Bağışıklık sistemi, bir canlıdaki hastalıklara karşı savunma mekanizmasını oluşturan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden, vücudu yabancı ve zararlı maddelerden koruyan sistemdir....

Bağışıklık sistemi, bir canlıdaki hastalıklara karşı savunma mekanizmasını oluşturan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden, vücudu yabancı ve zararlı maddelerden koruyan sistemdir. Kısacası vücudu hastalıklara karşı koruyan bir savunma kalkanıdır da denilebilir. Bağışıklık sistemi sürekli çalışır ve vücudun dengesini korumakla görevlidir. Bağışıklık sisteminin çeşitli sebeplerle zayıflamasıysa beraberinde hastalığı getirir. Bağışıklık sistemi zayıf bir vücut daha sık hasta olur, stresli dönemlerde hasta olma ihtimali artar, enfeksiyonları daha ağır geçirir, yaraları daha geç iyileşebilir veya kendini halsiz, yorgun hissedebilir. Bu kişiler hastalandıkları zaman daha ağır semptomlarla karşılaşabilir. Bağışıklık sisteminin kuvvetli olmasında her vitamin ve mineralin önemi büyük olsa da bazı vitamin ve mineraller daha çok ön plana çıkmaktadır. Örneğin çinko ve selenyum mineralleri, A, D ve E vitaminlerinin önemi büyüktür. ÇİNKO Bağışıklık sistemi üzerinde etkilidir. Hastalık riskini en aza indirir.Antioksidan özeliktedir yani vücudu serbest radikallere karşı koruyucudur. Uzun süreli zindelik ve dinçlik sağlar. Eksikliğinde kronik yorgunluk yaşanabilir. Bağışıklık sisteminde önemli etkileri olan çinko eksikliği durumunda hastalıklara karşı direnç de azalır ve hastalıkların iyileşme süresi de uzar. Çinko yaraların hızlıca iyileşmesinde ve onarımında görevlidir dolayısıyla eksikliğine bağlı olarak yaraların iyileşmesinde gecikmelere neden olur. Çinko mineralinden zengin beslenmek adına kırmızı et, hindi eti, kabak çekirdeği, beyaz peynir, yumurta, bezelye, fasulye, barbunya, tahin, sarımsak, yer fıstığı, ıspanak, dana karaciğeri, ay çekirdeği tüketiminin artırılmasında fayda vardır. SELENYUM Selenyum besinlerde doğal olarak bulunan ve serbest radikallere karşı vücudu koruyarak bağışıklık sistemini güçlendiren bir mineraldir. Enzimlerin ana yapısında da yer alan bu mineral DNA hasarını bile önleyebilme gücüne sahiptir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmesinin yanı sıra metabolizmayı da hızlandırıcı etkisi vardır. Özellikle de iyot ile beraber vücutta eksikliği görülürse tiroid de sorunların oluşabileceği düşünülebilir. Balık, karides, dana karaciğeri, hindi, dana, tavuk eti, yumurta, süt ürünleri, mercimek, mantar, susam, ceviz, ay çekirdeği ve tam tahıllar iyi birer selenyum kaynağıdır. A VİTAMİNİ Vücudun enfeksiyonlara karşı direncini artırmakta etkili olan A vitamini aynı zamanda hücre yenilenmesini de sağlamakta görevlidir. Bağışıklık sisteminin kuvvetlenebilmesi için A vitamini içeren besinlerden de yeterli miktarda tüketmek oldukça faydalı olacaktır. Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, böbrek, kayısı, havuç, balkabağı, avokado A vitamininin iyi kaynaklarındandır. D VİTAMİNİ D vitamini bağışıklık sistemini olumlu etkileme özelliği ile özellikle pandemi ile beraber çok daha fazla konuşmaya başladığımız bir vitamin oldu. Besinlerle alınsa dahi sentezi için güneş ışığına ihtiyaç duyduğumuz bu vitaminin eksikliğinde genel vücut ağrısı, yorgunluk, depresyon, baş ağrısı gibi sağlık sorunları görülebilmektedir. Fazla düşük D vitamini seviyesi 30 nmol/L’nin altında, hafif düşük D vitamini seviyesi 30 nmol/L-50nmol/L, Normal D vitamini seviyesi 50nmol/L-125nmol/L’dir. Genel sağlık durumunuzda problem yaşamamak ve bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirmek için D vitamini seviyenizi kontrol ettirmeniz ve gerekirse uzman tavsiyesiyle desteklemeniz çok önemlidir. Somon, tuna, sardalya gibi yağlı balıklar, yumurta ve karaciğer  D vitamini içeren besinler arasındadır. Ancak bu kaynakların hiç biri yüksek miktarda D vitamini içermez. Yani sadece besin tüketimine dikkat ederek günlük D vitamini ihtiyacınızı karşılamak çok zordur. E VİTAMİNİ E vitamini, çeşitli formlara sahip, yağda çözünebilen bir vitamindir. Önemli bir antioksidan vitamindir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, kalp arterlerinde pıhtı oluşumunu engeller. E vitamini, yeterli miktarda alındığında enfeksiyon hastalıklarına karşı da koruma sağlayabilir. Göz sağlığı açısından da yeterli E vitamini alımına dikkat edilmelidir. E vitamini çoğu besinde bulunmaktadır ve eksikliği genelde görülmeyen bir vitamindir. Kuruyemişlerde, bitkisel yağlarda, tohumlarda, meyve ve sebzelerde bulunmaktadır. Uzman Diyetisyen Deniz Zünbülcan