Payanda Nedir? Payanda Çeşitleri Nelerdir?

Payanda, Farsçadan gelen bir kelime olan ve bir nesne ya da cismi güçlendirmek amacıyla destek olan nesneye denir. Düşey bir taşıyıcı olarak bilinen payanda, binya ya da tekneyi daha dengeli bir şekilde tutmak amacının yanı sıra devrilmesini, kaymasını ya da çökmesini engellemek amacıyla kullanılan beton ya da ahşap olarak tasarlanarak kullanılan bir cisimdir. Aynı zaman da mobilya sektöründe de kullanılan payanda modelleri de bulunmaktadır. Payanda geçmiş dönemdeki Türk mimarisinde ahşap olarak kullanılan en aktif malzeme olarak bilinmektedir. Payanda modelleri aynı zaman da tamir ve bakım amacıyla karaya getirilen teknelerin alabora olmamaları amacıyla kullanılmaktadır.

Payanda Ne Demek?

Çatı ya da kubbe ağırlığındaki merkezlerin ana duvarlara transfer etmek için dayanma, tutma ya da devrilmesini önlemek amacıyla kullanılan ürüne payanda denir. Bu payanda modelleri genellikle büyük ölçekli çatı olan alanlarda aktif olarak kullanılmaktadır. Son dönemlerde birden fazla katlı binaların süslemeleri amacıyla da kullanılan payandaların, farklı modelleri ve türleri bulunur.

Payanda Çeşitleri Nelerdir?

Cumba Payandası Ahşap payanda türleri genellikle Eski Türk mimarilerinde zemin katların üst kısımlarında yer alan bölmeleri desteklemek amacıyla farklı tasarımlarla kullanılan üründür. İki parça halinde üretilen bu payandaların iç kısımları boşaltılarak daha sonra kullanılacak bölgede birleştirilir. Günümüzde ise bu yönteme verilen isim ise payanda kalıp modeli olarak bilinmektedir. Payandalar ayrıca çatı kısımlarında bulunan saçakların ya da konsolların yüklerini taşıması amacıyla çapraz şekilde montaj edilerek kullanılır. Yük taşıması amacıyla kullanılan bu payandalar aynı zaman da estetik ve oldukça dikkat çekici tasarımlarıyla binaların dış kısımlarının süslenmesi amacıyla da kullanılmaktadır. Teknolojinin gelişmesinin ardından payanda modelleri artık günümüzde EPS strafor tarzında farklı tasarımlar halinde üretilmektedir. Payanda söve özellikleri ise oldukça hafif malzeme oldukları için ek yük gerektirmeden dekoratif amacıyla mantolama uygulaması sırasında dış cephelerde aktif olarak kullanılır. Uçan payanda Payanda çeşitleri arasında yer alan uçan payanda, gotik mimarinin ortaya çıkardığı bir modeldir. Devrilmeyi engellemesi amacıyla üretilen bu payanda modeli gotik akımının en önemli yenilikleri arasında yer almaktadır. Uçan payanda genellikle çatı kısımlarında bulunan ağırlıkların ana duvarlar üzerinde taşıyıcı yükü hafifletmek ve eşit şekilde bölerek yükü alan bir modeldir. Osmanlı mimarisinde de kubbe ya da kemerlerin yoğun olarak kullanılması nedeniyle uçan payanda modelleri aktif olarak kullanılmıştır. Ancak günümüzde en fazla kullanılan payanda modelleri ise dış cephelerin ısı yalıtımı yapılmasının arından farklı bir mimariye sahip olması amacıyla söveler ile kullanılan payanda modelleridir. Birbirinden farklı söve modelleri kullanılan payandalar yük taşımasının yanı sıra mimari ve şık tasarımlar amacıyla tercih edilmektedir. Farklı tasarımlarının yanı sıra oldukça hafif olmaları nedeniyle çok kullanışlı ürünler arasında yer almaktadır. Ayrıca farklı söve modellerine göre çeşitlilik gösteren payanda modelleri, saçak kısımlarında da kullanılmaktadır. Bu nedenle her amaca ve her bina mimarisine göre çeşitliliği bulunan payanda modellerinin fiyat aralıklarında da farklılıklar görülmektedir. Bunun nedeni ise farklı markalar tarafından üretilen payandalar, üretilen malzemenin kalitesi ve dayanıklılık süresinin yanı sıra tasarımlarına göre de fiyat değişikliği göstermektedir. Payanda seçimi yaparken ilk olarak ihtiyaca yönelik olan modelleri tercih etmeniz daha sağlıklı olacaktır. Bu nedenle eğer taşıyıcı bir payanda modeli arıyorsanız söve payanda modelini almanız size hiçbir şekilde fayda sağlamayacaktır. Bu nedenle payanda alırken ilk olarak ihtiyacınız olan payanda modelini belirledikten sonra farklı model ve tasarıma göre tercih yapabilirsiniz.