Yaşanan pandemi nedeniyle bazı ürünlere üst üste yapılan zamlar gündemde… Bir market çalışanının bir ay içerisinde çektiği ürün etiketindeki fotoğraflar sosyal medyada geniş yer bulurken, yaşananlar vatandaşı da adeta canında bezdirdi. Fiyatı sabit tutulduğu halde gramajları düşürülen ürünler, vatandaşa göre yeni bir oyun. Ürün alırken tüketicinin fark edemeyeceği bu küçük değişikliği değerlendiren ve bu konuda şikâyetler oluştuğunu söyleyen Tüketici Hakları Federasyonu İzmir Şube Başkanı Cevdet Uçan, “Bazı ürünlerin fiyatının sabit kalması için bazı ürünlerin gramajı düşürülmüş. Üstüne üstlük ambalajlar aynı görünüyor. Ticaret Bakanlığı’nın yayınladığı fiyat etiketi adı altında yayınlanmış resmi bir yönetmelik var. Bu yönetmeliğe göre ürünü alırken üretim yeri, fiyatı, yerli olup olmadığı, gramajı ve pek çok özelliği yazılı. Dolayısıyla burada tüketiciye karşı gizli bir ayıp işleniyor. Tabii, dolayısıyla hem gizli ayıp hem de tüketiciyi aldatmak oluyor” ifadelerini kullandı.

‘DİKKAT EDİLMELİ’

Ürünlerde bulunan gramajların tüketicinin göremeyeceği puntolarda yazıldığının altını çizen Uçan, bu nedenle ürünlerdeki gramaj azalmasına dikkat edilemediğini söyledi. Uçan, “Bu gramajı hangi tüketici, zaten göremediği puntolu yazılardan görebilir ki? Tüketicinin dikkat ederse görebileceği şekilde yazıldığı için gözlerden kaçan bir zam aslında. Fiyat aynı kalsın diye gramaj düşürülüyor. Dolayısıyla bu tüketicinin aleyhine yaratılan bir durum. Tüketici bu ürünü alırken bunları incelemesi gerekir. Öyle şikayetler alıyoruz ki; bir ürünün raf fiyatıyla kasa fiyatının bile arasında fark olduğunu görüyoruz. Rafta ürün 5 lira 25 kuruş yazılı fakat kasaya gidince daha farklı fiyatla karşılaşabiliyoruz. Bu gibi durumların yaşanma sıklığı arttı. Burada görünen bu detaya tüketici çok dikkat etmeli. Satıcı “Önce X fiyatına alıyordum şimdi bu fiyata alıyorum, fabrika gramajını düşürmüş. Benim de satıcı olarak, köprü olarak tüketiciye ulaşmak için perakende sunduğum ürünün gelen gramajı bu, fiyatı bu olarak değerlendiriyorum” diyebilir. Üreticilerin yarattığı bir durum bu çünkü. Tüketicinin yapabileceği en önemli şey ürün alırken tüm detaylara iyice bakmak” dedi. Ürünlerin yalnızca gramajlarının değil aynı zamanda son kullanma tarihlerinin de tüketici için büyük problem yarattığını söyleyen Uçan, türlü türlü gıda satışı hilesinin varlığından söz etti. Etlerin yıkandığına, aynı zamanda bazı ürünlerin son kullanma tarihleri yaklaştığı için etiketlerinin değiştirildiğini ileri süren Uçan, “Bu anlamda üretim tarihi yaklaşmış ürünlere dikkat edilmeli. Son zamanlarda promosyona çıkarıyorlar. Son kullanma tarihine 10 gün kalmış ürünü promosyon olarak çıkarıyorlar. Hatta ve hatta ürünün son kullanma tarihi geçtiği halde yeniden etiket yapıştırmak suretiyle son kullanma tarihi uzatılarak tüketiciye yansıtılan ürünler dahi olduğunu gördük. Bu anlamda şikayetler aldık. Raf ile kasa arasında farkları şikayet eden tüketicilerimiz oldu. Burada görev daha ziyade bize düşüyor. Tüketici bilinçlenmeli. Almış olduğu ürünü artık eskiden olduğu gibi değil, daha dikkatli ve bilinçli olarak aldığında bu tür aldanmalarla karşı karşıya kalmayacağını düşünüyoruz. Ürün fiyatı belli, etiketinde gramajı yazıyor. Önceden aynı ürün örneğin 80 gr. ve 3 lira iken 70 grama düşürülmüş yine fiyat 3 lira olarak sunulmuş. Burada bir aldatmaca var. Gizli yapılan bir zam var aslında. Ekmek fiyatlarında da bunu zaman zaman gördük. Gramajı düşürülerek tüketiciye sunuluyor. Bu gibi şeyler tüketiciye sunulan hizmet veya ürünlerin şikayetini artırıyor. Elbette üretici zam yapılabilir ama aynı ürünü ben alıyorum. Bir önceki aldığımda 80 gr. olan ürünü 70 gr. olarak bana satıyorsunuz diyerek uyarabilir. Üzerine 50 kuruş koyup enflasyon ortada diyebilirsiniz. Ama yapılan tüketiciyi aldatmak ve gizli zamdır. Gerekli denetimler ve çözümleri bekliyor, konuyu takip ediyoruz” diye konuştu.

‘ALIM GÜCÜ DÜŞTÜ’

Gıdada yapılan hileler ve enflasyon artışını değerlendiren Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Uysal, “Enflasyon ortada. İşsiz kalanlar, ücretsiz izne çıkanlar ve kısmı çalışma ödeneği alanlar toplumda büyük bir kesime hitap ediyor. İnsanların pandemi nedeniyle yaşadıkları bu problemler ve işsizlik ev ekonomisine elbette yansıyor. Gıdada yapılan hileler gösteriyor ki vatandaşın alım gücü düştü” açıklamasında bulundu. Rana Beyza Öztürk / Özel Haber