Tarihi Kemeraltı Çarşısı, dünyanın en büyük açık hava pazarlarından biri. Kimine göre tarihi bir alan, kimine göre ise İzmir’in kalbinin attığı yer. Peki tarihi çarşının esnafı ne durumda? Kimi esnafa göre işler iyi, kimine göre işler kötü. Kemeraltı esnafı Akın Meriç’e göre esnaf vergilerini dahi ödeyemeyecek durumda. Bir diğer Kemeraltı esnafı Recep Tırman ise, “Turizm dönemi sayesinde işler hareketli. Tahminimce önümüzdeki iki ay bu şekilde güzel devam edecek. Sonrası ise kötü...” diyerek durumunu anlattı. “VATANDAŞIN CEBİ RAHATLARSA...” Kente gelen turistlerin organizatörler tarafından tatil yerlerine götürüldüklerini ve bu durumun işleri olumsuz etkilediğini söyleyen Kemeraltı esnafı Akın Meriç, “Gelen bir avuç turistin de bize fazla faydası olmuyor. Kiralarımız çok yüksek, elektrik faturam 5 bin lira geldi. Çoğu esnaf sigorta ve vergi bile ödeyemiyor. Herkes günübirlik yaşıyor. Basmane’de her yerde Arapça yazı var, göçmen kaynıyor. Devlet, göçmenlerden vergi almıyor ama kendi vatandaşından fazlasıyla vergi alıyor. Belimizi doğrultabilmemiz için her şeyin ucuzlaması lazım. Stokçular düşük ücretten aldığı malları fiyatlar yükseldiğinde satıyor. Kemeraltı, Avrupa’nın en büyük açık hava pazarı. Tarihi Çarşı ile ilgili, hem altyapı olarak hem de tanıtım olarak yeterli çalışma yapılmıyor. Kemeraltı’nı genelde İzmirliler biliyor. Yabancı turistin çarşıdan haberi dahi yok. Yağmur yağdığında dükkanlarımızı su bastı. Büyük marketler ücretsiz servis yapıyor, Kemeraltı’na da ücretsiz servisler yapılabilir. Her servis 50 müşteri getirse işler rahatlar. Örnek vermek gerekirse burada sattığımız ürün 40 lira, dışarıdaki ürün 50 lira. Bir insan ucuz diye buraya gelmek istese gidiş dönüş en az 15 lira yol parası vermek zorunda. Yani ürün 40 lira değil, 55 lira aslında. Vatandaş da hesabını yapınca kendine yakın olan 50 liralık ürünü seçiyor. Vatandaşın cebi rahatlarsa bizim de yüzümüz güler” diye konuştu. GÜVENLİK SORUNU Kemeraltı esnafının işlerini artırmak adına sadece yazın değil, kışın da turist çekme çalışmalarının yapılabileceğini belirten bir diğer Kemeraltı esnafı Recep Tırman, “Turizm dönemi sayesinde işler hareketli. Hem gelen turistler hem de vatandaşımız yüzümüzü güldürüyor. Tahminimce önümüzdeki iki ay bu şekilde güzel devam edecek. Sonrası ise kötü. Sadece yazın değil, kışın da turist çekmek için çalışmalar yapılabilir. Kemeraltı Çarşısı’nın Dünya Mirasi Listesi’ne girmesi de işleri daha da artırır. Lakin Kemeraltı’na yeterli ilgi gösterilmiyor. Gereken altyapı çalışmaları yapılmıyor. Çevre düzenlemesi yapılmalı, çarşı çöpten geçilmiyor. Tuvalet sorunu var. Yağmur uzun süre yağdığında çarşıyı su basıyor. Sokakların üstüne güneşten korusun diye esnaf olarak tente çektik. Fazla bir ücret değil ama bunu belediyenin düşünüp yapması lazımdı. Çarşının çoğu kısmında güvenlik açıkları var. Eskisi gibi kapkaç olayları yaşanmıyor ama dolandırıcılık olayları oluyor. Dilenciler çarşıya gelen turisti rahatsız