Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve El Hijyeni Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Bekir Tunca, 5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü kapsamında yaptığı açıklamada, el yıkamanın yalnızca bireysel sağlığı değil, küresel salgınların kontrolünü de etkileyen hayati bir alışkanlık olduğunu vurguladı. Tunca, “Unutmayalım ki, basit bir el yıkama alışkanlığı, bireysel sağlıktan küresel salgınların kontrolüne kadar pek çok alanda hayat kurtarır” ifadeleriyle el hijyeninin önemine dikkat çekti.
Dr. Tunca, ellerin gün boyunca en çok temas edilen organlar olduğuna ve enfeksiyonların genellikle temas yoluyla bulaştığına dikkat çekerek, doğru el hijyeninin; grip, ishal, hepatit A gibi hastalıkların yayılmasını engellemede kritik rol oynadığını belirtti. Özellikle solunum yolu enfeksiyonlarında, hapşırma ya da öksürme yoluyla elde biriken mikropların, tokalaşma veya ortak eşya kullanımı gibi yollarla başkalarına kolayca geçebildiğini ifade eden Tunca, el yıkamanın bu bulaş zincirini kırdığını söyledi.
El Yıkama Ne Zaman Gerekir?
Günlük yaşamda birçok farklı temas sonrası ellerin yıkanması gerektiğine işaret eden Tunca, yemeklerden önce ve sonra, tuvalet sonrası, toplu taşıma kullanımı ardından, hasta bireylerin bakımını yaptıktan sonra ve evcil hayvanlarla temastan sonra el yıkamanın ihmal edilmemesi gerektiğini kaydetti. Bu basit ama etkili alışkanlığın, bireysel koruma sağlamanın ötesinde toplumsal sağlığın korunmasında da temel bir savunma hattı oluşturduğunu dile getirdi.
Doğru El Yıkama Teknikleri Hayat Kurtarır
Tunca, etkili bir el yıkama uygulamasının en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yapılması gerektiğini belirtti. El sırtı, parmak araları ve tırnak uçları gibi bölgelerin çoğu zaman ihmal edildiğini vurgulayan Tunca, el yıkamanın bu alanlara özellikle dikkat edilerek tamamlanması gerektiğini ifade etti. Sabunun hem mekanik hem de kimyasal temizlik sağladığını söyleyen uzman, görünür kirlilik durumlarında sabun ve su kullanımının şart olduğunu aktardı.
Dezenfektanlar Sabunun Yerini Tutamaz
El dezenfektanlarının pratik kullanım nedeniyle tercih edildiğini ancak her durumda yeterli koruma sağlayamayabileceğini belirten Tunca, su ve sabunun mümkün olduğu her yerde tercih edilmesi gerektiğini söyledi. Dezenfektanların, yalnızca suya erişimin olmadığı toplu taşıma gibi durumlarda kullanılması gerektiğini hatırlattı. Ayrıca, dezenfektanların sık kullanımında cilt kuruluğu ve tahriş gibi yan etkiler görülebileceğini de ekledi.
El Hijyeni Toplumsal Bir Sorumluluk
Dr. Öğr. Üyesi Bekir Tunca, 5 Mayıs El Hijyeni Günü’nün bu konudaki farkındalığı artırmak açısından önemli bir fırsat olduğuna işaret etti. El hijyeninin yalnızca kişisel bir temizlik rutini değil, aynı zamanda toplum sağlığını koruyan bir sorumluluk olduğuna dikkat çeken Tunca, bu alışkanlığın küçük yaşlardan itibaren çocuklara kazandırılması gerektiğini belirtti. Sağlıklı nesillerin yetişmesi için temel adımlardan biri olan el yıkamanın, herkesin gündelik yaşamında öncelik vermesi gereken bir davranış olduğunu vurguladı.