5510 SS ve GSS Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa 5510 sayılı Kanun’a göre sigortalı olup, 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bentlerinden birden fazlasına tabi olarak çalışan veya prim ödeyen sigortalıların; - Yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri, sigortalılık süresi içinde en fazla sigortalılığının geçtiği, - Hizmet sürelerinin eşit olması ile malullük ve ölüm halleri, yaş haddinden re’sen emekli olma, süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise talepler en son tabi oldukları, sigortalılık hali esas alınarak sonuçlandırılır. TÜFE ve GH gerçeği: 5510 sayılı Kanun ile getirilen sisteme göre, her yılın aralık ayına göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranının (TÜFE) yüzde 100’ü ile sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının (GH) yüzde 30’unun toplamına (1) tam sayısının ilave edilmesi sonucunda bulunan güncelleme katsayısına göre güncellenen tüm sigortalılık süresindeki yıllık prime esas kazançlar toplamının, toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesiyle elde edilen ortalama günlük kazancın 30 katı, aylıkların hesabına esas ortalama aylık kazancı oluşturmaktadır. 5510 sayılı Kanun’a tabi prime esas kazançlar, 5510/ 82’nci maddesi uyarınca prim ödeme gün sayısına göre tespit olunan prime esas kazanç alt sınırının altında, üst sınırının da üstünde olmayacaktır. Özel ve kamu sektör ayrımı: Sigortalılık süresindeki primi ödenmiş her takvim yılına ait kazanç, özel ve kamu sektörü için geçerli olan yıl kavramına göre belirlenir. Bu nedenle, sigortalının sektör değişikliği tarihine ait takvim yılının başlangıcı, değişiklik tarihinden önceki; sonu bu tarihten sonraki sektöre ait takvim yılı kavramına göre tespit edilir. Borçlanmada orantılama: 5510 Sayılı Kanun uyarınca yapılan hizmet borçlanmalarında seçilen prime esas kazanç, borcun ödendiği tarihteki prime esas asgari kazanca oranlanır. Bu oran, borçlanmaya esas ilgili ayın prime esas asgari kazancı ile çarpılır. Bulunan tutar, borçlanmaya esas süredeki ilgili ayın prime esas kazancı kabul edilir. Ancak hesaplanan prime esas kazanç hiçbir suretle o ayın prime esas azami kazancını geçmeyecektir. Tahsis talep: Tahsis talep yılı ile bundan bir önceki yıl hariç olmak üzere, her takvim yılına ait prime esas kazanç, kazancın ait olduğu takvim yılından sonra tahsis talep tarihine kadar geçen her takvim yılında, her yılın güncelleme katsayısı ile artırılarak güncellenecektir. Ortalama günlük kazancın 30 katı alınarak, aylığın hesabına esas sigortalının ortalama aylık kazancı (OAK) bulunacaktır. ABO hesaplama esası: Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 olarak uygulanacaktır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınacaktır. Aylık basit hesaplanıyor: Ortalama aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpılmasıyla sigortalının tahsis talep veya ölüm yılına ait ocak aylığı bulunacaktır. Aylık = Ortalama aylık kazanç x Aylık bağlama oranı formülü ile hesaplanacaktır. Hesaplanan yaşlılık aylığı sigortalının çalışma süreleri için prime esas günlük kazanç alt sınırları dikkate alınarak, talep yılına ait ocak ayı itibariyle belirlenen ortalama aylık kazancının yüzde 35’inden, sigortalının talep tarihinde bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu varsa yüzde 40’ından hesaplanan alt sınır aylığından az olmayacaktır. Hesaplanan aylık, tahsis talep veya ölüm yılına ait ocak aylığı olup, aylığın başlangıç tarihi yılın ilk altı aylık döneminde ise ocak ödeme dönemi için aylıklara uygulanan artış oranı kadar, yılın ikinci altı aylık döneminde ise öncelikle ocak ödeme dönemi, daha sonra temmuz ödeme dönemi için aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılarak, sigortalının aylık başlangıç tarihindeki aylığı hesaplanacaktır. 2018/38 sayılı genelgeyi inceleyiniz.