Birleşmiş Milletler’in 2016’da aldığı karar doğrultusunda her yıl 30 Haziran, “Dünya Asteroit Günü” olarak anılıyor. Bu özel gün, olası asteroit çarpmalarına karşı kamuoyunu bilinçlendirmek ve önlemleri gündemde tutmak amacıyla belirlenmişti.
NASA’nın 2025 yılı Haziran ayı verilerine göre, bugüne dek Dünya’ya yakın asteroit kategorisinde toplam 38 bin 478 cisim tespit edildi. Bunlardan 873’ü 1 kilometreden büyük, 11 bin 294’ü ise en az 141 metre büyüklüğünde.
Son 365 gün içinde ise tam 162 asteroit, Dünya’nın çevresinden Ay’dan daha yakın bir mesafeden geçti. Uzay gözlemlerinin sayısı neredeyse 500 milyona ulaştı. NASA, haftada ortalama 30-50 yeni asteroidi keşfetmeye devam ediyor. Şu an için Dünya’ya yönelen büyük bir asteroid olmasa da uzmanlar, tehlikeli olabileceklerin sadece yüzde 40’ının tespit edilebildiğini hatırlatıyor.
"2024 YR4" Asteroidi Ay’a Çarpabilir
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), 17 Haziran 2025’te yaptığı açıklamada, 27 Aralık 2024’te Şili’de keşfedilen “2024 YR4” adlı asteroidin 2032 yılında Ay’a çarpma ihtimalinin yüzde 4,3 olduğunu bildirdi. Bu asteroit, 53-67 metre çapında ve Dünya’ya doğrudan çarpma riski düşük olarak değerlendiriliyor. Ancak bu ihtimal, asteroit Haziran 2028’de tekrar gözlemlenene kadar netlik kazanmayacak.
Asteroit Takibinde Yeni Teknolojiler ve Başarılar
ESA’nın mayıs ayında kullanıma sunduğu Flyeye teleskobu, asteroitleri daha hızlı ve hassas şekilde izleyerek erken uyarı sistemlerinin güçlenmesini sağlıyor. NASA’nın 2027’de fırlatmayı planladığı NEO Surveyor adlı kızılötesi teleskop ise 140 metreden büyük cisimleri erken tespit etmek için geliştiriliyor.
2022’de NASA’nın gerçekleştirdiği Çifte Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi (DART), bir asteroidin yörüngesini değiştirmeyi başardı. Bu tarihi başarı, olası bir çarpma tehdidine karşı önemli bir koruma yöntemi olarak görülüyor. ESA ise 2024 Ekim’de fırlatacağı Hera uzay aracıyla DART’ın hedeflediği asteroid sistemini yakından incelemeye devam edecek.
2025’in Parlak Asteroit Olayları
2025’in ilk aylarında da Dünya yakınında ilgi çekici asteroit hareketleri yaşandı. ABD’nin güneydoğusunda 26 Haziran’da atmosfere giren ve büyük bir patlama yapan asteroit parçası, bölgedeki binalarda sarsıntıya ve hasara yol açtı. NASA uzmanı Bill Cooke, patlamanın yaklaşık 20 ton TNT gücünde olduğunu belirtti.
Aralık 2024’te Van ve çevresinde yaklaşık 1 metre çapındaki bir asteroit atmosfere girerek gökyüzünde etkileyici bir ışık gösterisi yaptı. Ayrıca, 6 Mart’ta Dünya’ya 820 bin kilometre yaklaşan “2025 EW1” ve 21 Mayıs’ta 115 bin kilometre uzaklıktan geçen 37 metre çapındaki “2025 DT2” asteroitleri gök bilimciler tarafından yakından takip edildi.
(Sözcü)
