplikasyonları ve genç yaşta psikoaktif veya psikotropik ilaçlar almak yer alır.
ŞİZOFRENİ TÜRLERİ
Şizofreni, farklı alt türlere ayrılır:
Paranoid Şizofreni: Geç ve yavaş başlar.
Hebefrenik (Disorganized) Şizofreni: Düşünce ve hareket bozuklukları baskındır.
Katatonik Şizofreni: Hareket bozuklukları baskındır.
Ayrışmamış Şizofreni: Şizofreni tanısı koyduracak belirtiler bulunur.
Şizofreni – Ardı Çökkünlük: Tanımlanmamış belirtiler içerir.
Kalıntı (Rezidüel) Şizofreni: Önceki ataklardan kalıntı belirtiler mevcuttur.
Basit Şizofreni: Hafif belirtilerle seyreder.
ŞİZOFRENİ HASTALARI TEHLİKELİ MİDİR?
Şizofreni hastaları genellikle tehlikeli değildir. Ancak, hastalığın bazı alt gruplarında zarar göreceğine dair sarsılmaz düşüncelere sahip hastalarda tehlikeli davranışlar görülebilir. Tedaviyle hastalardaki şiddet riski azalır.
ŞİZOFRENİ HASTALARINA NE İYİ GELİR?
Şizofreni hastalarına lifli sebzeler, tohumlar, fındık gibi kuruyemişler, bol meyve, kepekli ekmek, organik yumurta, organik balık ve Omega-3 yağ çeşitlerinin sıkça tüketilmesi önerilir. Bu besinler, koruyucu ve beyni geliştirici etki gösterir.
