Prof. Dr. Tosun açıkladı: İYİ Parti’nin geleceği...

Yağmur DAŞTAN-EGE TELGRAF-İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in ‘Dayatmaya boyun eğmeyeceğiz’ diyerek 6’lı Masa hakkında yaptığı açıklamalar siyasette tartışmaların fitilini ateşledi. Akşener, “Ne noter masasında ne de kumar masasında oluruz” diyerek CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun olası adaylığına karşı çıkarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ı adaylık noktasında göreve çağırdı. Akşener’in açıklamalarının ardından politikada atılacak adımlar merak edilirken konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun dikkatleri çekecek açıklamalarda bulundu. Ulusal bir televizyon kanalının canlı yayınına katılan Tosun, öncelikle Akşener’in açıklamalarını değerlendirdi. Tosun, “Aslında böyle bir kriz, hatta siyasal bir depremle sonuçlanma olasılığı vardı. Çünkü sürekli olarak gerek Sayın Akşener gerekse parti üst yönetimi ‘ Kazanacak aday’ üzerinden sürecin yönetilmesi taraftarıydı. Fakat kazanacak aday ile sınırlı mıydı teşkilatın talebi... Onun ötesinde özellikle İYİ Parti tarafının sayın Kılıçdaroğlu’nun olası adaylığına karşı koymuş oldukları bir rezerv vardı. Bu rezerv, siyasal değer ve ideolojik farklılıklar nedeniyle bir rezervdi. Kanımca bu rezerv, sürekli olarak ‘Kazanacak aday’ şeklinde meşrulaştırıldı. Bugün gelinen noktada Sayın Akşener yapmış olduğu tercih ile evet, tutarlı. Parti tabanı, teşkilatı ve üst yönetimin talepleriyle tutarlı bir davranış sergilemiş oldu. Aynı zamanda ciddi anlamda İYİ Parti’nin geleceği ve kendi geleceği anlamında da risk almış oldu. Tabii ki liderler siyasatte risk almalı ama bunun karşılık bulacağı sosyoloji de olması lazım. İYİ Parti için önümüzdeki süreçte en fazla zorlayıcı dinamiklerden biri kendi parti içi tabanı olacaktır. Çünkü kendi seçmen tabanı içinde sadece MHP’den devralınan, sadece milliyetçi hassasiyetleri yüksek seçmen değil; aynı zamanda batılı, kentli, libreal seküler seçmen kitlesi de var. Dolayısıyla bu seçmen kitlesinin sayın Kılıçdaroğlu’nun adaylığına olumsuz bakması söz konusu değildi. Daha ziyade milliyetçi hassasiyetlerin taleplerini dikkate alarak Akşener böyle bir karar vermiş oldu” dedi. ‘RİSKLERİ GÖRECEK KADAR TECRÜBELİLER’ Akşener’in adaylığının söz konusu olup olmayacağının sorulması üzerine Tosun, “Sayın Akşener’in aday olup olmayacağını kendisi kadar tabandan ve teşkilattan gelen talepler de belirler. Ancak İmamoğlu ve Yavaş’a seslenmesi kendisinin bir aday olarak öne çıkmak istemediği şeklinde okunabilir. Öteki taraftan aday olarak seçim yarışına girmesi durumunda ne kadar başarılı olabileceğini bilecek kadar siyasal tecrübeye sahip. Dolayısıyla Akşener açıklamalarıyla ciddi politik risk almıştır. Bu riskin sonucunda sürecin yönetilmesi halinde parti Türkiye siyasetinde tam anlamıyla kurumsallaşacak ama bu süreç yönetilmediği takdirde parti tabanında da kopmalar yaşanabilir. Sayın Akşener aday olmaktan ziyade ya Ekrem Bey ya da Mansur Bey’in üzerinde duruyor. Fakat her iki aktöründe CHP üyesi olarak CHP gibi her dört seçmenden birinin oyunu alan partinin dışında aday olmaları durumunda seçilme risklerinin çok yüksek olduğunu bilecek kadar da siyasal tecrübeye