Kalp krizi, toplumda ani ve beklenmedik bir sağlık sorunu olarak bilinse de, birçok vakada önceden bazı belirtilerle kendini hissettirebilir. Özellikle risk grubunda yer alan kişilerin bu belirtileri göz ardı etmemesi hayatî önem taşır.
KALP KRİZİ NASIL GERÇEKLEŞİR?
Kalp krizi (tıbbi adıyla miyokard enfarktüsü), kalp kasının kan ve oksijen akışının azalması veya tamamen kesilmesi sonucu hasar görmesiyle oluşur. Bu durum genellikle koroner arterlerin iç yüzeyinde biriken plaklar nedeniyle meydana gelen tıkanıklıklarla ilgilidir.
KALP KRİZİNİN BAŞLICA NEDENLERİ
Kalp krizine neden olan etkenlerin başında, damar tıkanıklığına yol açan yağ ve kolesterol birikintileri gelir. Diğer yaygın nedenler şunlardır:
Yüksek tansiyon
Kolesterol yüksekliği
Diyabet
Obezite
Sigara ve tütün ürünleri
Stres ve hareketsiz yaşam
Genetik yatkınlık
Sağlıksız beslenme
Elektrolit dengesizlikleri
Hipoksi (oksijen azlığı)
KALP KRİZİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
1. GÖĞÜS AĞRISI
Sıkışma, baskı veya yanma hissi şeklinde hissedilen göğüs ağrısı, en yaygın belirtilerden biridir. Ağrı birkaç dakika sürebilir ve zaman zaman tekrar edebilir.
2. SOĞUK TERLEME
Egzersiz yapmadan veya ortam sıcaklığına bağlı olmaksızın ortaya çıkan aşırı terleme, kalp sorunlarının habercisi olabilir.
3. HALSİZLİK VE YORGUNLUK
Özellikle kadınlarda, krizden haftalar önce başlayan açıklanamayan yorgunluk şikayetleri görülebilir.
4. YANSIYAN AĞRILAR
Göğüste başlayan ağrılar; sol kol, omuz, sırt, boyun, çene hatta karın altı gibi bölgelere yayılabilir.
5. NEFES DARLIĞI
Kalbin kan pompalama gücündeki düşüş, akciğerleri etkileyerek nefes darlığına yol açar.
6. ÇARPINTI VE DÜZENSİZ KALP ATIŞLARI
Göğüs veya boyunda hissedilen düzensiz kalp atışları, kalbin zorlandığını gösterebilir.
7. ÖKSÜRÜK
Devam eden ve kanlı olabilen öksürük, kalp kaynaklı akciğer problemlerinin işareti olabilir.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Kalp krizi riski yüksek olan bireyler genellikle şu özellikleri taşır:
45 yaş üstü erkekler, 55 yaş üstü kadınlar
Ailede kalp hastalığı öyküsü
Sigara, nargile ve uyuşturucu kullanımı
Hipertansiyon, diyabet, kolesterol yüksekliği
Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı
Stresli yaşam ve kötü beslenme alışkanlıkları
Otoimmün hastalıklar ve preeklampsi öyküsü
KALP KRİZİ ANINDA NE YAPILMALI?
Kalp krizi şüphesi taşıyan bir durumda dakikalarla yarışılır. Yapılması gerekenler:
Hemen 112’yi arayın
Yalnızsanız yakınlarınıza haber verin
Rahat nefes alacak şekilde kıyafetlerinizi gevşetin
Kesinlikle merdiven çıkmak, araç kullanmak gibi efor gerektiren hareketlerden kaçının
Pencere açarak oksijen girişini artırın
İlkyardım eğitimi olmayan kişiler müdahale etmemelidir
