Son dönemde Türkiye’de şirketler, uygulanan yüksek faiz politikası, regülasyonlar ve iş dünyasındaki değişim dinamizmine bağlı olarak, alternatif finansman kaynağı bulma arayışına giriyor. Şirketlerin özellikle sermaye artırma ve büyüme hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla tercih ettiği yollardan biri de halka arz oluyor. Şirketlerin halka arz süreci, finansal yönetim stratejilerini ve genel itibari ile yönetim organizasyonlarını kökten değiştirebilecek ve geliştirebilecek etkilere sahiptir. Halka arzlar, şirketlere geniş bir yatırımcı tabanına ulaşma imkânı sağlarken gerçekleşen sermaye artırımı ile büyüme sürecine yönelik adımlar atılmasına olanak tanır.
Türkiye'de bir şirketin halka arz süreci bir dizi adımdan oluşur. Bu adımlar arasında; sermaye piyasası kuruluşlarına başvuru, izahnamenin hazırlanması, halka arza aracılık edecek kurum ile anlaşma, yatırımcılarla iletişim, halka arz tarihinin belirlenmesi ve hisse senetlerinin borsaya kote edilmesi gibi aşamalar bulunur. Her bir aşamada özverili ve detaylı bir planlama ile profesyonel destek ve çalışma gerekir.
Halka arz, şirketlere önemli avantajlar sunarken, bir yandan da bazı zorlukları beraberinde getirebilir. Avantajlar arasında: şirket değerlemesinin yapılması, sermaye artışı, geniş bir yatırımcı tabanına ulaşma ve şirketin tanınması ile birlikte prestijinin artması yer alırken; zorluklar arasında; halka arz sürecine yönelik maliyetler, şeffaflık gereksinimi, piyasada oluşabilecek volatilite ve düzenleyici yükümlülükler bulunabilir.
Halka arz sürecine başlamadan önce şirketlerin dikkate alması gereken kilit faktörler arasında güçlü bir finansal yapının oluşturulması, sürecin yönetimini sağlayabilecek etkili bir ekibin oluşturulması, şeffaf ve doğru bilgi iletişimi, piyasa analizi ve doğru değerleme yer alır. Bu faktörlerin titizlikle irdelenerek ele alınması, halka arzın başarıya ulaşma olasılığını artıracaktır.
2023 yılında Borsa İstanbul'da rekor sayıda halka arz gerçekleştirilmiştir.
İmalat sektöründen 18, gayrimenkul yatırım ortaklıklarından 10, enerji sektöründen 9, finansal kuruluşlardan 4, tarımdan 3, diğer sektörlerden ise 10 şirketin halka arz süreci tamamlanmış ve bu sayede Borsa İstanbul’da ilk defa işlem görmeye başlayan 54 şirket toplam halka arz büyüklüğü 79,3 milyar Türk Lirası’na ulaşmıştır. Sırasıyla son döneme ilişkin halka arz şirket sayıları: 2022 yılında 40, 2021 yılında 52, 2020 yılında 8, 2019 yılında 6, 2018 yılında 11, 2017 yılında 3, 2016 yılında 2, 2015 yılında 6 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’de halka arz olacak şirketlerin sağlaması gereken ciro ve toplam aktif büyüklüğünü içeren önemli iki kriter vardır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 29.12.2023 tarihli kararına göre bu iki kriterde güncelleme yapılmıştır. Buna göre: 2022 yılı için gerekli minimum aktif toplamı 450 milyon Türk Lirası iken, 2023 yılı için 1 milyar 500 milyon Türk Lirası olarak güncellenmiş ve 2022 yılı için geçerli olan 270 milyon Türk Lirası değerindeki ciro tutarı 2023 yılı için 750 milyon Türk Lirası’na yükseltilmiştir.
Halka arz süreci, şirketlerin finansal yönetimini derinden etkileyen bir dönemeçtir. Sermaye artışı, şeffaflık, değerleme, yatırımcı ilişkileri gibi faktörler, gerek finans yöneticilkerinin gerekse şirket yönetimlerinin bu süreçte dikkate alması gereken temel unsurlardır. Ancak doğru strateji ve etkili finansal yönetim ile halka arz, şirketleri büyüme ve sürdürülebilir başarı yolunda önemli adımlara yönlendirebilir ve yatırımcılarını mutlu edebilir.
Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.
Ekonomik veri takvimi
15 Ocak 2024, Pazartesi Türkiye Bütçe Dengesi
15 Ocak 2024, Pazartesi Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi
16 Ocak 2024, Salı Almanya TÜFE (Aylık/Yıllık)
16 Ocak 2024, Salı İngiltere İşsizlik Oranı
17 Ocak 2024, Çarşamba Çin GSYH(Aylık/Yıllık)
17 Ocak 2024, Çarşamba Çin Sanayi Üretimi (Aylık/Yıllık)
17 Ocak 2024, Çarşamba İngiltere TÜFE (Aylık/Yıllık)
17 Ocak 2024, Çarşamba Euro Bölgesi TÜFE (Aylık/Yıllık)
17 Ocak 2024, Çarşamba ABD Perakende Satışlar
18 Ocak 2024, Perşembe Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi
19 Ocak 2024, Cuma Euro Bölgesi TÜFE (Aylık/Yıllık)
Ekonomi ve finans sözlüğü
Borsaya kote olmak: Borsanın onayı ve izni ile halka arz edilecek hisse senetlerinin, borsaya kaydedilmesi demektir. Kote ettirilmemiş senetlerin alım satımı mümkün değildir.
Takasbank: Borsa İstanbul bünyesinde gerçekleştirilen bütün alım satım işlemlerinin; nakit ve menkul kıymet takasını sonuçlandırmak üzere yetkilendirilmiş merkezi takas kuruluşudur.
