Antalya’da düzenlenen 10. Uluslararası Katılımlı Akciğer Sağlığı Kongresi’nde konuşan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Kıyrık, Türkiye’de akciğer kanseri kaynaklı ölümlerin boyutuna dikkat çekti. Her yıl yaklaşık 50 bin kişiye akciğer kanseri tanısı konduğunu belirten Kıyrık, hastaların büyük çoğunluğunun geç evrede sağlık kuruluşlarına başvurduğunu söyledi.
Dr. Kıyrık, akciğer kanseri nedeniyle yılda ortalama 40 bin kişinin hayatını kaybettiğini ifade ederek bu rakamı Covid-19 ile kıyasladı. Pandemi sürecinde toplamda 100 bin civarında kişinin hayatını kaybettiğini anımsatan Kıyrık, “Akciğer kanseri nedeniyle her yıl 40 bin kayıp veriyoruz. Yani üç yılda kaybettiğimizi ancak Covid-19’da kaybettik. Bu tablo, hastalığın ne denli ciddi olduğunu açıkça ortaya koyuyor” dedi.
Sigara Sadece Başlangıç: Risk Faktörleri Çeşitleniyor
Akciğer kanserinin en önemli nedeninin sigara ve tütün ürünleri olduğunun altını çizen Kıyrık, hastaların yüzde 90’ının sigara içicisi olduğunu vurguladı. Ancak riskin yalnızca sigarayla sınırlı olmadığını dile getiren Kıyrık, elektronik sigara, nargile, puro ve pipo kullanımının da benzer tehditler taşıdığına işaret etti. Ayrıca bazı meslek gruplarında görülen toz ve kimyasal madde maruziyeti ile asbest gibi etkenlerin de riski artırdığını söyledi. Özellikle İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde köy yaşamına özgü tandırda yemek pişirme ya da fırında ekmek yapımı gibi geleneksel alışkanlıkların da kadınlar için önemli bir risk faktörü olduğuna dikkat çekti.
Tarama Önerisi: 50-80 Yaş Aralığına Özel Uyarı
Akciğer kanseri tanısının genellikle 50 ile 80 yaş arasında konulduğunu belirten Kıyrık, bu yaş grubundaki bireyler için düzenli tarama programlarının önemine vurgu yaptı. Uzun yıllar sigara içmiş kişilerin özellikle bu yaş aralığında mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini söyleyen Kıyrık, erken teşhisin hastalıktan kurtulma şansını artırdığını, geç evrelerde ise genç yaşta ölümlerin kaçınılmaz hale gelebildiğini ifade etti. Sağlık Bakanlığı’nın bu yönde çalışmalar yürüttüğünü de hatırlatan Kıyrık, vatandaşların sağlık kontrollerini araç bakımı kadar rutin hale getirmesi gerektiğini söyledi.
Sigaraya Başlama Yaşı Alarm Veriyor
Türkiye’de sigaraya başlama yaşının 11’e kadar düştüğünü söyleyen Kıyrık, bu durumun ilerleyen yıllarda akciğer kanseri riskini ciddi şekilde artırdığına dikkat çekti. Erken yaşta başlanan sigara kullanımının 30’lu yaşlarda kanserle sonuçlanabileceğini belirten Kıyrık, tüketilen sigara miktarının da belirleyici olduğunu ifade etti. Ailevi yatkınlığa da işaret eden Kıyrık, aynı ailede hem babanın hem de oğlun akciğer kanseriyle mücadele ettiğini gösteren örneklerin giderek arttığını ve bu tablonun son derece üzücü olduğunu dile getirdi.
