Günümüzde şirketler, sadece kar odaklı yaklaşım ile finansal kazanç ve ekonomik büyüme hedeflerini değil, sosyal ve çevresel sorumluluklarını önceliklendirmek zorunda kalıyor. Çünkü iklim krizinin küçümsenemeyecek bir gerçek olduğu herkes tarafından kabul edilerek, tüketici tercihlerinde de değişim yaşanıyor. Ancak yine de birçok kuruluş şu soruyu soruyor: Ekonomik büyüme ile çevresel sorumluluk arasındaki dengeyi sağlamak gerçekten mümkün mü?
Şirketlerin ekonomik büyüme hedeflerine ulaşma serüvenindeki baskı her zaman ilk sırada yer almıştır. Bu süreçte çevresel sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorumluluk projelerindeki uyumun sağlanması ise tüketici beklentileri arasına girmiştir. Ayrıca dünya genelinde yatırımcıların da bu konuya önem vermesi ve değişen sosyal ve çevresel koşullar, kuruluşları Çevresel, Sosyal, Yönetişim (ESG) uygulamalarını işlerine dahil etmeleri için zorlamaktadır. ESG’nin çevresel, sosyal ve yönetişim bazlı kriterleri bulunmaktadır.
Çevresel kriterler arasında; bir kuruluşun enerji kaynaklarını nasıl kullandığı, su kirliliği ve atık yönetim süreçleri, iklim krizine yönelik uyguladığı politikalar ile net sıfır emisyon ve biyoçeşitlilik uygulamaları yer alır. Yani bu kriter bir işletmenin çevre ve doğaya karşı duyarlılığını ölçümler. Sosyal kriterler; çalışanlar ve yönetim arasındaki ilişki başta olmak üzere; çalışan bağlılığı ve memnuniyeti, eşit, kapsayıcı, güvenli çalıma koşulları, çalışma standartları, tüketici güveni ve doğru bilgi paylaşımı, gizlilik politikaları ve sürdürülebilir tedarik zinciri gibi kuruluşun çalışanlar da dahil olmak üzere tüm paydaşlarına olan sorumluluk ve davranışlarını kapsar. Yönetişim kriterleri ise; müşteriler, yatırımcılar ve paydaşlar ile kurulan ilişkileri içererek, şeffaf bir yönetim anlayışı ile hesap verebilirlik, uyumluluk ve kapsayıcılığı içinde barındırır.
İşletmeler, sürdürülebilir yatırımların finansal getirilerini, çevre dostu uygulamaların maliyet analizi ve işletme verimliliğine olan etkisini, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerinin finansal geri dönüşlerini ve çevre dostu ürün ve hizmetlerin pazar rekabetindeki avantajlarını fark ettikçe üretim yöntemlerinde değişimler yaşanmakta ayrıca kurumsal itibarın yükselmesi sağlanmakta ve bu sayede müşteri sadakati ve marka değeri üzerinde olumlu bir etki yaratılmaktadır.
Yine de Türkiye’de yapılan araştırmalar; sürdürülebilir üretim ve yönetim anlayışının Türkiye’nin en büyük 500 şirketinden sadece üçte birinin gündeminde yer aldığını ve ancak 88 şirketin sürdürülebilirlik performansını ölçümleyebilecek yeterli veri paylaşımında bulunabildiğini ortaya koymuştur. Bu şirketlerin 66’sı yani skorlamaya giren şirketlerin yüzde 75’i sürdürülebilirliğe uyumda ortalamanın üzerinde yer alıyor. Şirketlerin yüzde 52’si çevresel ve sosyal risk faktörlerini dikkate alırken, yüzde 55’inin sürdürülebilirlik stratejisi bulunuyor. Kriterlere giren şirketlerden üçte ikisi çevre kirliliği ile ilgili ölçümlemeleri gerçekleştirirken, yüzde 71’i sosyal sorumluluk yönergelerine uyum sağlayamıyor (Fortune Türkiye). Burada dikkat çeken en önemli husus bu oranların sadece ilk beş yüz şirket arasında bulunan seksen sekiz şirketi kapsaması olup, tüm şirketler baz alındığında oldukça düşük kalmasıdır. Bu sebeple ülkemizin sürdürülebilir ve çevreye duyarlı üretim süreçlerinde kat etmesi gereken oldukça uzun bir yolu bulunmaktadır.
Ekonomik büyüme ve çevresel sorumluluk arasında bir denge kurmak, şirketlerin uzun vadeli başarısı için kritik bir öneme sahiptir. İşletmelerin bu dengeyi sağlamak için sürdürülebilir stratejilere odaklanmaları, hem çevresel hem de ekonomik anlamda sağlıklı ve başarılı bir gelecek inşa etmelerine yardımcı olacaktır. Bu dengeyi kurmak, sadece iş dünyası için değil, aynı zamanda küresel toplum ve çevre için de hayati önem taşımaktadır.
Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.
Ekonomik Veri takvimi
20 Kasım 2023, Pazartesi Çin Faiz Oranı
20 Kasım 2023, Pazartesi Almanya TÜFE (Aylık-Yıllık)
21 Kasım 2023, Salı OECD GSYH (Dönemsel-Yıllık)
21 Kasım 2023, Salı Türkiye Tarım ÜFE
23 Kasım 2023, Perşembe Almanya İmalat-Hizmet PMI
23 Kasım 2023, Perşembe Türkiye Faiz Oranı
24 Kasım 2023, Cuma Almanya GSYH (Dönemsel-Yıllık)
24 Kasım 2023, Cuma Türkiye Kapasite Kullanım Oranı
Ekonomi ve finans sözlüğü
ESG (Environmental, Social, and Corporate Governance): Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetim; Kurum ve kuruluşların çevresel etkilerini, sosyal uygulamalarını ve kurumsal yönetişim uygulamalarını içerir.
