Kimi zaman bir kapı koluna, kimi zaman da başka bir insana dokunduğunuzda küçük ama rahatsız edici bir elektrik şokuyla irkiliyor musunuz? Günlük yaşamda sıkça karşılaşılan bu durum, aslında vücudumuzda biriken statik elektriğin aniden boşalmasından kaynaklanıyor. Özellikle kuru havalarda ve sentetik giysilerin tercih edildiği dönemlerde daha da sık görülen bu çarpılma hissi, fiziksel bir acıdan çok psikolojik bir huzursuzluk yaratabiliyor.
STATİK ELEKTRİK NEDİR VE NASIL OLUŞUR?
Statik elektrik, iki yüzey arasında sürtünme sonucu oluşan elektrik yükü dengesizliğidir. Örneğin yün kazak giydiğinizde veya halı üzerinde yürüdüğünüzde, vücudunuz çevresiyle elektron alışverişine girer. Bu elektronlar vücutta birikir ve metal bir yüzeye temas ettiğinizde ani bir boşalma yaşanır. İşte bu sırada küçük bir "çarpılma" hissedersiniz.
NENDEN DAHA ÇOK KIŞ AYLARINDA HİSSEDİLİYOR?
Soğuk ve kuru havalar statik elektriğin başlıca nedenlerinden biri. Evlerdeki ısıtıcılar havadaki nem oranını düşürdüğü için, elektrik yükleri daha kolay birikir. Bununla birlikte sentetik kumaşlar, plastik tabanlı ayakkabılar, halı kaplı zeminler ve elektronik cihazlarla uzun süreli temas da bu durumu artıran faktörler arasında yer alır.
VÜCUTTA ELEKTRİK NASIL DEPOLANIR?
İnsan vücudu, çevresiyle sürekli temas halindedir. Giysilerle, koltuklarla, zeminle... Tüm bu temaslar sırasında elektronlar vücuda girer ya da çıkar. Eğer temas edilen yüzeyler yalıtkan özellik taşıyorsa (örneğin plastik veya sentetik kumaş), bu elektronlar vücutta birikir. Metal gibi iletken bir maddeye dokunulduğunda ise bu birikim ani bir şekilde dışarı atılır ve çarpılma hissi yaşanır.
TEHLİKE Mİ, ZARARSIZ MI?
Statik elektrik çarpmaları genellikle zararsız ve çok kısa sürelidir. Ancak bazı hassas elektronik cihazlar için risk oluşturabilir. Örneğin bilgisayarın iç parçaları ya da mikro devreler, statik boşalma sonucu zarar görebilir. Ayrıca bu durumun sık tekrarlanması kişide stres, gerginlik ya da odaklanma problemi yaratabilir.
KAYNAK: HABERTÜRK
