2022’ye girerken yapılan zamlar ve hemen ardından gelen büyük kesintilerle birlikte enerji, Türkiye’nin gündemi oldu. Ramazan ayı yaklaşırken yüzde 127’ye ulaşan zamlar uzmanlara göre enerjiden faydalanmanın bedelini yurttaşlar için ödenemez hale getirdi. Sosyal medyada ve bazı gazetelerde gündeme gelen konuyla ilgili TMMOB İzmir Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Özgür Tamer’i konuşturduk. Tamer, enerji zamları, Rusya- Ukrayna savaşının yansımaları, evlere alınan gaz lambaları, bir tiyatro sahnesinin elektriklerinin kesilmesi ve sanal para madenciliğinin kullandığı enerjiye dair sorularımızı yanıtladı. ‘HER ÜRÜNE YANSIR’ Olası zammın enflasyona etki edeceğini ifade eden TMMOB İzmir Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Özgür Tamer, “Piyasalar bir süredir zam beklentisinde. Ne kadar olacağına dair bir şey söyleyemiyoruz. Yüzde 20 deniyor fakat enerji miktarlarının artışına bağlı bir seyrin hakim olacağı düşünülüyor. Savaşın etkisi elbette var. Telaffuz ediliyor ama enerji öyle bir şey ki halkın tükettiği gıdadan tutun, beyaz eşya ve tüm kalemlerin girdisini enerji oluşturuyor. Enflasyona tabi malzemelerin üzerinde doğrudan bir etkisi var. Enerji fiyatlarında artışı bilemiyoruz fakat zam gerçekleştirdikten sonra enflasyona yapacağı etki ortada. Günlük yaşantıyı etkileyecektir” dedi. ‘SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ’ Vatandaşın önceki dönemlerde kullanılan gaz lambası ve mum tedarik ettiğine yönelik duyumlar ise ciddi anlamda ekonomi süreçlerini tedirgin eden bir başlık olarak karşımıza çıkıyor. Bir süre sonra faturasını ödeyemeyen vatandaşın elektrik kesintilerinin ise sayıca artacağı öngörülüyor. Tamer, “Gaz lambasının aydınlatma amacıyla kullanılması bir konfor sağlamaz. Ayrıca bir de yakıt ihtiyacı var. Bazı ailelerin yoksullluk yardımından yararlanarak elektrik faturalarının ödendiğini biliyoruz. Fakat kaç aile ne kadar yararlanabiliyor elbette net bir bilgi yok. Yararlanamayan ailelerin bu şartlarda yaşamlarını kötü etkileyebilir” dedi. Sürdürülebilir enerji kaynaklarının kullanılması günümüzde ciddi anlamda elzem. Paneller yurt dışından geliyor. Biz montaj yapıyoruz. Mevcut durum itibariyle insanların kolay kolay kullanacağı bir sistem olmaktan çıktı. Panel kurulumunda belli miktarı devlet karşılayabilir. Fakat döviz kurları yüksekken vatandaş böyle bir işe girişmez” açıklamalarında bulundu. MADENCİLİK VE ENERJİ Diğer yandan elektrik kullanımı ülkenin olmazsa olmazı. Özellikle sanal para birimleriyle birlikte madencilik yapılıyor ve ciddi bir elektrik kullanımı gerçekleştiriliyor. Bu anlamda sorularımı yanıtlayan Tamer, “Biz bu duruma enerji yoksulluğu diyoruz. İnsanların elinin altında enerjiyi kullanabileceği donanım var fakat maddi nedenlerle bu enerjiyi kullanamamaları günümüz hayat şartlarında yaşamı imkansız hale getirebilecek bir şey. Hatta bu duruma dek çözüm üretilmemiş bir konu. Kripto para modern dünyada karşımıza çıksa da madencilik başka bir konu. Madencilik, enerjinin yüksek kaybına neden olmakta. Türkiye’de yapılıyor fakat kaynaklarımızın verimsiz kullanımı olarak değerlendiriyorum” diye konuştu. ‘VATANDAŞ İÇİN ZOR GÜNLER’ Son olarak enflasyonun durdurulamaz bir noktaya geldiğini ve savaşın etkilerinin hissedildiğini ifade eden ekonomist Uğur Civelek, “Anormal bir zam yapıldı. Elektrik fiyatlarına zam üstüne zam geldi. Kapalı kutu dışarı haber sızmıyor. Maliyeti ne? Tüm ürünlere yansıyacak zamlardır enerji zamları. Bir yanda savaş ve doğalgaz ithalatımız var. Zamanında yapılması gereken hesapları ve zamları yapmadılar, işin içinden nasıl çıkılacak? Vatandaş için zor günler geliyor” dedi. Rana Beyza ÖZTÜRK/Özel Haber