Yapay zekanın hızla gelişen ve hayatımızın pek çok alanına entegre olmaya başladığı günümüzde, özellikle hukuk dünyasında bu teknolojinin nasıl kullanılacağına dair tartışmalar devam ediyor. Yapay zekanın, hukuk süreçlerinde bazı işleri daha hızlı ve hatasız yapabilmesi, avukatlara olan ihtiyacın azalmasına yol açabilirken, mahkeme aşamasındaki bazı işlemlerin ise kolaylaşacağı öne sürülüyor. Ancak uzmanlar, yapay zekanın hakim ve savcıların yerine geçmeyeceğini belirtiyor.
Yapay Zeka Yargı Süreçlerinde Destekleyici Bir Araç Olacak
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çetin Elmas, yapay zekanın hukuk alanına etkisini değerlendirdi. Elmas, bu teknolojinin sağlık, otomotiv, ticaret ve yargı gibi birçok sektörde etkin olduğunu vurguladı. Ancak hukukta, yapay zekanın karar verici değil, sadece destekleyici bir rol üstlenebileceğini ifade etti. Yapay zekanın, hakimlik ve savcılık gibi mesleklerde yerini almasının mümkün olmadığını belirten Elmas, insan özelliklerini barındırmayan bir yapay zekanın yargı kararlarında yer alamayacağını söyledi. İnsanlar gibi empati, merhamet ya da sevgi gibi duygusal reaksiyonları taklit edemeyen yapay zekanın, yargılamada önemli bir unsur olan "kanaat" ve "vicdan" gibi faktörleri dikkate almasının mümkün olmadığını belirtti.
Hukukta Yapay Zeka Destekli Devrim
Prof. Dr. Elmas, yapay zekanın hukuki süreçlerde avukatların işlerini kolaylaştırabileceğini, ancak avukatların yerini almasının zor olduğunu vurguladı. Elmas’a göre, yapay zeka, avukatların rutin hale gelen işlerini hızlandırarak, daha fazla stratejik düşünme ve analiz yapmalarına olanak tanıyacak. Özellikle belgelerin, sözleşmelerin ve emsal kararların hızlı bir şekilde taranması, hataların azalması ve hukuki süreçlerin hızlanması sağlanacak. Bu gelişmeler, avukatların iş yükünü hafifletse de nihai kararın insan tarafından verilmesi gerektiği düşüncesi hâlâ geçerliliğini koruyor.
Hukuki Sorunlar ve Etik Sorular
Yapay zekanın hukuk alanında daha fazla kullanılması, bazı etik ve hukuki soruları da beraberinde getiriyor. Elmas, yapay zekanın yaratıcılık gibi insan özelliği taşıyan işlerde etkili olamayacağını belirtti. Örneğin, bir yapay zekaya şiir yazdırmak ya da bir resim yaptırmak, özgün eserler ortaya çıkarmasına olanak tanıyabilir. Ancak bu tür eserlerin fikri mülkiyet hakkı kime ait olacak? Yapay zekanın, yarattığı bir eserin sahibi olabilmesi veya mal mülk edinmesi mümkün mü? Bu gibi soruların, teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha fazla gündeme geleceği öngörülüyor.
Yapay Zeka ve Hukukçuların Geleceği
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yapay zekanın hukuk alanındaki etkilerini de ele aldı. Kırık, yapay zekanın hukuk bürolarında sözleşme inceleme, tıbbi rapor analizi ve finansal raporlamalar gibi rutin işleri daha hızlı ve hatasız bir şekilde yapabileceğini belirtti. Avukatların, bu tür işlemleri daha kısa sürede halledebileceğini ve hukuki strateji oluşturma aşamasına daha fazla odaklanabileceklerini ifade etti.
Bununla birlikte, Kırık, yaratıcı ve empati gerektiren alanlarda yapay zekanın hâlâ yetersiz olduğunu vurguladı. Hukukçuların, sadece bilgiye dayalı kararlar vermekle kalmayıp aynı zamanda insan faktörünü de göz önünde bulundurdukları için, yapay zekanın bu mesleklerin yerini alması mümkün değil. Hukukçuların, toplumdaki etik değerleri ve duygusal zeka unsurlarını dikkate alarak karar verdikleri bir ortamda, yapay zekanın yalnızca destekleyici bir araç olarak kalacağı ifade ediliyor.
Hukukta Dijital Dönüşüm: Yapay Zeka ile Veri Analizi
Yapay zekanın hukuk dünyasında sağlayacağı en büyük kolaylıklardan biri de veri analizi konusunda olacak. Yapay zeka tabanlı araçlar, büyük veri setlerini saniyeler içinde tarayarak, emsal kararları ve önemli belgeleri hızlı bir şekilde bulabiliyor. Bu, avukatların daha sağlam argümanlar geliştirmelerini sağlıyor. Ayrıca, dijital delil incelemesi gibi alanlarda da yapay zeka, büyük veri kümelerini analiz ederek mahkemelere daha objektif ve güvenilir raporlar sunabiliyor.