sahipler” ifadelerini kullandı. “İmamoğlu ve Yavaş’tan herhangi bir açıklama gelir mi?” sorusuna da yanıt veren Prof. Dr. Tosun, şunları söyledi: “Yok. Sayın İmamoğlu’nun yapmış olduğu açıklamanın farklı bir yönde gelişmesi mümkün değil. İmamoğlu defalarca parti sadakatini vurgulamış ve ispat etmiş aktör. Aynı zamanda böyle bir olası adaylık durumunda siyasal kariyerine nokta koyması da yüksek. Böyle bir riski İmamoğlu’nun alacağını düşünmüyorum. Yaşının da genç olması nedeniyle önü bir şekilde açık bir aktör. Yavaş örneğinde ise ‘Liderimizin arkasındayız’ demişti. Son birkaç günde ‘Ortak aday konusunda uzlaşı olursa olabilirim’ demişti ama Yavaş da mevcut oy dengesini dikkate alarak böyle bir adaylıkta başarı şansının az olacağını biliyordur. Ben Yavaş’ın da bu çağrıya olumlu yanıt vermelerinin düşük olduğunu görüyorum.” CUMHUR İTTİFAKI’NI NASIL ETKİLER? Söz konusu açıklamaların Cumhur İttifakı’na yansımalarını da değerlendiren Tosun, “Cumhur İttifakı’’nın kuruluşundan bugüne liderlerinin söylem birliği ve iş birliğini ele aldığımızda kendi çizgilerinde süreci sorunsuz yönetiyorlar. Burada Cumhur İttifakı’nın tabanını oluşturan partilerin oy çizgilerinde bir geçiş olabilir mi? Olduğu takdirde, özellikle İYİ Parti’den böyle bir geçiş olabilirse, tepki oyları Cumhur İttifakı’na yönelirse birinci turda Cumhur İttifakı’nın adayı avantajlı durumda. 2 ila 2,5 aylık süreçte 5’li Masa’nın performansı seçim sonucunu tayin edecek. İYİ Parti ise önümüzdeki süreci yönetemediği, kazanacak adayı bulamadıkları takdirde bir aday göstermeleri ve bu adayın birinci turda elenmesi aynı zamanda parlamentodaki sandalye dağılımda Millet İttifakı’nın getireceği katkıya göre daha az vekil kazanabilir. Dolayısıyla aritmetik anlamda bakıldığında önümüzdeki süreç çok iyi yönetilmediği takdirde risklerle dolu bir gelecek İYİ Parti’yi bekliyor” dedi. ‘MHP VE İYİ PARTİ BİRLİKTELİĞİ OLASI’ Son olarak, ‘İYİ Parti- AK Parti kualisyonu olabilir mi?’ sorusunu da yanıtlayan Tosun, “Bunu kualisyon olarak düşünmemek bence daha doğru. Onun yerine başka bir alternatiften söz edebiliriz. Sayın Akşener’in ve parti üst yönetiminin Millet İttifakı’ndan çekilme kararının ardında parti içinde MHP’den gelen aktörler belirleyici oldu ise kısa vadede değil ama orta vadede milliyeçi sağdan MHP ve İYİ Parti’nin önce iş birliği sonra da birleşmesi gibi, tabii Sayın Bahçeli sonrası olabilir bu, bu süreçte bence ne bir birleşme ne de AK Parti-MHP birlikteliği gibi bir durum görünmüyor. Çünkü bu sürecin ardında yatan dinamikleri görmek gerek, o zaman daha sağlıklı konuşabilir” diye konuştu. Başka bir sol partinin İYİ Parti’nin ardından 5 kişi kalan masaya dahil olup olmayacağının sorulmasına ise Tosun, şu yanıtı verdi: “Türkiye İşçi Partisi ya da HDP’yi kastediyorsanız böyle bir eklentinin olacağını tahmin etmiyorum. Onun dışında Memleket Partisi kalıyor. Onların da Zafer Partisi ile hareket etme açıklamaları vardı. Önümüzdeki süreçte izlenmesi gereken durum, Memleket Partisi, Zafer Partisi ve İYİ Parti birlikteliğine dayalı bir durum gelişir mi? Onun dışında ben kısa vadede AK Parti ve İYİ Parti yakınlaşmasını zor görüyorum. Orta vadede ise MHP ve İYİ Parti birlikteliği olasılıklar dahilinde.”