ediyor. Yemek yiyenlerin yemek yemelerine engel olacak ölçüde rahatsız ediyorlar” dedi. ALTYAPI VURGUSU Turistlerin de yıllar içerisinde değişim gösterdiğine dikkati çeken Kemeraltı esnafı Barış Aktürk şunları aktardı: “Turistler gelse de eskisi gibi satın alım gerçekleştirmiyor. Gelenler bakıp gidiyor. Vatandaşımız fiyat araştırması yapıyor, fiyat sorup gidiyor. Kemeraltı’nın miras listesine girmeden önce altyapısının iyi olması lazım. Buradaki esnaf memnun olsun ki esnaf da gelen müşteriyi memnun edebilsin. Çarşıya yağmur yağınca neredeyse bütün dükkanları su basıyor. Hem mal kaybı yaşanıyor, hem esnaf tadilatla uğraşıyor. Kemeraltı ve çevresinde ciddi güvenlik sorunları var. Bazı göçmenler haraç kesiyor, bazıları gündüz vakti dükkan önünden eşya çalıyor. Burası için istediğimiz tek şey sağlam bir altyapının oluşturulması” dedi. ‘YALNIZ KEŞFETSİNLER’ Kemeraltı’na gelen tursitlerin tek gezmelerinin onlar açısından özel bir deneyim olacağını vurgulayan Kızlarağası Hanı esnafı Derya Çerşit, “Turistler, Kemeraltı Çarşısı’nda kültürümüzü daha yakından tanıma fırsatı bulabiliyor. Ürünlere hayranlıkla bakandan tutun ürünleri uygun fiyattan satın alıp kendi ülkelerinde karlı bir şekilde satana kadar çeşitli turist geliyor. Tarihi Çarşı’ya gelen turistler rehbersiz gezip bu tarihi alanı yalnız başına deneyimlerse onlar adına daha özel bir deneyim olacaktır. Kızlarağası Hanı bölgesinde ne altyapıda ne de güvenlikte bir sorun yok fakat zaman zaman hırsızlık vakaları olabiliyor. Bazen dilenciler turistleri rahatsız edebiliyor. Herhangi bir müşterime ürünümü gösterirken dilenci bir çocuğun yanıma yaklaşması beni korkutuyor. Turistler açısından bakacak olursak kendi ülkelerinde bizden bahsederken düşünceleri olumsuzlaşabilir” ifadelerini kullandı. “BU ŞARTLARLA MI GİRECEK” Turizm sezonu sonrası işlerin düşeceğini söyleyen bir diğer isim ise Özgür İmrak. 25 yıllık Kemeraltı esnafı olduğunun altını çizen İmrak, yıllardır yaşanan değişime vurgu yaptı. İmrak, “Yaz sezonu olduğu için işlerimiz gayet güzel gidiyor. Sebebi de turistlerin tatil için Türkiye’yi tercih etmiş olmaları. Eylül ayından sonra turistler gidecek, okullar açılacak, insanlar işlerine geri dönecek ve dükkanlarımızdaki durgunluk tekrar başlayacak. Türkiye’nin ekonomisinden dolayı yabancı vatandaş 3 ürün alabilirken Türk vatandaş 1 ürün alabiliyor ve onu alırken bile düşünüyor. Esnafın o ayı nasıl geçireceğini düşünmesi çok üzücü. İzmir’in altyapı problemi de yıllardır çözülemeyen sorunlardan bir tanesi. Haliyle altyapı sorunları Kemeraltı Çarşısı’nı da etkiliyor. Her yer bakımsız ve çöpten geçilmiyor. Çarşıyı ziyaret etmek isteyen engelli bireyler yardım almak zorunda. Engellilerin de rahatça çarşıyı görebilmeleri için gereken adımlar atılmalı. UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne bu şartlarda mı girecek Kemeraltı? Yaşananları hem Kemeraltı’na hem de kendimize yakıştırabiliyor muyuz?” dedi. Mehmet Güçlü Güler / Özel Haber