Yaklaşık sekiz milyar ışık yılı uzaklıktaki bu “baykuş yüzü”, uzayın derinliklerinden Dünya’ya ulaşan donmuş bir kozmik anı. Ancak bu etkileyici görüntü, bir illüzyon değil; iki nadir halka galaksinin doğrudan çarpışmasıyla oluşmuş eşsiz bir yapı. Bilim insanları bu yapıya “Kozmik Baykuş” adını verdi.
Nadir çift halka galaksilerinin çarpışması
Her biri yaklaşık 26.000 ışık yılı çapında olan iki halka galaksi, önden çarpışarak nadir bir çift halka şekli oluşturdu. Bu çarpışmanın sonucu olarak, galaksilerin merkezlerinden dışa doğru yayılan şok dalgaları gazları iterek belirgin dairesel halkaların oluşmasına sebep oldu.
Baykuş yüzünün anatomisi
Galaksilerin yoğun çekirdekleri, baykuşun gözlerini andırırken, ortadaki mavimsi yıldız oluşum bölgesi ise baykuşun gagası olarak dikkat çekiyor.
Aktif galaktik çekirdekler ve süper kütleli kara delikler
Bu eşsiz sistemde her iki galaksinin merkezinde aktif galaktik çekirdekler (AGN) bulunuyor; yani her biri süper kütleli kara deliklere ev sahipliği yapıyor. Sistemin toplam kütlesi yaklaşık 320 milyar Güneş kütlesine eşdeğerken, kara deliklerin kütleleri sırasıyla 67 ve 26 milyon Güneş kütlesi.
Radyo jeti ve yeni yıldızların doğuşu
Sistemin sol “gözünden” yayılan radyo jeti, çarpışma bölgesinden merkeze doğru uzanıyor. Araştırmacılar, bu jetin çevrede yeni şok dalgaları yaratarak yoğun yıldız oluşumlarını tetiklediğini düşünüyor.
Galaktik evrimde benzersiz bir laboratuvar
Çift halka yapısı, aktif kara delikler, radyo jetleri ve yıldız patlamaları gibi eşzamanlı olaylar, galaksilerin evrim sürecine dair birçok önemli unsuru tek bir sistemde bir araya getiriyor ve araştırmacılara eşsiz bir gözlem fırsatı sunuyor.
(Sözcü)
