Ön çapraz bağ diz ekleminde bulunan oldukça önemli bir dokudur. İnsan vücudundaki en büyük sinoviyal eklem olan diz eklemi, gün içerisinde sürekli aktif olması ve vücut ağırlığını taşıması nedeni ile yaralanmalara açık olma özelliği de taşımaktadır. Özellikle ön çapraz bağ yaralanmaları sık görülen travmatik olaylardan biridir.
Nedenleri: Ön çapraz bağ yaralanmaları, genellikle zorlanma ile özellikle sabit ayak üzerinde aniden dönüldüğünde açığa çıkmaktadır. Bu nedenle, trafik kazaları, yüksekten düşme ve sporcu yaralanmaları neden olmaktadır. Ön çapraz bağ yaralanmaları genellikle kas kuvvetinin ve fiziksel kondisyonun düşük, pelvis bölgesinde asimetri, diz ekleminde anatomik farklılık bulunan kişilerde daha çok yaşanmaktadır. Ön çapraz bağ yaralanmalarının sık görüldüğü sporlar ise futbol, basketbol, voleybol, tenis, jimnastik ve kayak gibi fiziksel aktivitenin ve temasın yoğun olduğu aktivitelerdir. Aynı zamanda burkulmalar da ön çapraz bağ yaralanmalarına neden olabilmektedir. Burkulmanın şiddetine bağlı olarak ön çapraz bağdaki deformitenin derecesi de değişkenlik göstermektedir. Ön çapraz bağ yaralanmalarının temel nedenleri şu şekilde sıralanabilmektedir: Yüksekten düşme, ayak sabitken aniden vücudu döndürme, trafik kazası, çarpma gibi travmatik olaylar, diz ekleminde yapısal bozukluklar.
Belirtileri: Ön çapraz bağ yaralanmalarında açığa çıkan başlıca şikayet ağrıdır. Yaralanmanın derecesine göre ağrı hissi birkaç gün içerisinde geçebilmektedir. Ağrı hissinin ortadan kalktığı durumlarda dahi yürüyememe, sportif aktivitenin eskisi gibi uygulanamaması, koşamama gibi durumlar ile karşılaşılabilmektedir. Ön çapraz bağ yaralanmaları sırasında dizde dönme, baskı oluşması gibi durumlar sonucunda aynı zamanda menisküs yırtılması ve kıkırdak yaralanmaları da oluşabilmektedir. Ön çapraz bağ yaralanmalarının başlıca belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir: Dizde aniden kopma hissi, yaralanma anında kopma sesinin duyulması, ağrı ve ödem oluşumu, topallama, hareket kısıtlılığı, diz kapağının hareket etmesinin hissedilmesi, ön çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir:
1. Cerrahi dışı tedavi: Cerrahi dışı tedavi, hafif veya orta dereceli ön çapraz bağ yaralanmaları için tercih edilen tedavi yöntemidir. Bu tedavi yönteminde, diz dinlendirilir, buz uygulanır ve fizik tedavi yapılır. Diz dinlendirme, dizin üzerine yük vermeyi önlemeye yardımcı olur. Buz, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Fizik tedavi, dizin gücünü ve hareket kabiliyetini geri kazanmaya yardımcı olur. Cerrahi dışı tedavinin süresi, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Hafif yaralanmalarda, tedavi süresi 3-6 hafta olabilir. Orta dereceli yaralanmalarda, tedavi süresi 6-12 hafta olabilir.
2. Cerrahi tedavi: Eğer sizinde böyle şikayetleriniz varsa bir sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda var.
Evet sayın okur; sağlıklı, travmasız güzel bir hafta sonu dilerim…
