Nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulabilir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunludur. Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası, belediyenin mali durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir.
Belediye hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır.
Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanı belediye sınırlarını kapsar.
Belediye meclisinin kararı ile mücavir alanlara da belediye hizmetleri götürülebilir.
Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre seçilir.
Belediye başkanı, görevinin devamı süresince siyasî partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.
Belediye başkanının özlük hakları
Belediye başkanına nüfusu;
a) 10 bine kadar olan beldelerde 70 bin,
b) 10 bin 1'den 50 bine kadar olan beldelerde 80 bin,
c) 50 bin 1'den 100 bine kadar olan beldelerde 100 bin,
d) 100 bin 1'den 250 bine kadar olan beldelerde 115 bin,
e) 250 bin 1'den 500 bine kadar olan beldelerde 135 bin,
f) 500 bin 1’den 1 milyona kadar olan beldelerde 155 bin,
g) 1 milyon 1’den 2 milyona kadar olan beldelerde 190 bin,
h) 2 milyon 1’den fazla olan beldelerde 230 bin, gösterge rakamının devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık brüt ödenek ödenir. Nüfusu 50 bin 1'den az olan il merkezi beldelerde bu ödeneğin hesaplanmasında (c) bendinde belirtilen gösterge rakamı esas alınır.
Belediye başkanının görevli, izinli ve hasta bulunduğu sürelerde ödeneği kesilmez.
Belediye başkanlığı yapmış olanların, personel kanunlarına tâbi bir kadroya atanmaları hâlinde belediye başkanlığında geçen süreleri memuriyette geçmiş sayılır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca devlet memurları ile bakmakla yükümlü bulundukları için uygulanan sosyal hak ve yardımlar, aynı esas ve usûllere göre belediye başkanları ile bakmakla yükümlü bulundukları için de uygulanır.
1. Ödenek (Belediye başkanları görevli, izinli ve hasta olduğu sürelerde de ödenek alır) Emekli maaşı kesilmeden ödenek almaya devam eder.
2. Huzur hakları ve encümen ödenekleri
3. 5510/4-c statüsünden dikkate alınır
2008 yılı ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanun’a tabi hizmeti bulunmayanlar seçimlerin yapıldığı 31. 03.2024 tarihinden,
2008 yılı ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanuna tabi hizmeti olanlar ise seçimlerin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 15.04.2024 tarihinden
İtibaren isteklerine bakılmaksızın 5510 sayılı Kanun’un 4’ncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigortalı sayılacaklardır.
4. Sosyal haklar: Aile, doğum, ölüm, tedavi, yiyecek yardımı
5. Makam ve görev tazminatı
6. İkramiye-pasaport -konut-izin ve görevlendirme-silah taşıma-VİP-araç-harcırah.
