İREM BUSE KIRKKAYALI- EGE TELGRAF/ Ege ve Akdeniz kıyılarının doğal zenginliklerinden biri olan deniz börülcesi, tuzlu bataklıklarda yetişen ve benzersiz tadıyla Türk mutfağında özel bir yer edinen sağlıklı bir bitkidir.
ADI NEREDEN GELİYOR?
Deniz börülcesi, ismini hem yetiştiği doğal ortamdan hem de görünümünden alır. "Deniz" ifadesi, bu bitkinin genellikle tuzlu sularda, deniz kıyılarında ve tuzlu bataklıklarda yetişmesinden kaynaklanır. "Börülce" kelimesi ise baklagil ailesinden başka bir bitkiye işaret etse de, halk arasında deniz börülcesine yapısal ve görünüm benzerliği nedeniyle aynı ad verilmiştir. Bilimsel adı Salicornia europaea olan bu bitki, özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında doğal olarak yetişir ve tuzlu ortamlarda yaşayabilen nadir ot türlerinden biridir.
DENİZ BÖRÜLCESİ NASIL TÜKETİLİR?
Deniz börülcesinin sofralara taşınış şekilleri iki ana gruba ayrılır: zeytinyağlı ve yoğurtlu. Klasik mezeler arasında yer alan zeytinyağlı, sarımsak ve limonun ferahlatıcı aromasıyla hazırlanan versiyonu, özellikle yaz sofralarının vazgeçilmezi olur. Yoğurtlu hali ise daha kremamsı ve hafif ekşi bir tat sunar.
KLASİK ZEYTİNYAĞLI DENİZ BÖRÜLCESİ TARİFİ
Deniz börülcesi hazırlamanın püf noktalarından biri, bitkinin doğru şekilde temizlenip haşlanmasıdır. Öncelikle bol suyla birkaç kez yıkanmalı; çünkü içinde kum ve küçük taşlar bulunabilir. Ardından kaynayan suya atılarak yaklaşık 8-10 dakika haşlanır ve hemen soğuk suya alınarak renginin canlı kalması sağlanır. Haşlanan börülcenin lifleri dikkatle sıyrılır, geriye kalan etli saplar limon suyu, rendelenmiş sarımsak ve zeytinyağıyla hazırlanan sosla buluşturulur. İsteğe bağlı olarak nar ekşisi veya pul biber de eklenebilir.
YOĞURTLU DENİZ BÖRÜLCESİ NASIL YAPILIR?
Yoğurtlu versiyonda ise haşlanıp ayıklanmış deniz börülcesi, süzme yoğurt, ezilmiş sarımsak ve bir tutam tuz ile karıştırılır. Üzerine zeytinyağında hafifçe kızdırılmış pul biber gezdirilerek servis edilir. Bu tarif, klasik zeytinyağlıdan daha yumuşak ve kremamsı bir lezzet arayanlar için ideal.
PÜF NOKTALARI VE MEVSİMİ
Deniz börülcesi fazla haşlandığında yumuşayarak lapa olabilir, bu yüzden haşlama süresine dikkat etmek gerekir. Ayrıca, içindeki sert kılçığın tamamen çıkarılması, lezzet açısından önemlidir. Deniz börülcesi mevsimi genellikle ilkbahar sonu ile yaz başı arasındadır ve bu dönemlerde taze olarak pazarlarda bulunabilir.
